Etiketë: ShBA

Pete Hegseth bën betimin si Sekretar i Mbrojtjes

UASHINGTON – Pete Hegseth bëri të shtunën betimin si Sekretari i 29-të i Mbrojtjes, pas votimit të ngushtë në Senat 51 me 50.

Zoti Hegseth e bëri betimin përpara Nënpresidentit JD Vance në godinën ekzekutive Eisenhower, me në krah bashkëshorten e tij Jennifer Rauchet e rrethuar nga senatorë republikanë. Ceremonia u mbajt pas më pak se 12 orësh që Nënpresidenti Vance hodhi votën vendimtare në Senat për të thyer barazimin 50 me 50, në votimin për konfirmimin e zotit Hegseth.

Në fjalën e tij të shkurtër, zoti Hegseth paraqiti ato që tha se do të jenë parimet që do ta udhëheqin në punën e tij: “Rikthimin e frymës luftarake në gjithçka që bëjmë, rindërtimin e ushtrisë dhe rivendosjen e fuqisë parandaluese”.

“Ne nuk dëshirojmë luftëra, ne duam t’i parandalojmë ato… dhe duam t’u japim fund me përgjegjshmëri. Por nëse do na duhet të luftojmë, do ta bëjmë me forcë të jashtëzakonshme dhe të vendosur do ta shkatërrojmë armikun dhe do t’i rikthejmë djemtë tanë në atdhe”, tha ai.

Zoti Hegseth falënderoi Presidentin Trump për mbështetjen e tij dhe u zotua se si Sekretar i Mbrojtjes, do të përqendrohej në “vendosjen e Amerikës të parën” si dhe rindërtimin e ushtrisë amerikane.

Në një mesazh dërguar ushtarakëve amerikanë nëpërmjet postës elektronike, zoti Hegseth shkruante se “do të vazhdojmë të jemi forca më e fuqishme dhe më vdekjeprurëse në botë” duke përmendur në veçanti nevojën “për të parandaluar agresionin nga Kina komuniste në rajonin e Indo-Paqësorit… si dhe për t’u riorientuar drejt rreziqeve kryesore. Do t’u gjendemi krah aleatëve dhe armiqtë tanë e kanë marrë mesazhin”, tha ai.

Miratimi në Senat

Pete Hegseth u miratua pas një votimi 50-50 në Senat, falë votës së Nënpresidentit JD Vance, e cila hidhet për të thyer një barazim në votim. Tre senatorë republikanë votuan kundër kandidaturës së zotit Hegseth për postin e sekretarit të Mbrotjes.

Pete Hegseth u miratua pas një votimi 50-50 në Senat, falë votës së Nënpresidentit JD Vance, e cila hidhet për të thyer një barazim në votim. Tre senatorë republikanë votuan kundër kandidaturës së zotit Hegseth për postin e sekretarit të Mbrotjes.

Kjo ishte hera e dytë në histori që një kandidat për anëtar kabineti, kishte nevojë për ndërhyrjen e nënpresidentit për t’u konfirmuar.

“Pete Hegseth është gati të zbatojë programin e Presidentit Donald Trump dhe unë besoj se ai do të jetë një agjent ndryshimi në Departamentin e Mbrojtjes dhe se ai është personi që na duhet”, tha senatori republikan Roger Wicker.

“Z. Hegseth e njeh dobësitë që ka Departamenti i Mbrojtjes. Ai është angazhuar gjithashtu të garantojë mbrojtjen e sinjalizuesve, atyre që do të tregojnë për rastet shpërdorimit dhe abuzimit, që kanë qenë të panumërta brenda departamenti“, tha senatori republikan Chuck Grassley.

Tre senatorët republikanë që bashkuan votat me demokratët duke votuar kundër zotit Hegseth ishin senatorët Lisa Murkowski, Susan Collins dhe Mitch McConnell, i cili ishte udhëheqësi i republikanëve në Senat deri në fillim të këtij muaji.

Zoti McConnell tha se zoti Hegseth nuk kishte demonstruar se kishte aftësi për të menaxhuar në mënyrë efektive një organizatë kaq të madhe dhe komplekse sa ushtria. “Thjesht dëshira për të qenë një “agjent ndryshimi” nuk mjafton për ta marrë këtë rol”, tha senatori McConnell në një deklaratë.

Zoti Hegseth, një ish-gazetar i kanalit televiziv Fox News dhe ish-ushtarak i vlerësuar me medalje, është zotuar të bëjë ndryshime të mëdha në Pentagon.

Demokratët në Senat ngritën një sërë pikëpyetjesh lidhur me kualifikimin, temperamentin dhe pikëpamjet e tij mbi rolin e grave ushtarake në fushëbetejë.

“Ekzistojnë qindra të tjerë pa bagazhin personal të akuzave për abuzim seksual, për abuzim bashkëshortor, që nuk janë akuzuar se kanë ardhur të dehur në punë apo abuzim që janë objekt i një raporti shumë të gjerë të shkruar nga bashkëpunëtorë joanonimë“, tha senatori demokrat Tim Kaine.

Zoti Hegseth është një kandidat që ka shkaktuar më shumë debat për të arritur detyrën më të lartë në krye të forcave të armatosura amerikane.

“Z. Hegseth nuk ka treguar gjykimin e duhur për të qenë sekretar i mbrojtjes. Zoti Hegseth nuk ka treguar karakterin për të qenë sekretar i mbrojtjes, sepse kjo punë është një përgjegjësi e madhe dhe ai nuk është personi i duhur për këtë detyrë”, tha senatori demokrat Adam Schiff.

Sekretari Hegseth do të drejtojë tashmë 1.3 milionë ushtarakë aktivë dhe rreth 1 milionë civilë, që punojnë për forcat e armatosura të Shteteve të Bashkuara, me një buxhet vjetor prej rreth 1 trilion dollarësh./VoA

25 Janar, 2025
Nga Ukraina deri në Paqësor: Administrata Trump përballet me kërcënime të reja nga partneriteti Kinë-Rusi

Sulmet në kabllot nënujore të telekomunikacionit pranë brigjeve të Tajvanit nuk janë të reja, por kablloja e këputur në bregdetin verior të tij nga një anije e dyshuar kineze në fillim të janarit, u përputh me një model sulmesh të tilla gjithnjë në rritje.

Disa javë më herët, një anije me flamur rus e kishte këputur një kabllo elektrike që shtrihej mes Finlandës dhe Estonisë në Detin Baltik.

Këto ndodhën pas disa zhvillimeve të ngjashme në Baltik, në të cilat u përfshinë anije me flamuj kinezë, të cilat e dëmtuan infrastrukturën nënujore, përfshirë këputjen e kabllove të fibrave optike në nëntor dhe dëmtimin e tubacionit të gazit në tetor 2023.

Për Gabrielius Landsbergis, i cili shërbeu si ministër i Jashtëm i Lituanisë deri në dhjetor, ky varg incidentesh thekson se si vijat ndarëse mes rritjes së tensioneve ndërmjet Perëndimin dhe Rusinë për luftën në Ukrainë dhe agresionit të Kinës në Detin e Kinës Jugore, po bëhen gjithnjë e më të paqarta.

Kina pretendon se ishulli i vetëqeverisur i Tajvanit është i saj.

“Nuk duhet të ketë asnjë dyshim se Rusia qëndron mbrapa këtyre incidenteve në Blatik”, tha Landsbergis në një intervistë për Radion Evropa e Lirë (REL), teksa e vizitoi Tajvanin.

“Në lidhje me Kinën, asaj nuk mund t’ia atribuosh këto qartazi, por nëse ajo dëshiron të shtojë trysni ndaj Tajvanit përmes luftës së errët duke këputur kabllo, atëherë mësimet mund t’i nxjerrë nga Moska”, shtoi ai.

Derisa Kina e ka mbështetur Rusinë diplomatikisht prej fillimit të pushtimit të plotë të Ukrainës, e ka ndihmuar ekonominë e saj dhe e ka furnizuar atë me teknologji për përdorim të dyfishtë për fushëbetejë, mundësia e rritjes së bashkërendimit midis Pekinit dhe Moskës përbën sfidë të re për administratën e presidentit amerikan, Donald Trump.

“Kina po përpiqet të krijojë një normalitet të ri rreth Tajvanit”, tha për REL-in Chiu Chui-cheng, ministri i Tajvanit për Çështje të Brendshme. “Qëllimi i Pekinit është ta tkurrë zonën e sigurisë mes nesh dhe ta bëjë shumë më të lehtë mundësinë për ta përshkallëzuar situatën, nëse vendos të veprojë”.

Incidenti rishtazi me kabllo është më i fundit nga ajo që Chiu thotë se është një rritje e vazhdueshme e ngjarjeve të tilla – duke filluar nga stërvitjet e reja ushtarake që synojnë ta simulojnë një bllokadë të ishullit deri te një trefishim i rasteve të dyshuara të spiunazhit kinez – që kanë për qëllim ta përgatisin terrenin për lëvizjen e ardhshme kundër Tajvanit.

SHIKONI EDHE:

Kina dhe Rusia me stërvitje të përbashkëta ushtarake

“Nuk i shohim këto si aksidente, i shohim si strategji”, tha ai, duke iu referuar një rritjeje të incidenteve që kanë në shënjestër infrastrukturën nënujore rreth Tajvanit gjatë viteve të fundit.

Jeta në “zonën gri”

Druajtjet për pushtimin e mundshëm nga Kina janë larg sipërfaqes së jetës së përditshme në kryeqytetin e zbukuruar urban të Tajvanit.

Por, realiteti i ndryshimit të këtyre dinamikave po troket në derë gjithashtu. Gjatë fushatës së tij, Trumpi tha se Tajvani nuk po paguan mjaftueshëm për mbrojtjen e vet dhe ngjalli dyshime për shkallën e mbështetjes amerikane në rast se Kina e pushton.

SHIKONI EDHE:

Kina thotë se SHBA-ja po “luan me zjarrin”, për shkak të mbështetjes së Tajvanit

Për politikëbërësit e ishullit, kjo ka ngritur shqetësime se këputja e kabllove nënujore si pjesë e të ashtuquajturave operacione në “zonën gri” – një term që përdoret shpesh nga zyrtarët tajvanezë për t’iu referuar taktikave hibride të përdorura për ta frikësuar ishullin, por që mbeten nën pragun e luftës – do ta bëjë më të vështirë mbrojtjen kundër agresionit kinez në rast të ndonjë sulmi të drejtpërdrejtë.

Kina ka mohuar përfshirjen në dëmtimin e kabllove në Tajvan në janar, ndërsa hetimet për incidentet në Detin Baltik janë ende duke vazhduar.

Derisa këto sulme ndaj kabllove nënvizojnë brishtësinë e infrastrukturës së rëndësishme detare dhe vështirësitë për t’i ndjekur penalisht sabotuesit, analistët thonë se ato janë pjesë e një klime të re shqetësuese për sigurinë në zonat e vijës së parë pranë Ukrainës dhe Tajvanit, të cila mund të përshkallëzohen lehtësisht gjatë viteve në vijim.

“Këto taktika hibride, që po i shohim nga Kina dhe Rusia, kanë për qëllim krijimin e kushteve të favorshme për ta, nëse u paraqitet ndonjë mundësi për të bërë ndonjë lëvizje më të madhe”, tha për REL-in Sari Arho Havren, hulumtues në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara në Londër. “Duket se ka gjithashtu një dëshirë për ta njoftuar Uashingtonin me disa vija të kuqe, teksa Trumpi e merr detyrën”.

Normaliteti i ri

Derisa Trumpi është zotuar se do t’i japë fund shpejt luftës në Ukrainë, rreziku që tensionet midis Pekinit dhe Taipeit të përshkallëzohen në luftë, duket se po rritet.

Zyrtarët amerikanë kanë paralajmëruar vitet e fundit se Kina po përgatitet për një pushtim të mundshëm të Tajvanit. Ky paralajmërim u përsërit nga sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, gjatë seancës së konfirmimit të tij në Senatin amerikan, më 15 janar.

“Duhet ta pranojmë faktin se, përveç nëse ndodh diçka dramatike, si një baraspeshë [midis Kinës dhe Tajvanit], ku ata arrijnë në përfundimin se kostot e ndërhyrjes në Tajvan janë shumë të larta, ne do të duhet të përballemi me këtë çështje para fundit të kësaj dekade”, tha Rubio.

Tensionet në rritje, të shoqëruara me përplasje hibride gjithnjë e më të shpeshta, po thellohen edhe më shumë nga një bashkëpunim i rritur ushtarak midis Pekinit dhe Moskës.

SHIKONI EDHE:

Aktivitetet e Rusisë dhe Kinës e bëjnë Grenlandën më të rëndësishme për SHBA-në

Kohët e fundit, bombardues kinezë dhe rusë kanë kryer stërvitje pranë Alaskës, kanë zhvilluar stërvitje të përbashkëta detare në brigjet e Afrikës së Jugut dhe kanë kryer stërvitje duke përdorur armatimin në Detin e Kinës Jugore.

Lojërat e përbashkëta të luftës janë pjesë e një modeli rreth një dekadësh të koordinimit të përforcuar ushtarak,

Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare (CSIS), një institut kërkimor me bazë në Uashington, ka regjistruar 102 lojëra të përbashkëta lufte, stërvitje ushtarake shumëpalëshe ose patrulla nga viti 2003 deri në fund të korrikut 2024.

Prej atëherë, janë zhvilluar edhe katër stërvitje të tjera që përfshijnë Kinën dhe Rusinë. Sipas të dhënave të CSIS-it, forcat e tyre ushtarake kanë mbajtur të paktën katër dhe më së shumti dhjetë stërvitje të përbashkëta çdo vit midis viteve 2014 dhe 2023.

Ato i kryen 11 stërvitje të përbashkëta në vitin 2024.

Vendimmarrësit amerikanë kanë paralajmëruar vazhdimisht gjatë viteve të fundit për rreziqet që paraqet partneriteti në rritje midis Kinës dhe Rusisë – nga mbështetja ekonomike deri te bashkëpunimi ushtarak në rritje. Një raport i mandatuar nga Kongresi e përshkruan afrimin e Kinës me Rusinë si “zhvillimin më të madh strategjik në vitet e fundit”.

SHIKONI EDHE:

Kina dhe Rusia kryejnë patrullim të përbashkët ajror mbi Detin e Japonisë

“Si planifikues ushtarak, duhet të përgatiteni për skenarin më të keq, që është Rusia dhe Kina duke u bashkuar në këtë mënyrë”, tha Elizabeth Wishnick, hulumtuese në Qendrën për Analiza Detare, e cila studion politikën e jashtme kineze.

Marrë së bashku, ky trend ngre pyetje të vështira për administratën Trump dhe vendimmarrësit e tjerë amerikanë, të cilët prej kohësh janë duke menduar se si të merren veçmas me secilin prej këtyre dy fuqive bërthamore, por tani duhet të planifikojnë për rrezikun e përballjes me të dyja njëkohësisht.

“Ende nuk është e qartë si do të zhvillohej kjo situatë dhe kjo nuk është aleancë e mirëfilltë ushtarake”, tha Wishnick, duke shtuar se “megjithatë, brenda kufijve të asaj se ku Pekini dhe Moska pëlqejnë të bashkëpunojnë, kjo po rritet”.

Përgatiti: Ekrem Idrizi

/ REL

25 Janar, 2025
FSK bën pranimin e Poligonit të Qitjes nga Komanda e Forcave Amerikane për Evropë (EUCOM)

Forca e Sigurisë së Kosovës ka pranuar një poligoni të qitjes nga Forcat Amerikanë për Evropë. Sipas njoftimit, poligoni gjendet në Babaj të Bokës në komunën e Gjakovës.

FSK, përmes një njoftimi tha se kjo dëshmon bashkëpunimin e ngushtë mes FSK-së dhe ushtrisë amerikane.

“Ky poligon, i pajisur me teknologji moderne dhe i licencuar për përdorim, ka kaluar me sukses inspektimet dhe testimet e nevojshme, duke ofruar kushte të sigurta për zhvillimin e aktiviteteve të qitjes me armë. Ky projekt është një dëshmi e bashkëpunimit të ngushtë dhe mbështetjes së Ushtrisë Amerikane për zhvillimin e aftësive të sigurisë dhe mbrojtjes të Forcës së Sigurisë së Kosovës” – thuhet në njoftim.

Ky është njoftimi i plotë:

FSK bën pranimin e Poligonit të Qitjes nga Komanda e Forcave Amerikane për Evropë (EUCOM)

Në kuadër të bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara të Amerikës sot është bërë pranimi i poligonit të qitjes në Babaj të Bokës, Komuna e Gjakovës, një donacion i vlefshëm i Komandës së Forcave Amerikane për Evropë.

Ky poligon, i pajisur me teknologji moderne dhe i licencuar për përdorim, ka kaluar me sukses inspektimet dhe testimet e nevojshme, duke ofruar kushte të sigurta për zhvillimin e aktiviteteve të qitjes me armë. Ky projekt është një dëshmi e bashkëpunimit të ngushtë dhe mbështetjes së Ushtrisë Amerikane për zhvillimin e aftësive të sigurisë dhe mbrojtjes të Forcës së Sigurisë së Kosovës.

Duke u bazuar në objektivat e Ministrit të Mbrojtjes dhe udhëzimeve të Komandantit të FSK-së në lokacionin e FSK-së, respektivisht në Babaj Bokës nga Rexhimenti i Xhenios Ushtarake të FSK-së është bërë dhe vazhdon të bëhet hapja e rrugëve që është pjesë e tërësisë së investimeve për poligonet të cilat do të ndërtohen gjatë këtij viti dhe në të ardhmen. Poashtu, janë kryer edhe investime tjera nga buxheti i MM/FSK-së në ndërtimin e urave dhe infrastrukturës përcjellëse. Këto investime janë të planifikuara të vazhdojnë edhe gjatë këtij viti dhe viteve tjera. Gjithashtu për ndërtimin e këtyre poligoneve jemi mbështetur nga partnerët strategjik, konkretisht SHBA-të përmes EUCOMIT dhe Ushtrisë Amerikane për Evropë dhe Afrikë të cilat koordinohen nga Zyra e Bashkëpunimit të Mbrojtjes (ODC) së Ambasadës Amerikane në Kosovë.

Poligoni do të përdoret nga Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK) dhe forcat amerikane për zhvillimin e trajnimeve dhe aktiviteteve të tjera të qitjes, duke siguruar që personeli i FSK-së dhe partnerët e saj janë të përgatitur dhe të trajnuar për t`u përballur me sfidat e sigurisë.

25 Janar, 2025
Senati konfirmon Hegsethin në postin e sekretarit amerikan të Mbrojtjes

Senati amerikan e ka konfirmuar Pete Hegsethin në postin e sekretarit të Mbrojtjes të Shteteve të Bashkuara, pas një votimi të ngushtë natën e së premtes.

Hegseth u konfirmuar në këtë post pasi nënpresidenti amerikan, J.D. Vance, e hodhi votën vendimtare për të kur votimi ishte 50 për dhe 50 kundër tij në Senatin e udhëhequr nga republikanët. Tre republikanë iu bashkuan 47 senatorëve demokratë dhe të pavarur për të votuar kundër tij.

Hegseth, 44-vjeçar, do ta udhëheqë një organizatë me gati 2.1 milionë gra e burra në uniformë, rreth 780.000 punonjës civilë dhe një buxhet prej 850 miliardë dollarësh.

Si një ish-veteran i luftës dhe dikur prezantues televiziv në Fox News, Hegseth është zotuar se do ta sjellë një “kulturë prej luftëtari” në Pentagon.

Gjatë procesit të nominimit, ai u përball me dyshimet a është mjaftueshëm i kualifikuar dhe me akuza se përdor me tepri pijet alkoolike dhe se ka sjellje agresive ndaj grave, por presidenti Donald Trump i qëndroi përkrah.

Lideri i shumicës në Senat, John Thune, tha se Hegseth, veteran i Gardës Kombëtare të Ushtrisë që ka shërbyer në Irak dhe Afganistan, “do ta sjellë një pikëpamje prej luftëtari” në detyrën më të lartë ushtarake.

“Ditët e shpërqendrimeve ‘woke’ do të marrin fund”, tha Thune, duke iu referuar iniciativave për shumëllojshmëri, barazi dhe gjithëpërfshirje, të cilat Trump i kundërshton.

“Fokusi i Pentagonit do të jetë në luftë”, shtoi ai.

Në deklaratën e tij hapëse para Komitetit të Senatit për Shërbimet e Armatosura më 14 janar, Hegseth tha se programet për shumëllojshmëri, barazi dhe gjithëpërfshirje e politizojnë ushtrinë.

Senatori Roger Ëicker, kryetar i Komitetit të Senatit për Shërbimet e Armatosura, tha në një deklaratë për Radion Evropa e Lirë se vlerëson Hegsethin si “patriot të vërtetë, komunikues të shkëlqyer dhe agjent të mundshëm të ndryshimit që do të sjellë reforma shumë të nevojshme në Pentagon”.

Hegseth do të ndihmojë në rikthimin e “paqes përmes forcës”, shtoi ai.

Hegseth i kishte mohuar akuzat për sjellje abuzive ndaj grave dhe ishte zotuar se, nëse konfirmohej, nuk do të pinte gjatë punës. Por, demokratët mbetën skeptikë dhe qëndruan të bashkuar në kundërshtimin e tyre.

“Është Pete Hegseth me të vërtetë më i miri që mund të ofrojmë?” tha senatori demokrat Jack Reed, anëtar i rangut në Komitetin e Senatit për Shërbimet e Armatosura, në një fjalim para votimit.

Lisa Murkowski, Susan Collins dhe Mitch McConnell ishin tre senatorët republikanë që votuan kundër konfirmimit të Hegsethit.

Murkowski tha në një deklaratë se sjelljet e Hegsethit “bien në kundërshtim të fortë” me atë që pritet nga ushtria.

“Unë mbetem e shqetësuar për mesazhin që konfirmimi i Hegsethit ua dërgon grave që aktualisht shërbejnë dhe atyre që aspirojnë t’i bashkohen ushtrisë”, shtoi Murkowski.

Collins tha se pas një diskutimi të gjatë me Hegsethin nuk ishte “e bindur që qëndrimi i tij mbi rolet e grave që shërbejnë në luftime, ka ndryshuar”.

McConnell, ish-lideri i shumicës në Senat, kishte thënë më herët në një fjalim se do të votonte për t’i konfirmuar në pozicione të larta të sigurisë kombëtare ata kandidatë “e kaluara dhe përvoja e të cilëve i bën ata asete të menjëhershme, jo pengesa”./REL

25 Janar, 2025
SHBA urdhëron pezullimin e ndihmës ndërkombëtare
Departamenti i Shtetit i SHBA-së, më 24 janar, urdhëroi ngrirjen e financimeve të reja për pothuajse të gjitha programet e ndihmës ndërkombëtare amerikane si pjesë e përpjekjes së presidentit Donald Trump për t’i përshtatur këto programe me qëllimet e tij të politikës së jashtme.

Këto programe zbatohen kryesisht përmes Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar, USAID.

USAID-i ka investuar më shumë se 1 miliard dollarë në zhvillimin e Kosovës që nga viti 1999.

Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, ua dërgoi një mesazh ambasadave amerikane në mbarë botën duke sqaruar zbatimin e një urdhri ekzekutiv që Trump e nënshkroi më 20 janar, ku thuhej se “asnjë ndihmë e mëtejshme ndërkombëtare e Shteteve të Bashkuara nuk do të shpërndahet në një mënyrë që nuk është plotësisht e përputhur me politikën e jashtme të presidentit të Shteteve të Bashkuara”.

Sipas urdhrit ekzekutiv të Trumpit, ndihmat e tanishme amerikane “nuk janë në përputhje me interesat amerikane dhe, në shumë raste, janë në kundërshtim me vlerat amerikane”.

Shtohet se programet e ndihmës “shërbejnë për të destabilizuar paqen botërore” duke promovuar ide që bien ndesh me marrëdhëniet e qëndrueshme brenda vendeve që ato shërbejnë dhe me marrëdhëniet midis atyre vendeve dhe të tjerëve.

Urdhri ekzekutiv kërkon një pezullim 90-ditor të ndihmës zhvillimore ndërkombëtare të SHBA-së për të vlerësuar efikasitetin dhe “përputhshmërinë me politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara”.

Ky urdhër i prek shpërndarjet e reja të fondeve për vendet e huaja, OJQ-të, organizatat ndërkombëtare dhe kontraktorët, deri në përfundimin e rishikimeve të programeve.

Trump dhe republikanë të tjerë ishin zotuar se do të ndërmerrnin masa kundër programeve të ndihmës ndërkombëtare amerikane, dhe memoja e Rubios justifikoi ngrirjen duke thënë se ishte e pamundur për administratën e re të vlerësonte nëse angazhimet ekzistuese të ndihmës ndërkombëtare “nuk janë të përsëritura, janë efektive dhe janë në përputhje me politikën e jashtme të presidentit Trump”.

Kryetari i ri i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve, përfaqësuesi Brian Mast (republikan nga Florida), premtoi këtë javë se republikanët do të shqyrtonin “çdo dollar dhe çdo diplomat” në buxhetin e Departamentit të Shtetit për të siguruar që ai i plotësonte standardet e tyre për nevojshmëri strikte.

Mast tha në një deklaratë pas konfirmimit të Rubios si sekretar i Shtetit se ai synon të punojë me Rubion për të “eliminuar” shpërdorimin në Departamentin e Shtetit.

Reagimi i demokratëve

Anëtari kryesor i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës reagoi ndaj këtij vendimi duke thënë se ai “minon udhëheqjen dhe besueshmërinë amerikane” në mbarë botën.

“Programet e ndihmës ndërkombëtare të Shteteve të Bashkuara promovojnë stabilitetin në vende të tjera për të ndihmuar në ndalimin e krizave që mund të përhapen drejtpërdrejt në pragun tonë”, tha përfaqësuesi Gregory Meeks (demokrat nga Nju Jorku) në një letër drejtuar Rubios.

“Ndihma ndërkombëtare nuk është një dorë e zgjatur; është një investim strategjik për të ardhmen tonë që është jetik për udhëheqjen globale të SHBA-së dhe për një botë më të qëndrueshme”.

Sipas tij, ndihma ndërkombëtare amerikane i shërben drejtpërdrejt interesave të SHBA-së dhe demonstron besueshmërinë e vendit ndaj aleatëve, partnerëve dhe njerëzve të cenueshëm që mbështeten në ndihmën amerikane për mbijetesë.

Duke pezulluar programet aktuale dhe duke penguar të rejat, Shtetet e Bashkuara do të “lënë këtë hapësirë” për kundërshtarët e saj, thuhej në letër, e cila ishte nënshkruar gjithashtu nga përfaqësuesja Lois Frankel (demokrate nga Florida), anëtarja kryesore në Nënkomisionin e Sigurisë Kombëtare, Departamentit të Shtetit dhe Programeve të Ndërlidhura për Buxhetimin.

“Për vite me radhë, republikanët në Kongres kanë kritikuar atë që ata e shohin si mungesë të besueshmërisë së SHBA-së në raport me vende si Kina, Rusia dhe Irani. Tani besueshmëria jonë është në rrezik dhe duket se do të tërhiqemi nga angazhimet amerikane ndaj partnerëve tanë në mbarë botën”, thanë Meeks dhe Frankel.

Ndihma amerikane në Kosovë

Në tetor të vitit të kaluar, USAID-i shënoi 25-vjetorin e themelimit në Kosovë, ku ka zhvilluar programe për luftën kundër korrupsionit, sundimin e ligjit dhe qeverisjen e mirë, luftën kundër dezinformimit dhe avokimin e mediave të pavarura, forcimin e shoqërisë civile dhe demokracisë, zhvillimin ekonomik dhe tërheqjen e investimeve të huaja.

Aktualisht, USAID-i në Kosovë është duke financuar një mori aktivitetesh. Ndër to janë:
- ndihma mbi 12 milionë dollarëshe për mbështetjen e reformave legjislative dhe ngritjen e Gjykatës Komerciale;
- ndihma 15 milionë dollarëshe për të përmirësuar gjithëpërfshirjen dhe llogaridhënien në qeverisje;
- ndihma mbi 13 milionë dollarëshe për të adresuar sfidat e korrupsionit dhe qeverisjes së mirë në komuna;
- ndihma gati 12 milionë dollarëshe për përmirësimin e pavarësisë së gjyqësorit dhe prioritizmit të nevojave të qytetarëve gjatë proceseve gjyqësore;
- ndihma mbi 16 milionë dollarëshe për të promovuar konkurrencën e mirë në tregjet vendore dhe ndërkombëtare;
- ndihma mbi 13 milionë dollarëshe për pjesëmarrjen e qytetarëve në qeverisjen lokale;
- ndihma gati 12 milionë dollarëshe për të rritur kapacitetet institucionale për zhvillimin e tregut të energjisë.
Në gusht të vitit 2024, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, e nënshkroi një grant me USAID-in, i cili ofronte ndihmë shtesë për institucionet e Kosovës në vlerë prej 34.5 milionë dollarësh.

Granti ishte pjesë e marrëveshjes së arritur më parë në vlerë prej rreth 146 milionë dollarësh, që synonte ofrimin e shërbimeve më të mira për qytetarët, rritjen e përgjegjësisë së institucioneve dhe menaxhimin më efikas.

Kreshnik Shehu, një përpunues i drurëve në Kosovë, thotë se ndihma e SHBA-së ka luajtur rol të rëndësishëm në rritjen e eksporteve të kësaj lënde.

Kompania e Shehut, ashtu si edhe sektori i drurit në përgjithësi në Kosovë, kanë përfituar nga financimet e USAID-it (Agjencisë së SHBA-së për Zhvillim Ndërkombëtar).

“Në vitin 2014, eksportet në sektorin tonë ishin 2.5 milionë euro”, thotë Shehu për Radion Evropa e Lirë.

“Sot, ato janë më shumë se 150 milionë euro. Kjo tregon se gjatë dhjetë vjetëve të fundit, kontributi i USAID-it ka qenë shumë i madh. Ai ka qenë një faktor vendimtar në rritjen e këtij sektori”, shton Shehu.

“Nëse ajo ndihmë nuk do të ekzistonte, do të kishim mbetur shumë vite prapa”, thotë Shehu, kompania e të cilit e ka selinë në qytetin e Drenasit.

“Ne ende kemi nevojë për të, sepse ende nuk jemi rritur sa duhet për të përballuar konkurrencën e pabesueshme në tregun ndërkombëtar”, thotë ai.

Urdhri i Rubios përjashton programet e emergjencës ushqimore, si ato që ndihmojnë në ushqyerjen e miliona njerëzve në Sudan. Urdhri ekzekutiv i Trumpit nuk përmend ndihmën ushtarake, por mesazhi i Rubios specifikon se ndihma ushtarake për Izraelin dhe Egjiptin janë të përjashtuara.

Nuk ka asnjë tregues për një përjashtim të ngjashëm për ndihmën ushtarake të SHBA-së për Ukrainën, megjithatë administrata Biden përshpejtoi shpërndarjen e ndihmës së miratuar tashmë për Ukrainën para largimit nga detyra, nga frika se Trump do ta ndërpriste atë. Ende janë rreth 3.85 miliardë dollarë fonde të autorizuara nga Kongresi për dërgesa të ardhshme armësh në Ukrainë, dhe i takon Trump-it nëse do t’i shpenzojë ato apo jo.

Shtetet e Bashkuara janë donatori më i madh në botë, duke ofruar dhjetëra miliarda dollarë çdo vit./REL
25 Janar, 2025