Oda e Farmacistëve të Kosovës e ka quajtur të paimplementueshëm formën aktuale të Listës së Çmimeve të Barnave e cila pritet të hyjë në fuqi nesër (01.02.2025).
OFK ka thënë se Ministria e Shëndetësisë nuk ka njoftuar barnatoret për mënyrën e zbatimit të këtij vendimi përkundër kërkesës nga ta për sqarime.
“Ministria e Shëndetësisë edhe sot një ditë para implementimit të këtij vendimi, ende nuk ka njoftuar asnjë barnatore për mënyrën e zbatimit të këtij vendimi, duke bërë të pamundur implementimin e këtij procesi të përcaktimit të çmimit të barnave të kërkuar nga ana e farmacistëve tash e 20 vite”- thuhet në komunikatë.
Oda e Farmacistëve të Kosovës ka kërkuar sqarime nga Ministria e Shëndetësisë në lidhje me “barnatoret të cilat nuk kanë deklaruar çmimin e produkteve apo mbi çfarë legjislacioni AKPPM do të bëjë shtypjen e banderolave të stokut aktual të barnatoreve dhe depove, dhe cilat dokumente duhet dorëzuar nga barnatoret dhe se çfarë të veprohet me stokun aktual”.
OFK ka ftuar Ministrinë e Shëndetësisë për zgjatjen e periudhës tranzitore për stokun farmaceutik.
“OFK, fton Ministrin e Shëndetësisë të përmbahet nga veprimet të cilat mund të sjellin në ndërmarrjen e masave të padëshiruara nga ana e farmacistëve dhe barnatoreve për të cilat do të kenë përkrahjen e OFK-së në kundërshtim të paligjshmërisë së vendimet dhe dëmit që i shkaktohet me këtë vendim”-thuhet në komunikatën e Odës së Farmacistëve.
Nga nesër, më 01.02.2025, në Kosovë do të hyjë në fuqi dhe do të nisë së zbatuari Lista e Çmimeve të Barnave në vend.
Ministria e Shëndetësisë, më 23.12.2024, kishte publikuar Listën e Çmimeve të Barnave me detyrim të zbatimit në tregun e Kosovës, nga data 01.02.2025.
Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha sot (31.01.2025) se pret një “tronditje të lehtë” të tregut, por që tha se janë të vendosur në zbatimin e Ligjit.
Vitia përmendi se është një pjesë e kompanive, distributorëve dhe bartësve të Autorizim Marketingut të cilët nuk kanë paraqitur çmimet e barnave të tyre, për të cilët ministri tha se do të ketë sanksione.
“Është interesant se ky shqetësim do të duhej të vinte nga Shoqata e Distributorëve më shumë sesa nga Oda e Farmacistëve. Po, është e vërtetë që një pjesë e kompanive, distributorëve, bartësve të Autorizimit të Marketingut nuk kanë aplikuar në Dritaren për aplikim për Çmimet e Barnave dhe natyrisht se do të merren masa adekuate sipas Ligjit në fuqi. Do të bëhen sanksione ndaj tyre, që nuk e kanë shfrytëzuar këtë të drejtë dhe hapjen e kësaj Dritareje. Por, në anën tjetër do të hapen Dritare të reja për të gjitha kompanitë, që të aplikojnë për Çmimet e Barnave të tyre” – tha ai.
Kompanitë e distributorëve farmaceutikë ishin ankuar ndaj procesit të unifikimit të çmimit të barnave.
Ata kishin thënë se me uljen – siç e quajnë ata – të tepërt të disa çmimeve, do ta kenë të vështirë të mbijetojnë në treg.
Ismail Shurdhaj, kryetari i Shoqatës së Distributorëve Farmaceutikë të Kosovës, kishte renditur disa pasoja që ata parashohin nga mënyra se si po bëhet ky proces.
Ndër to ishte rrezikimi i ekzistencës së veprimtarisë së tyre, duke rrezikuar kështu edhe furnizimin me barna për pacientët kosovarë dhe varfërim të tregut me produkte cilësore farmaceutike.
Shurdhaj shtoi se shumica e distributorëve kanë nëpër depotë e tyre sasi barnash të cilat i kanë blerë me çmime më të larta, sesa ato që janë përcaktuar në listën e dytë nga Ministria e Shëndetësisë.
Sipas tij, ky proces mund të sjellë edhe pasoja të tjera, siç janë: humbja e Kontratave me partnerët ndërkombëtarë të biznesit dhe humbja e stafit të Kompanisë.
Ata e kishin cilësuar si të padrejtë edhe ndryshimin e Formularit për deklarim të çmimit, i cili më parë përfshinte: çmimin e importit CIP – përfshirë vlerën e marzhës së qarkullimit me shumicë dhe shpenzimeve të tjera vartëse, jo më shumë se 7.5%.
Nga nesër, më 01.02.2025, në Kosovë do të hyjë në fuqi dhe do të nisë së zbatuari Lista e Çmimeve të Barnave në vend.
Ministria e Shëndetësisë, më 23.12.2024, kishte publikuar Listën e Çmimeve të Barnave me detyrim të zbatimit në tregun e Kosovës, nga data 01.02.2025.
Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se pret një “tronditje të lehtë” të tregut, por që tha se janë të vendosur në zbatimin e Ligjit.
“E kuptoj që është sfidë dhe se në fillim do të ketë tronditje të lehtë të tregut, por ne jemi të vendosur që të zbatojmë këtë Ligj… muajt e parë pres tronditje të lehtë deri në stabilizimin e plotë.” – tha ai në Konferencë për media, pas mbledhjes së Qeverisë, më 31.01.2025.
Vitia përmendi se është një pjesë e kompanive, distributorëve dhe bartësve të Autorizim Marketingut të cilët nuk kanë paraqitur çmimet e barnave të tyre, për të cilët Ministri tha se do të ketë sanksione.
“Është interesant se ky shqetësim do të duhej të vinte nga Shoqata e Distributorëve më shumë sesa nga Oda e Farmacistëve. Po, është e vërtetë që një pjesë e kompanive, distributorëve, bartësve të Autorizimit të Marketingut nuk kanë aplikuar në Dritaren për aplikim për Çmimet e Barnave dhe natyrisht se do të merren masa adekuate sipas Ligjit në fuqi. Do të bëhen sanksione ndaj tyre, që nuk e kanë shfrytëzuar këtë të drejtë dhe hapjen e kësaj Dritareje. Por, në anën tjetër do të hapen Dritare të reja për të gjitha kompanitë, që të aplikojnë për Çmimet e Barnave të tyre.” – tha ai.
Vitia u ka bërë thirrje për bashkëpunim të gjithë akterëve në këtë proces, ndërsa ka njoftuar se sot do të takohet me Inspektoratin Farmaceutik.
Ata kishin thënë se me uljen – siç e quajnë ata – të tepërt të disa çmimeve, do ta kenë të vështirë të mbijetojnë në treg.
Ismail Shurdhaj, kryetari i Shoqatës së Distributorëve Farmaceutikë të Kosovës, kishte renditur disa pasoja që ata parashohin nga mënyra se si po bëhet ky proces.
Ndër to ishte rrezikimi i ekzistencës së veprimtarisë së tyre, duke rrezikuar kështu edhe furnizimin me barna për pacientët kosovarë dhe varfërim të tregut me produkte cilësore farmaceutike.
Shurdhaj shtoi se shumica e distributorëve kanë nëpër depotë e tyre sasi barnash të cilat i kanë blerë me çmime më të larta, sesa ato që janë përcaktuar në listën e dytë nga Ministria e Shëndetësisë.
Sipas tij, ky proces mund të sjellë edhe pasoja të tjera, siç janë: humbja e Kontratave me partnerët ndërkombëtarë të biznesit dhe humbja e stafit të Kompanisë.
Ata e kishin cilësuar si të padrejtë edhe ndryshimin e Formularit për deklarim të çmimit, i cili më parë përfshinte: çmimin e importit CIP – përfshirë vlerën e marzhës së qarkullimit me shumicë dhe shpenzimeve të tjera vartëse, jo më shumë se 7.5%.
Pas anulimit të Listës së parë të Çmimeve të Barnave, Arben Vitia, ministri i Shëndetësisë, kishte vendosur që më 01.07.2024 ta korrigjojë Formularin, duke e lënë vetëm çmimin e importit CIP, i cili përfshin çmimin që këto Kompani paguajnë për t’i blerë produktet dhe për t’i transportuar deri në hyrjen e tyre në Kosovë, por jo më tutje.
Ministria e Shëndetësisë ka prezantuar Strategjinë Sektoriale të Shëndetësisë 2025-2030, e cila ishte miratuar nga Qeveria e Kosovës në nëntor të vitit 2024.
Kreu i kësaj Ministrie Arben Vitia tha se përmes kësaj Strategjie synohet zhvillimi i vazhdueshëm i Sektorit të Shëndetësisë – duke theksuar Kujdesin Parësor Shëndetësor dhe efikasitetin e Spitaleve Rajonale.
“Zbatimi i synimeve të kësaj Strategjie do të mundësojë kalimin e Sistemit në një zhvillim të vazhdueshëm. Rol kyç do të ketë mbështetja dhe zhvillimi i Kujdesit Parësor dhe investimi e rritja e efikasitetit të Spitaleve Rajonale. Si Ministër e kam për obligim që të siguroj që Shëndetësia të jetë prioritet në politikat tona. Sistemi shëndetësor që duam do të mundësohet në tërësi deri në 2030 – si parashihet në Strategji.” – tha Vitia gjatë prezantimit të kësaj Strategjie, më 30.01.2025.
Sekretari i Ministrisë së Shëndetësisë, Naim Bardiqi, duke shpjeguar metodologjinë e ndjekur në hartimin e kësaj Strategjie tha se ajo do të luajë rol thelbësor në zhvillimin e Sektorit të Shëndetësisë.
“Do të luajë rol thelbësor në zhvillimin e Sektorit të Shëndetësisë. Për të siguruar zbatimin e Strategjisë janë bërë edhe analizat për fondet, për periudhën e zbatimit të Strategjisë. Parashikimet financiare janë përgatitur duke marrë parasysh rreziqet dhe masat që mund të merren.” – tha ai.
Strategjia Sektoriale e Shëndetësisë 2025-2030 ka dy objektiva strategjike: përmirësimin e cilësisë dhe qasjes në shërbime shëndetësore dhe ruajtjen e përparimin e shëndetit.
Përmes kësaj Strategjie synohet që deri në vitin 2030 të rritet shfrytëzimi i shtretërve spitalorë, institucionet spitalore të kenë pajisje funksionale e të rritet qasja e qytetarëve në shërbimet shëndetësore.
Ndër të tjera, në Strategji thuhet që deri në vitin 2030 të arrihet 100-përqindëshi i mbledhjes së kontributit për sigurim të detyrueshëm shëndetësor.
Qytetarët kosovarë janë të vetmit në Ballkanin Perëndimor të cilët nuk kanë sigurime publike shëndetësore. Pavarësisht votimit të Projektligjit të ri për Sigurimin e Detyrueshëm të Kujdesit Shëndetësor nga Qeveria më 28.08.2024, funksionalizimi ende nuk është bërë.
7% do të jetë shuma e të ardhurave që do të shkojnë për Fondin e Sigurimit Shëndetësor. Kjo vlerë do të ndahen mes punëmarrësit dhe punëdhënësit, me nga 3.5% secili.
Kështu kishte njoftuar ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia më 28.08.2024, pasi që Qeveria miratoi Projektligjin për Sigurimin e Detyrueshëm të Kujdesit Shëndetësor.
“Kostoja shtesë për qytetarët do të jetë një mbledhje e kontributeve shtesë, në emër të solidaritetit, që të shtohet buxheti për Shëndetësi. 7% do të jenë të ardhurat të cilat do të arkëtohen në Fondin e Sigurimeve Shëndetësore, ku 3.5% do të jenë nga paga e qytetarëve dhe 3.5% nga punëdhënësi.” – deklaroi Vitia në një Konferencë për media.
Në vitin 2007 ishte miratuar Ligji për Sigurimet Shëndetësore, por asnjëherë nuk hyri në fuqi, pasi Shefi i atëhershëm i Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë nuk e nënshkroi.
Pas pavarësisë së Kosovës në vitin 2008, Qeveritë e Kosovës tërhoqën Ligjin, për shkak të implikimeve buxhetore.
Ligji i ri për Sigurime Shëndetësore u miratua në vitin 2014, mirëpo as ai nuk u zbatua asnjëherë, pavarësisht premtimeve të të gjitha Qeverive.
Zbatimit të tij u tha se do t’i paraprinte një periudhë prej gjashtë muajsh për mbledhjen e fondeve, e cila do të niste nga 1 korriku i vitit 2017.
Ministri Arben Vitia në fushatën zgjedhore të vitit 2019 kishte premtuar që Sigurimet shëndetësore do të funksionalizohen brenda katër vjetëve. Parakusht për funksionalizimin e tyre është zbatimi i Sistemit Informativ Shëndetësor (SISH), për të cilin Vitia pati thënë se merr optimalisht 2 vjet kohë.
Të njëjtat fjalë Ministri i tha edhe më 26.04.2024. Atë ditë ai tha po ashtu se Projektligji do të procedohet në Kuvend, në fund të prillit ose në fillim të majit.
Mosplotësimin e këtij premtimi që ai e pati dhënë në fushatën zgjedhore të vitit 2019, Arben Vitia e ka arsyetuar me pandeminë COVID-19, për të cilin tha se ka ndryshuar prioritetet.
Sigurimi shëndetësor është sistem për financimin e shpenzimeve mjekësore me anë të kontributeve ose taksave të paguara në një fond të përbashkët, për të paguar të gjitha ose një pjesë të shërbimeve shëndetësore të përcaktuara me Ligj a politika të tjera.
Premtime që nuk i përmbushën për sigurimet shëndetësore patën dhënë edhe tre ish-ministra të tjerë të Shëndetësisë: Imet Rrahmani, Alush Gashi dhe Ferid Agani.
Ish-ministri i Shëndetësisë, Ferid Agani në vitin 2014 pati premtuar se në vitin 2015 do të fillojë mbledhja e premiumeve, të nevojshme për mbushjen e Fondit për Sigurimet shëndetësore. Ndërkaq, ish-ministri i Shëndetësisë, Imet Rrahmani pati thënë në korrik të vitit 2015 se po punojnë që sigurimet shëndetësore të bëhen në pjesën e dytë të 2016-tës.
Edhe ish-kryeministri Isa Mustafa pati deklaruar se kanë përfunduar përgatitjet dhe nga 01.07.2017 do të fillojnë sigurimet shëndetësore.
Një rast i rrallë ka ndodhur në tenderin “Furnizimi, implementimi dhe mirëmbajtja e Sistemit Packs dhe RIS të SISH”, në vlerë 3.8 milionë euro, në Ministrinë e Shëndetësisë.
Nëpër tenderë në institucione publike Kompanitë apo Konzorciumet aplikojnë me emrat e Kompanive që janë bërë bashkë, ndërsa në tenderin 3.8 milionë euro të MSH-së nuk kishte ndodhur një gjë e tillë. Njëri nga Konzorciumet nuk kishte aplikuar me emrat e tri Kompanive, që ishin pjesë e këtij Konzorciumi “Novus” & “Sorsiks International Dooel” & “Sorsix PTY Limited”, por ishte identifikuar me emërtimin “Pacs & Workflow System”.
Edhe te përgjigjet në kërkesat për rishqyrtim të publikuara në faqen E-prokurimi nga Ministria e Shëndetësisë dhe te Vendimi i MSH-së për anulim të tenderit, ky Konzorcium është identifikuar me emërtimin “Pacs & Workflow System”.
Se kush “fshihet” pas këtij emërtimi është zbuluar kur Ministria e Shëndetësisë e kishte anuluar tenderin – duke i shpallur të papërgjegjshëm ofertuesit dhe Konzorciumi i përbërë nga “Novus” & “Sorsiks International Dooel” & “Sorsix PTY Limited” ishin ankuar në Gjykatën e Tenderëve.
Ankesa në Gjykatën e Tenderëve nga ky Konzorcium është deponuar në emër të Kompanisë lidere të këtij Konzorciumi, “Novus”.
“Është hera e parë që një grup i Operatorëve Ekonomikë identifikohet në këtë formë”
Udhëheqësi i Prokurimit në Ministrinë e Shëndetësisë, Berat Marmullaku ka thënë se është hera e parë që një grup i Operatorëve identifikohet në këtë formë.
“Megjithatë duke marrë parasysh se është hera e parë që një grup i Operatorëve Ekonomikë identifikohet në këtë formë dhe Sistemi ia lejon këtë mundësi, rasti do të trajtohet sipas dispozitave ligjore pas pranimit të Vendimit të OSHP-së.” – ka deklaruar Marmullaku.
Ai më tej ka thënë se nuk është gjetur ndonjë dispozitë ligjore, që e rregullon këtë çështje.
“Procesverbali i hapjes së ofertave gjenerohet nga Sistemi, me të dhënat siç ofertojnë Operatorët Ekonomikë dhe në të rast siç ka ofertuar Operatori Ekonomik është gjeneruar procesverbali dhe Sistemi i përcjell të dhënat deri në fund të procedurës në atë formë. Është hera e parë që një grup i Operatorëve Ekonomikë identifikohet në këtë formë dhe sipas Rregullores së Prokurimit, Neni 26, nuk kemi gjetur ndonjë Dispozitë që e rregullon këtë aspekt dhe nuk ka qenë çështje e trajtimit.” – ka thënë Marmullaku.
Po ashtu, Marmullaku nga MSH vlerëson se në këtë rast nuk ka mungesë të transparencës.
“Nuk ka mungesë të transparencës. Në përputhje me dispozitat e Ligjit të Prokurimit Publik, të gjitha dokumentet janë të qasshme për publikun në momentin e përmbylljes së aktivitetit të prokurimit.” – ka përfunduar Marmullaku për KALLXO.com.
Kompania “Novus”, që është udhëheqëse e Konzorciumit të identifikuar me emërtimin “Pacs & Workflow System”, ka thënë për KALLXO.com se emërtimi i Konzorciumit në këtë formë nuk përbën shkelje ligjore. Sipas tyre Ligji dhe Rregulloret përkatëse të Komisionit Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP) nuk e parashohin ndalesën për një gjë të tillë.
“Forma e ofertimit përmes Grupit të Operatorëve Ekonomikë është e lejuar përmes Ligjit të Prokurimit Publik, pasi ky grup i Kompanive dorëzojnë një tender tek Autoriteti Konkurues dhe janë përgjegjëse për implementim. Po ashtu, Rregullorja dhe Udhëzuesi Operativ i Prokurimit Publik, përmes Pikës 27, nuk parasheh ndalesë lidhur me emërtimet e grupeve të Operatorëve Ekonomikë.” – thuhet në përgjigjen e Trëndelina Qerimit, drejtoreshë e shitjes në kompaninë “Novus”.
Po ashtu, ata kanë potencuar se një Operator Ekonomik nuk shpallet i papërgjegjshëm nëse vendos një emërtim të tillë.
“Nuk është kërkesë ligjore që të vendosen në emërtim të ofertës emrat e plotë të të gjithë anëtarëve të grupit të Operatorëve Ekonomikë, pasi që ata veçse janë të qasshëm dhe të njohur. Të njëjtën kohë një ofertë nuk shpallet e papërgjegjshme, nëse vendoset një emërtim për grupin e Operatorëve Ekonomikë, si edhe u cek më lart për t’u njohur me një emërtim të përbashkët, kemi vendosur të përcjellim në atë emër.” – theksohet në përgjigjen e “Novus”.
Ata kanë vlerësuar që nuk ka mungesë të transparencës në këtë rast, pasi të gjitha dokumentet e ndërlidhura me ta mund të jenë të qasshme online.
“Duke qenë se dokumentacioni lidhur me grupin e Operatorëve Ekonomikë dhe të gjitha dokumentet e ndërlidhura me to janë të qasshme online apo përmes një kërkese të thjeshtë për qasje në dokumente publike tek Autoriteti Konkurues, nënkupton që nuk kemi të bëjmë me një mungesë transparence, por thjeshtë është vendosur për të lehtësuar komunikimin në mes grupit të Operatorëve Ekonomikë si ofertues dhe Autoritetit Kontraktues në këtë procedurë të prokurimit.” – përfundon përgjigjja e “Novus”.
Një nga Konsorciumet ofertuese në këtë tender “Vepro” & “Botek” kanë thënë se ata si Kompani konkurrente nuk kanë qenë në dijeni se kush ka qenë pas emërtimit “Pacs & Workflow System”.
“Jo (nuk kemi qenë në dijeni). Ne nuk e kemi kuptuar pas pranimit të procesverbalit të hapjes së saktë se cilat Kompani kanë qenë pjesë e këtij Konzorciumi të deklaruar.” – kanë thënë në përgjigjen e tyre.
Po ashtu, “Vepro” & “Botek” kanë deklaruar për KALLXO.com se në përvojën e tyre 20-vjeçare nëpër tenderë publikë nuk kanë hasur në ndonjë rast të tillë.
“Jo, ne nuk kemi pasë ndonjë rast të dytë në përvojën tonë 20-vjeçare nëpër tenderë publikë. Pavarësisht se ne jemi ndër konkurrentët në këtë projekt, përmes kësaj shkrese ju sigurojmë se në asnjë rrethanë nuk kemi asnjë tendencë për ta dëmtuar dikë, por jemi jashtëzakonisht të interesuar që të mbrojmë ligjin dhe vetëm ligjshmërinë në këtë procedurë.” – thuhet në përgjigjen e Kompanisë “Botek”.
Ata kanë treguar po ashtu se nuk janë identifikuar ndonjëherë me ndonjë emërim tjetër, kur kanë aplikuar nëpër tenderë.
A është e rregulluar kjo çështje?
Në rastin e tenderit të Ministrisë së Shëndetësisë, nëse palët e treta kyçen në platformën E-prokurimi për të parë se kush ka dorëzuar ofertat, do të gjejë dokumentet në të cilat njëri nga ofertuesit mban emërtimin “Pacs & Workflow System” dhe pas të cilit nuk dihet se kush qëndron, nëse nuk kërkon qasje në dokumente publike në Ministrinë e Shëndetësisë.
KALLXO.com ka kërkuar sqarime edhe nga Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik (KRPP), nëse lejohet një emërtim i përbashkët për Konsorciumin – duke mos zbuluar emrat e Kompanive që janë pjesë të Konzorciumit ofertues në një tender.
Në përgjigjen e ofruar me shkrim KRPP nuk ka dhënë një përgjigje konkrete në çështjen e ngritur, por ka shpjeguar se rregullat për Grupin e Operatorëve Ekonomikë i përcakton Neni 71 i Ligjit të Prokurimit Publik dhe Neni 26 i Rregullores për Prokurimin Publik.
“a) Dorëzon një deklaratë të qartë që të gjithë anëtarët e grupit janë së bashku dhe individualisht përgjegjës për përmbajtjen e tenderit të grupit dhe në rast se grupit i jepet Kontrata, për performancën e Kontratës; b) Dorëzon një deklaratë të nënshkruar nga secili nga anëtarët; c) Një deklaratë e nënshkruar nga të gjithë anëtarët e grupit për të autorizuar partnerin udhëheqës të veprojë në emër të grupit (deklarata elektronike mund të nënshkruhet duke përdorur nënshkrimin elektronik të avancuar, nëse është i aplikueshëm dhe secili anëtar i grupit duhet të jetë i regjistruar në platformën elektronike -kërkesë e cila duhet të përcaktohet në dosje të tenderit). (Nënshkrimi digjital i avancuar nuk është i obligueshëm deri në njoftim zyrtar nga KRPP).” – ka thënë KRPP duke cituar Paragrafët 1 dhe 2 të Nenit 26 të RRPP-së.
Më tej KRPP ka thënë se “partneri udhëheqës” nënkupton “liderin”, të cilin përmes një deklarate anëtarët e Konzorciumit e autorizojnë për të vepruar në emër të grupit.
Po ashtu kanë treguar se deklarata e nënshkruar nga të gjithë anëtarët të grupit për të autorizuar partnerin udhëheqës të veprojë në emër të grupit kërkohet në Dosjen e tenderit dhe në njoftimin për Kontratë me qëllim që t’i bëhet e ditur Autoritetit Kontraktues se cili nga anëtarët e Konzorciumit do të jetë lideri i grupit.
“I cili do të veprojë në emër të grupit në rast të ndonjë sqarimi të mundshëm të ndonjë pjese të tenderit, gjatë procesit të vlerësimit të tenderëve dhe më gjerë për të përfaqësuar grupin e OE-ve në raport me AK-në (në rast të paraqitjes së Kërkesës për qasje apo në rast të parashtrimit të Kërkesës për rishqyrtim të Vendimit të AK-së), apo në raport me OSHP-në (në rast të parashtrimit të Ankesës në OSHP kundër Vendimit të AK-së).” – theksohet në përgjigjen e KRPP-së.
Në platformën E-prokurimi palët e treta nuk mund të shohin se kush i ka ngarkuar dokumentet, por këtë mund ta shohë KRPP si përgjegjëse për këtë platformë. KRPP i ka dërguar KALLXO.com si dëshmi një fotografi të Sistemit të E-prokurimit, në të cilën tregohet se përveç Kërkesës për rishqyrtim që është dërguar nga Kompania “Novus” – lidere e Konsorciumit “Novus” & “Sorsiks International Dooel” & “Sorsix PTY Limited”, edhe oferta është dërguar nga Kompania “Novus”.
“Përveç Kërkesës për rishqyrtim që është dërguar nga OE ‘Novus SH.P.K’, edhe oferta është dërguar nga përdoruesi i ‘Novus SH.P.K’ – ‘trendelina.qerimi’, në emër të Grupit të Operatorëve Ekonomikë me emërtimin ‘Pacs and Workflow System’.” – thuhet në përgjigjen e KRPP-së për KALLXO.com.
Burimi: KRPP
Kompanitë që marrin pjesë nëpër procese të prokurimit publik duhet të jenë të regjistruara në platformën e prokurimit publik E-prokurimi.
“Nëpërmjet procesit të regjistrimit përdoruesit krijojnë identitetin e tyre virtual (llogarinë) në Sistemin që lidhet me identitetin e tyre fizik dhe të Organizatës (Autoritetit Kontraktues ose Operatorit Ekonomik) të cilën e përfaqësojnë në Sistem. Përdoruesit që përdorin Sistemin në emër të organizatave të ndryshme duhet të kenë identitet të veçantë virtual, për çdo Organizatë që ata përfaqësojnë.” – thuhet në Paragrafin e parë të Nenit 3 të Rregullores për Prokurim Publik, i cili rregullon Kërkesat për përdoruesit e Sistemit të prokurimit elektronik.
Ndërsa në Paragrafin e tretë të Nenit 3 të kësaj Rregulloreje tregohet se të dhënat mbi Operatorët Ekonomikë përmbajnë të paktën: emrin, shtetin, numrin e regjistrimit/numrin fiskal/numrin unik identifikues dhe nëse është një person juridik, fizik apo i huaj juridik.
Kurse të dhënat personale të përdoruesve përbëhen nga emri dhe mbiemri i përdoruesit; e-maili, në të cilin e-mail do të pranojë mesazhet nga Sistemi i prokurimit elektronik, numrin personal të identifikimit, adresën, numrin e telefonit dhe/ose numrin e faksit, emrin e AK/OE (Organizatës) që është i lidhur me përdoruesin, titullin e përdoruesit, fjalëkalimin, emrin identifikues të përdoruesit.
Në një përgjigje për KALLXO.com, Ardit Dragusha, hulumtues i prokurimit publik në Organizatën “Democracy Plus”, thotë se në bazë të përvojës nuk ka hasur në ndonjë rast ku Kompanitë që janë bashkuar në një Konzorcium të jenë identifikuar me një emërtim të caktuar.
Dragusha thotë se Ligji i Prokurimit Publik lejon disa Kompani që të bashkohen dhe të paraqesin një ofertë të përbashkët në formën e një Konzorciumi, por sipas tij kur emrat e Kompanive nuk janë publike bien ndesh me transparencën dhe bëhet e vështirë për publikun të identifikojë Kompanitë.
“Në lidhje me transparencën ekziston rreziku që të mos dihet saktë se për cilat Kompani bëhet fjalë, në qoftë se emrat e Kompanive që përbëjnë Konzorciumin nuk bëhen publike dhe në të njëjtën kohë bëhet më e vështirë për publikun dhe palët e tjera që të vlerësohen përmbushja e kritereve ligjore, financiare dhe teknike të këtij entiteti. Pra, verifikimi bëhet më i vështirë.” – ka thënë Dragusha.
Ai ka thënë se në të kaluarën kanë ndodhur raste kur Kompanitë janë bashkuar dhe kanë krijuar një entitet juridik, me qëllimin për të ofertuar në një tender të caktuar.
“Krijimi i një entiteti të ri juridik nga Kompanitë pjesëmarrëse në Konsorcium nuk është i ndaluar – ndonëse për këtë nuk ka definim të saktë ligjor. I tillë është rasti i entitetit juridik “Shërbimi i Arkitektit të Kryeqytetit Sh.P.K”, që është një subjekt juridik i krijuar për një Kontratë të caktuar publike, të dhënë nga Komuna e Prishtinës – Kompani e cila është krijuar ekskluzivisht për pjesëmarrje në tender, entitet ky që ishte regjistruar më 23 qershor 2023.” – ka thënë Dragusha.
Si shkoi procedura e prokurimit?
Më shumë se një vit më herët, më 29.11.2023, ishte shpallur tenderi “Furnizimi, implementimi dhe mirëmbajtja e Sistemit Packs dhe RIS të SISH”, për të cilin Ministria e Shëndetësisë kishte planifikuar 3.8 milionë euro.
Në këtë tender kanë ofertuar pesë Konsorciume të ndryshme. Konzorciumi i përbërë prej Kompanive “Virtuo” & “Berg” & “Ehs” & “Ledi Med” kishin ofertuar me 3 milionë e 191 mijë e 900 euro.
Konsorciumi “Cacttus” & “Paxera Health Corp” kishin ofertuar me 3 milionë e 767 mijë e 569 euro. Me 3 milionë e 137 mijë e 702 mijë euro kishin ofertuar Konzorciumi i përbërë prej “Vepro” dhe “Botek”.
Konzorciumi “Medical Group” & “Shimadzu” kishin ofertuar me 3 milionë e 764 mijë e 500 euro. Kurse, Konzorciumi i përbërë nga Kompanitë “Novus” & “Sorsiks International Dooel” dhe “Sorsix PTY Limited”, nën emërtimin “Pacs and Workflow System”, kishin ofertuar me 3 milionë e 395 mijë e 505 euro.
Më 18.07.2024, Ministria e Shëndetësisë e kishte anuluar tenderin “për mungesë të ofertave të përgjegjshme”. Ministria kishte konsideruar se në ofertat e tyre, Konzorciumet nuk kanë plotësuar kërkesat e kapacitetit teknik dhe profesional, përkatësisht disa nga anëtarët e stafit dhe kuadrove të ofruara nga secili Konzorcium përkatës nuk i plotësonin kërkesat – sipas Dosjes së tenderit.
Konzorciumet e udhëhequra nga Kompanitë “Novus”, “Botek” dhe “Virtuo” kishin parashtruar Kërkesë për rishqyrtim në Ministrinë e Shëndetësisë, më 22.07.2024 dhe 23.07.2024.
Mbi këto Kërkesa Ministria e Shëndetësisë ka vendosur më 26.07.2024. MSH i ka vlerësuar Kërkesat për rishqyrtim si të pabazuara – duke e lënë në fuqi Vendimin për anulim të tenderit. Pas këtij Vendimi, tri Konzorciumet e udhëhequra nga Kompanitë “Novus”, “Botek” dhe “Virtuo” kanë deponuar Ankesë në Organin Shqyrtues të Prokurimit.
Më 15.10.2024, Organi Shqyrtues i Prokurimit ka marrë Vendim për të anuluar Vendimin e Ministrisë së Shëndetësisë për anulimin e tenderit dhe për ta kthyer në rivlerësim tenderin.
Paneli shqyrtues i OSHP-së i ka aprovuar si pjesërisht të bazuara Ankesat e Konzorciumeve të udhëhequra nga “Virtuo O.P” dhe “Botek shpk”. Kurse, ofertat e tyre i ka vlerësuar si të papërgjegjshme, lidhur me mosplotësimin e Kërkesave të kapacitetit teknik dhe/ose profesional të Dosjes së tenderit.
Po ashtu, është aprovuar si pjesërisht e bazuar Ankesa e “NOVUS” SH.P.K.
“Paneli Shqyrtues konsideron se veprimet dhe aktet e AK dhe vlerësimet e ekspertit shqyrtues lidhur me plotësimin ose jo të kushteve të përshkruara si më sipër dhe pohimet ankimore në këtë rast. Raporti i ekspertit shqyrtues përbën bazë që aktiviteti i prokurimit të kthehet sërish në rivlerësim – duke marrë parasysh pretendimet ankimore të OE ankues ‘NOVUS SH.P.K.’.” – theksohet në Vendimin e OSHP-së.
Pasi ka bërë rivlerësimin e tenderit vetëm për ofertën e “Pacs & Worklow System”, pas të cilit janë Kompanitë “Novus” & “Sorsiks International Dooel” dhe “Sorsix PTY Limited”, Ministria e Shëndetësisë e ka shpallur si të papërgjegjshme ofertën e këtij Konzorciumi.
Arsyeja e eliminimit sipas Komisionit vlerësues është se Konzorciumi nuk ka zbatuar një projekt nga një shtet i BE-së, siç është kërkuar në Dosje të tenderit; nuk ka zhvilluar produkt në disa arkitektura në shumë faqe apo nuk ka treguar se Sistemi i zhvilluar do të bëjë integrimin me pajisjet me MRI dhe CT.
“PACS & Workflow System” më pas ka bërë Ankesë në Ministri në lidhje me këtë Vendim, por Ministria e ka refuzuar si të pabazë. Pas refuzimit nga MSH, Konzorciumi ka dorëzuar prapë Ankesë në Organin Shqyrtues të Prokurimit.
KALLXO.com ka pyetur Ministrinë e Shëndetësisë se pse në dy Vlerësimet për ofertën e Konzorciumit në fjalë, arsyetimet e eliminimit janë të ndryshme. Ministria në përgjigjen me shkrim, më 16.01.2025, ka thënë se Komisioni përkatës ka shqyrtuar kriteret administrative, teknike dhe profesionale.
Sipas tyre Komisioni kishte vërejtur se disa nga kriteret administrative dhe profesionale nuk kanë qenë të plotësuara dhe për këtë arsye – sipas MSH-së – Vlerësimi i pjesës teknike është konsideruar si i panevojshëm.
“Herën e parë janë paraqitur për vlerësim pesë oferta, ndërsa sipas Vendimit të OSHP-së në Rivlerësim ka qenë një ofertë dhe Komisioni i dytë ka pasur më të lehtë të vlerësojë ofertën në detaje. Po ashtu, meqenëse lënda është shqyrtuar nga OSHP, Komisioni i dytë e ka pasur më të lehtë të gjejë Pikat e kontestuara nga oferta teknike.” – kanë thënë nga Ministria e Shëndetësisë.
Përveç Konzorciumit nën emërtimin “PACS & Workflow System”, në MSH është ankuar edhe Kompania “Botek”, me arsyetimin se Ministria është dashur që të bëjë rivlerësimin edhe të ofertës së tyre.
Por edhe këtë Ankesë Ministria e Shëndetësisë e ka refuzuar, me arsyetimin se OSHP në Vendimin e saj kishte miratuar pjesërisht Ankesën e “Botek” dhe e kishte shpallur të papërgjegjshme – lidhur me mosplotësimin e kërkesave të kapacitetit teknik dhe profesional të Dosjes së tenderit.
Edhe Kompania “Botek”, si lidere e Konzorciumit “Vepro” & “Botek” e ka dërguar Ankesën në OSHP dhe rrjedhimisht tenderi më 23.01.2025 është pezulluar.
Përveç vajzave, tashmë edhe djemtë do të mund ta marrin vaksinën kundër Human Papilloma Virusit (HPV).
Kështu ka njoftuar ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia në një Konferencë për media, teksa theksoi se sigurimi i vaksinave të tilla pa asnjë kosto shtesë “është një arritje e madhe e sistemit shëndetësor”.
“Kam kënaqësinë që sot të njoftoj fillimin e vaksinimit HPV edhe për djemtë, që ndikon në ruajtjen e brezave të ardhshëm. Siç e dini ky virus shkakton lloje të ndryshme të kancerëve. Vitin e kaluar miratuam përfshirjen e tri vaksinave të reja. Sigurimi i vaksinave të tilla pa asnjë kosto shtesë është një arritje e madhe e të gjithë juve dhe sistemit shëndetësor. Vaksina HPV nuk është vetëm mundësi për vajza, por edhe për djemtë tash. HPV është shumë i rrezikshëm dhe vaksinimi i djemve është një hap shumë i rëndësishëm.” – ka deklaruar Vitia.
Ministri Vitia bëri të ditur se 10 mijë vajza janë vaksinuar që nga fillimi i vaksinimit me vaksinën HPV, që nga viti i kaluar.
“10 mijë vajza janë vaksinuar që nga fillimi i vaksinimit për vajza me vaksinën HPV, që nga viti i kaluar. Komiteti profesional për imunizim ka rekomanduar që të fillojë vaksinimi edhe për djemtë. Ju bëj thirrje prindërve që të sigurohen që fëmijët të vaksinohen, sepse është një hap i rëndësishëm dhe përgjegjësi e përbashkët.” – tha Vitia.
Drejtoresha e Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike (IKSHPK), Ardita Baraku tha se vaksina është e sigurtë dhe efikase.
“Vaksina është vaksinë e sigurt dhe efikase. Bëj thirrje për prindër dhe arsimtarë që të përçojnë mesazhin për vaksinim dhe t’i kemi të mbrojtur fëmijët tonë.” – tha Baraku.
Tutje, Vitia ka deklaruar se nuk është regjistruar ndonjë rast me HPV.
“Nuk kemi akoma rast. Jemi të përgatitur. Institucionet janë në kontakt të vazhdueshëm me të gjitha mekanizmat, sa i përket këtyre sëmundjeve ngjitëse. Jemi në kontakt të vazhdueshëm me çdo institucion të rëndësishëm si OBSH.” – është shprehur Vitia.
“Asnjë lloj paniku nuk ka nevojë te qytetarët. IKSHPK dhe SHKUK thashë që kanë marrë masat. Nuk ka asnjë arsye për me pasë panik.” – shtoi ai.
HPV – Human Papilloma Virus është një virus i cili mund të shkaktojë një sërë sëmundjesh serioze, përfshirë lloje të kancerëve. HPV është shakatari kryesor i kancerit të qafës së mitrës, i cili është kanceri i katërt më i shpeshtë te femrat. HPV, gjithashtu, mund të shkaktojë kancer të anusit, kancer të organeve gjenitale dhe kancer te kokës dhe qafës së mitrës. Vaksina kundër HPV ofron mbrojtje kundër virusit HPV e, rrjedhimisht, edhe prej kancerëve që shkakton ai. Vaksinimi te vajzat ka filluar vitin e kaluar, nga mosha 12-15 vjeçare.
