Ballina

Etiketë: kosova

  • Presidentja Osmani takohet me ambasadorin e Mbretërisë së Bashkuar, flasin edhe për anëtarësimin në NATO

    Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani është takuar me ambasadorin e Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë, Jonathan Hargreaves.

    Në komunikatën për media të Presidencës thuhet se në takim u fol për fushën e sigurisë dhe mbrojtjes, me ç’rast u vlerësua mbështetja e Mbretërisë së Bashkuar në reformat institucionale dhe promovimin e sundimit të ligjit.

    Osmani ka theksuar nevojën e ngritjes së nivelit të bashkëpunimit – si hap drejt anëtarësimit në NATO.

    “Presidentja Osmani falënderoi po ashtu Mbretërinë e Bashkuar për Programin e bursave Chevening dhe diskutoi mundësitë për zgjerimin e shkëmbimeve arsimore e kulturore, si dhe për forcimin e partneritetit në këto fusha.” – thuhet tutje në komunikatë.

    Presidentja kosovare ka folur për rëndësinë e bashkëpunimit për adresimin e sfidave dhe ka dhënë gatishmëri për thellimin e marrëdhënieve në mes të dy vendeve në të gjitha fushat.

  • Trump dhe Kosova

    Nga sot merr detyrën presidenti i 47 i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump.

    Pas fitores në Zgjedhjet e 5 nëntorit 2024, Trump rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, ku shërbeu edhe në periudhën 2017-2021 – shkruan Radio Evropa e Lirë.

    Gjatë mandatit të parë, Trump dëshmoi nënshkrimin e një Marrëveshjeje për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike midis Kosovës dhe Serbisë, më 4 shtator të vitit 2020.

    Ndër pikat kryesore të kësaj Marrëveshjeje që gjetën zbatim të plotë ishte njohja e ndërsjelltë mes Kosovës dhe Izraelit.

    Ndonëse shumë pika të tjera mbeten pa u zbatuar dhe palët fajësojnë njëra-tjetrën për këtë, Trump e cilësoi atë si një “përparim të madh” në marrëdhëniet në mes të dy vendeve.

    Atëkohë, ai tha se është “krenar për dy udhëheqësit”: kryeministrin e atëhershëm të Kosovës, Avdullah Hoti dhe presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq.

    Në sigurimin e kësaj Marrëveshjeje, rol të rëndësishëm luajti Richard Grenell, që asokohe shërbente si i dërguar i posaçëm i SHBA-së për Dialogun Kosovë-Serbi.

    Për këtë arritje, ai u dekorua edhe me Medaljen e Sigurisë Kombëtare nga Trump, në dhjetor të vitit 2020.

    Përveç tij kishte edhe zyrtarë të tjerë të Administratës së parë Trump që mbështetën ide për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve mes Kosovës dhe Serbisë.

    Njëri prej tyre ishte John Bolton, atëkohë këshilltar për sigurinë kombëtare i Shtëpisë së Bardhë, i cili nuk i përjashtoi si mundësi korrigjimet territoriale në mes të dy vendeve.

    “Ne nuk do të jemi pengesë dhe nuk mendoj se dikush në Evropë do të qëndrojë në mes, nëse të dyja palët në konflikt arrijnë një Marrëveshje të kënaqshme.” – tha Bolton, në gusht të vitit 2018.

    Në Administratën e re, Trump zgjodhi republikanin Mike Waltz në pozitën e këshilltarit për siguri kombëtare.

    Ndonjë deklaratë e tij për Kosovën nuk është publike, por është i zgjedhuri i Trumpit për sekretar të ri të Shtetit, Marco Rubio, i cili, përgjatë karrierës, e kishte disa herë në fokus rajonin e Ballkanit.

    Në vitin 2022, ai iu bashkua një grupi senatorësh, i cili i dërgoi letër presidentit të atëhershëm amerikan, Joe Biden për ta inkurajuar që ta mbajë Ballkanin në vëmendjen e tij.

    “Ballkani është një zonë e cenueshme e Evropës dhe megjithëse Ukraina duhet ta ketë vëmendjen tonë të menjëhershme, ne nuk mund ta humbasim nga sytë këtë rajon, ku NATO-ja, prej kohësh, ka luajtur një rol të rëndësishëm në ruajtjen e paqes.” – u tha në atë letër.

    Vëzhguesit e zhvillimeve politike janë të rezervuar kur flasin për qasjen që pritet ta ketë Trump ndaj Kosovës, gjatë katër vjetëve të ardhshëm.

    Kosova, aktualisht, është në mes të fushatës për Zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit; marrëdhëniet e tensionuara me Serbinë nuk kanë shënuar ndonjë përparim, e ngjashëm ka ngecur edhe avancimi i Kosovës drejt anëtarësimit në strukturat euroatlantike.

    Ish-diplomati amerikan, Cameron Munter tha në një intervistë të mëhershme për Radio Evropa e Lirë se rikthimi i Trumpit në Shtëpinë e Bardhë do të imponojë patjetër ndryshim të strategjisë në Dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, pasi, sipas tij, Trump do Marrëveshje.

    “Synim i tij nuk është t’i fusë serbët dhe kosovarët në Bashkimin Evropian. Synim i tij është ta bëjë më të mirën për Shtetet e Bashkuara, ta bëjë Amerikën sërish madhështore.” – tha Munter, ish-ambasador i SHBA-së në Serbi.

    Frank Wisner, ish-emisar i SHBA-së për statusin e Kosovës, tha më herët për Radio Evropa e Lirë se nuk e përjashton mundësinë që Trump ta eksplorojë ndarjen e Kosovës si zgjidhje të shpejtë për konfliktin e saj të vazhdueshëm me Serbinë.

    “Nëse ai sheh ndonjë Marrëveshje me [presidentin e Serbisë, Aleksandër] Vuçiq, që i përshtatet, ai nuk do ta presë Kosovën që të bindet. Ai do të jetë transaksional, në kërkim të një Marrëveshjeje, në kërkim të një përparimi, në kërkim të diçkaje që e bën të duket mirë. Kosova duhet të jetë e shkathët, të sigurohet se ka mbështetje të fortë nga evropianët, por rrugëtimi i saj mund të jetë i vështirë.” – tha Wisner.

    Për David Kaninin, profesor i Studimeve Evropiane në Universitetin “Johns Hopkins”, në Uashington, Administrata e parë e Trumpit ka qenë proserbe dhe zyrtarët serbë janë ndier të respektuar prej tij.

    “Humbësit, si gjithmonë, janë klientët e Amerikës: boshnjakët dhe kosovarët. Por, për këtë nuk duhet të fajësohet vetëm Trump. Ne kemi 30 vjet që i detyrojmë boshnjakët dhe kosovarët të bëjnë lëshime ndaj kundërshtarëve të tyre – qysh nga Marrëveshja e Dejtonit.” – tha Kanin, por shtoi se Trump, megjithatë, është i paparashikueshëm.

    Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani dhe kryeministri, Albin Kurti e uruan Trumpin për fitoren – duke e cilësuar SHBA-në si një aleate, mike dhe partnere të rëndësishme të Kosovës.

    Dhjetë ditë para se Trump ta merrte detyrën, Osmani bëri të ditur se Kosova dhe SHBA-ja do të finalizojnë së shpejti një Marrëveshje për Dialog strategjik, me qëllim të avancimit të bashkëpunimit në fusha të ndryshme./REL

  • Ballkani Perëndimor, Kosova vendi me më së paku zjarre në pyje gjatë vitit 2024

    Sistemi Evropian i Informacionit për Zjarret në Pyje ka publikuar të dhënat për dëmet e shkaktuara nga zjarret në pyje në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor gjatë vitit 2024.

    Sipas të dhënave të Sistemit Evropian të Informacionit për Zjarret në Pyje (EFFIS) ndër vendet në rajon, Maqedonia e Veriut pësoi dëmin më të madh nga zjarret në pyje vitin e kaluar, transmeton Telegrafi.

    Sipas sistemit EFIS, në vitin 2024, në Maqedoninë e Veriut vend u dogjën 95,181 hektarë nga 131 zjarre që u regjistruan gjatë gjithë vitit.

    Në Shqipëri janë regjistruar 168 zjarre, duke djegur 46,534 hektarë dhe në Bosnjë e Hercegovinë janë djegur 43,571 hektarë në 178 zjarre.

    Të dhënat e EFIS-it tregojnë se në Serbi janë djegur 38,954 hektarë nga 226 zjarre, në Mal të Zi 23,054 hektarë nga 135 zjarre, ndërsa në Kosovë janë regjistruar 94 zjarre në të cilat janë djegur 12,079 hektarë pyje dhe shkurre. /Telegrafi

  • Sanksionet kundër NIS-it në Serbi pa ndikim në Kosovë

    Sanksionet amerikane kundër Industrisë së Naftës së Serbisë (NIS) nuk do të krijojnë asnjë efekt në tregun e karburanteve në Kosovë, vlerësojnë nga Shoqata e Naftëtarëve të Kosovës.

    Kryetari Fadil Berjani thotë se Kosova nuk importon karburante nga Serbia dhe rrjedhimisht “nuk do të ketë as lëvizje të çmimeve të naftës dhe të benzinës në vend”.

    Dogana e Kosovës konfirmon se gjatë vitit 2024 nuk ka pasur fare importe të naftës dhe benzinës nga Serbia.

    Nga Oda Ekonomike e Kosovës, ndërkaq, thonë se sanksionet ndaj NIS-it mund të ndikojnë në ngritjen eventuale të çmimeve të produkteve në Serbi, të cilat më pas importohen në Kosovë.

    Më 10 janar, Shtetet e Bashkuara e kanë vendosur NIS-in në listën e sanksioneve, për shkak të aksioneve që ka në të kompania ruse, Gazprom Neft.

    Qëllim i sanksioneve është ta pengojnë Rusinë që t’i përdorë të ardhurat nga energjia për luftën e saj në Ukrainë.

    Nuk ka varësi nga Serbia

    Naftëtarët e Kosovës janë të gatshëm dhe e kanë të lehtë ta mbështesin embargon ndaj importit të karburanteve nga Serbia, thotë Berjani.

    Sipas tij, ata nuk importojnë fare naftë nga Serbia dhe nuk kanë asnjë lidhje me NIS-in.

    “Të gjithë importuesit që i ka Kosova – rreth 60 syresh – importojnë nga Porto Romano, nga Durrësi në Shqipëri”, thotë Berjani për Radion Evropa e Lirë.

    Sipas të dhënave që siguroi REL-i nga Dogana e Kosovës për vitin 2024, Kosova ka importuar mbi 808 milionë litra naftë, në vlerë prej mbi 501 milionë eurosh, dhe mbi 92 milionë litra benzinë, në vlerë prej rreth 56 milionë eurosh.

    Gjatë vitit 2023, ndërkaq, janë importuar mbi 740 milionë litra naftë, në vlerë prej mbi 507 milionë eurosh, dhe mbi 86 milionë litra benzinë, në vlerë prej mbi 55 milionë eurosh.

    Atë vit, importi i karburanteve nga Serbia ka përbërë më pak se 1 për qind të sasisë së tërësishme të importit, sipas Doganës, ndërsa vitin e kaluar nuk ka pasur fare.

    Efektet eventuale “minimale”

    Berjani thotë se edhe në rast të rritjes së çmimeve të naftës dhe benzinës në Serbi, një gjë e tillë nuk do të ndikojë në Kosovë.

    “Në të gjitha situatat, nuk varemi asgjë nga Serbia, për sa u përket derivateve të naftës. Nuk ka nevojë për panik lidhur me çmimet, sepse nuk ka kurrfarë ndikimi tregu i Serbisë”, thotë Berjani.

    Ai tregon se në Kosovë, aktualisht, çmimi i naftës për litër është mesatarisht nga 1.25 deri në 1.28 euro, ndërsa në Serbi 1.70 euro.

    As Lulzim Rafuna, kryetar i Odës Ekonomike të Kosovës, nuk pret rritje të çmimeve të karburanteve në Kosovë.

    Serbia është treg i vogël për të shkaktuar ndonjë çrregullim. Nuk është si Amerika ose Gjermania”, thotë ai.

    Megjithatë, Rafuna paralajmëron se rritja eventuale e çmimeve të karburanteve në Serbi – si pasojë e sanksioneve – mund të ndikojë në mënyrë jodirekte në Kosovë.

    Ai thotë se në Serbi ka mjaft kompani të huaja, amerikane, gjermane, italiane dhe turke, të cilat produktet e tyre i shesin edhe në Kosovë.

    Ngritja eventuale e kostos së prodhimit të produkteve në Serbi për këto kompani, sipas tij, mund të shkaktojë “efekte indirekte minimale” edhe për tregun e Kosovës.

    “Produktet që importojmë prej këtyre kompanive të huaja, të cilat prodhojnë në Serbi, mund të na vijnë me një kosto pak më të lartë sesa që e kemi tani. Por, ky është vetëm supozim”, thotë Rafuna.

    Ai shton se edhe në atë rast, efekti do të ishte minimal, sepse nëse tregu i Kosovës nuk do të jetë i gatshëm t’i pranojë produktet e njëjta nga Serbia me çmime eventualisht pak më të larta, importuesit do të orientohen drejt produkteve më të lira nga vendet e tjera.

    Kosova, shumicën e mallrave i importon nga jashtë – vendet e rajonit, të Bashkimit Evropian, Turqia etj.

    Mesatarisht në vit, ajo importon mallra në vlerë prej 5 miliardë eurosh – duke filluar nga produktet bazë deri tek ato ndërtimore – ndërsa eksporton nën vlerën e 1 miliard eurove – më së shumti produkte të metalit dhe plastikës/RadioEvropaeLirë/.

     

  • Moti gjatë fundjavës në Kosovë

    Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës ka rekomanduar pjesëmarrësit në komunikacion që të tregojnë kujdes të shtuar për shkak të kushteve të reduktuara të dukshmërisë dhe ngricave.

    IHMK-ja thotë se qytetarët rekomandohet të kufizojnë daljet e panevojshme, sidomos gjatë periudhave të ndotjes së lartë, si dhe të përdorin maska mbrojtëse kur është e nevojshme.

    Ndërkaq, për parashikimin e motit gjatë fundjavës, Instituti thotë se të shtunën parashikohet mot i vranët dhe me intervale me diell.

    “Në mëngjes dhe gjatë natës do të ketë ngrica dhe kushte për mjegull. Temperaturat minimale do të lëvizin ndërmjet -7°C deri -4°C, ndërsa maksimalet e ditës priten të jenë ndërmjet 0°C dhe 3°C.” – thuhet në njoftim.

    IHMK-ja thekson se do të fryjë erë nga veriu dhe veriperëndimi me shpejtësi 1-3 m/s.

    Ndërsa, të dielën parashihet mot me vranësira të shpërndara dhe me intervale me diell.

    Instituti thekson se në mëngjes dhe gjatë natës parashihet ngrica dhe kushte për mjegull.

    “Temperaturat minimale do të jenë ndërmjet -8°C dhe -°5, ndërsa maksimalet e ditës do të lëvizin ndërmjet -2°C dhe 3°C. Era do të fryjë nga veriperëndimi me shpejtësi 1-2m/s.”