Ballina

Etiketë: andin hoti

  • Rezultatet e vogla të angazhimit dyvjeçar në zhvarrimet për të pagjeturit

    Përreth dy vjet angazhim institucionet e Kosovës kanë arritur të zbulojnë më pak se 30 mbetje mortore të personave të zhdukur. Rezultatet janë edhe më të vogla në pjesën e Serbisë, ku ekzaminimet në lokacionet e dyshimta nuk janë realizuar gjatë vitit 2024.

    Një ekip i hetimeve të krimeve të luftës është krijuar në Policinë e Kosovës. Ata asistojnë autoritetet në rastet e hetimeve për të pagjeturit dhe ndihmojnë në procesin e zhvarrimeve.

    Florim Elshani nga kjo Njësi thotë se përgjatë vitit 2023 dhe 2024 Policia ka marrë pjesë në 36 raste të zhvarrimeve në Kosovë.

    “Në të gjitha rastet e trajtimit të personave të pagjetur në eksomime marrim pjesë bashkarisht me IML-në, për arsye se Urdhëresa e lëshuar nga Gjykata na obligon dhe domethënë të gjitha rastet në dy vjetët e fundit, domethënë në vitin 2023 janë 21 lokacione ku kemi eksomu. Prej tyre i kemi 15 gjetje të reja dhe disa prej tyre janë edhe ribashkime, ndërsa këtë vit (2024) në 15 lokacione kemi eksomu.” – thotë Elshani.

    Raportet nga këto ekzaminime dërgohen më pas në Prokurorinë Speciale. Aty prokurori Ilir Morina thotë se procesi mund të zgjasë deri në 5 vjet.

    “Janë 15 procedura të cilat fillojnë. Përfundimi i tyre nuk është çështje që kryhet shpejt. Merr shumë kohë. Merr më shumë se një vit. Mundet me ndodh më shumë se 5 vjet. Sepse, janë raste të natyrës shumë komplekse. Për shembull, në momentin që në një rast të caktuar Policia merr informacionin për gjetjen mortore të eshtrave, aktivizohet IML-ja, Policia e të tjera, bëhet marrja e sendeve nga vendi ku gjenden. Pastaj dërgohen në IML dhe aty është një mori ekzaminimesh mjeko-ligjore që kryhen ekspertiza, për të cilat secila prej tyre kërkon kohën e vet. Prandaj është shumë vështirë me dhënë një përgjigje se prej krejt këtyre rasteve, sa kemi pasë rezultat ose jo, por janë çështje që janë duke u proceduar.” – ka thënë prokurori Morina.

    Instituti i Mjekësisë Ligjore (IML) përgjatë vitit 2023 ka qenë i përfshirë në 22 aktivitete fushore, si i quajnë ato, në të cilat janë gjetur 16 trupa dhe 17 pjesë trupore.

    Ndërsa në vitin 2024 kanë qenë të përfshirë në 24 aktivitete fushore, mirëpo sipas IML-së numri i gjetjeve ka qenë shumë më i vogël.

    Ditor Haliti, zëvendësdrejtor në këtë Institut, thotë se për autoritetet e Kosovës është e qartë se ende shumë trupa janë në territorin e Serbisë.

    “Ne kemi gjetë mbetje kockore të fragmentuara në varrezë primare në Kosovë, të cilat janë identifikuar, por që mungon trupi kryesor. Automatikisht kjo na bën me dije që pjesa tjetër e mbetur e trupit është në varrezën sekondare në Beograd. Për neve është e qartë që ka ende shumë trupa të cilët janë në territorin serb. Krejt çka duhet është që Beogradi të pajtohet të bashkëpunojë, të hapë arkivat apo thjeshtë të tregojë ku janë këta trupa dhe natyrisht ne jemi të gatshëm të shkojmë së bashku dhe të punojmë.” – ka thënë Haliti.

    Qindra persona të vrarë në Kosovë u zbuluan në varrezat masive në Serbi, që nga përfundimi i luftës. Procesi i verifikimit të informacioneve për mbetje të tjera në Serbi tash është i bllokuar.

    Andin Hoti nga Komisioni Qeveritar për Personat e Pagjetur përmend disa lokacione në territorin serb, ku dyshohet se ka ende trupa.

    “Deri më sot Serbia ka pranu, por nuk kemi fillu punën. Kështu që nuk po muj me thënë që kemi fillu punën, mirëpo edhe këto janë, nëse arrijmë me u qas edhe nëse arrijmë me gjetë varrezat masive në këtë lokacion, që është Kozhlje dhe nëse arrijmë me i gjet trupat që ne po i pretendojmë që kanë mbet në Batajnicë, atëherë mendoj që është diçka që mund të veçohet.” – thotë Hoti.

    “Por ne në vazhdimësi po i bëjmë presion Serbisë, sepse jemi të bindur, nuk po them që jemi të sigurt, por jemi të bindur në bazë të trajtimit të informatave që i kemi, që në Batajnicë sidomos kanë mbetë një pjesë e caktuar e mbetjeve mortore të patrajtuara ose të pazhvarrosura në vitet 2000 – në fillim atëherë kur është trajtu ky lokacion”.

    Natasha Kandiq nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Serbi thotë se është njoftuar për identifikimin e një lokacioni në afërsi të fshatit Kozhlje në Serbi, por diçka konkrete nuk ka.

    Ajo thotë se ende nuk ka një bashkëpunim të rëndësishëm në mes të Kosovës dhe Serbisë, për trajtimin e rasteve.

    “Është shpallur bastisja e deponisë ‘Golo Brdo’ në afërsi të fshatit Kozhlje, ndërmjet Novi Pazarit dhe Tutinit, afër kufirit me Kosovën. Aktualisht ka zhvarrosje të civilëve shqiptarë në Kosovë.” – thotë Kandiq.

    “Megjithatë, nuk ka bashkëpunim të rëndësishëm në ndjekjen penale të krimeve të luftës apo zgjidhjen e çështjes së të pagjeturve. Të dyja çështjet ndikojnë drejtpërdrejt në marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës dhe derisa këto të bëhen prioritete do të jetë e vështirë t’i afrohemi normalizimit, paqes dhe pajtimit.”

    Së fundmi, në dhjetor të vitit 2024, Kosova dhe Serbia përmes përfaqësuesve të tyre në Dialog janë pajtuar për zbatim të plotë për Deklaratën për Personat e Zhdukur. Agjencia e Statistikave të Kosovës në regjistrimin e fundit të popullsisë tregoi se nga lufta e fundit janë zhdukur 1 mijë e 407 persona, janë plagosur 6 mijë e 682, janë burgosur 3 mijë e 312, si dhe kanë pësuar torturë, dhunë, pasoja psikologjike 193 mijë e 765 njerëz.

    Sipas të dhënave të Fondit për të Drejtën Humanitare në Kosovë konsiderohen të zhdukur ende edhe 1 mijë e 636 persona, kurse Komisioni Qeveritar për Personat e Pagjetur thotë se janë të pagjetur edhe 1 mijë e 595 persona.

  • Hoti thotë se Serbia refuzoi të takohej në Bruksel me Komisionin e Përbashkët për të Pagjeturit

    Kryetari i Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur, Andin Hoti ka thënë se pala serbe ka refuzuar që të marrë pjesë në takimin e parë të Komisionit të Përbashkët të Kosovës dhe Serbisë për të Pagjeturit, që ishte planifikuar të mbahej sot më 15.01.2025, në Bruksel.

    Përmes një postimi në rrjetin social Facebook, Hoti ka thënë se kryenegociatori i Serbisë, Petar Pektoviq ka qenë në Bruksel, edhe pse takimi ka qenë i paraparë vetëm për çështjen e të pagjeturve dhe formati, sipas Hotit, ka qenë me zëvendësues të Komisioneve përkatëse të të dyja shteteve.

    “Prania e z. Petkoviq në Bruksel është dëshmia më e qartë se pikërisht ai orkestroi dhe garantoi dështimin e takimit të paraparë, duke e kthyer një proces teknik jetik në një mjet të turpshëm të politizimit dhe obstruksionit.” – ka shkruar Hoti.

    Sipas tij, arsyetimi i Serbisë për mospjesëmarrje është banal e i dëmshëm për procesin e zbardhjes së fatit të të pagjetuve dhe se nuk ka të bëjë asgjë me temën për të cilën janë thirrur në Bruksel.

    “Kjo demonstron për të satën herë mungesën e gatishmërisë së Serbisë për të bashkëpunuar në këtë çështje të rëndësishme. Kjo tregon edhe njëherë politizimin e tejskajshëm të Serbisë, në raport me çështjen e personve të zhdukur.” – ka thënë Hoti.

    Në ndërkohë, Hoti ka bërë të ditur se delegacioni i Kosovës ka mbajtur takime me përfaqësuesit e Bashkimit Europian dhe ka paraqitur kërkesat e palës kosovare.

    “…për këtë kemi marrë njoftimin nga z. Lajçak, që do të raportohet konstruktiviteti ynë dhe kërkesat tona te vendet anëtare të BE-së.” – ka shkruar në fund Andin Hoti.

    Televizioni serb RTS ka raportuar se shefi i delegacionit të Serbisë, Petar Petkoviq është larguar nga takimi, për shkak të zhvillimeve lidhur me aksionin policor kundër strukturave ilegale serbe në Kosovë.

    “Kryenegociatori i Beogradit, Petar Petkoviq i ndërpreu e u largua nga bisedimet në Bruksel për shkak të terrorit të paparë e dhunës institucionale të Prishtinës e Albin Kurtit ndaj serbëve dhe mbylljes së institucioneve të shumta serbe në Kosovë.” – ka thënë delegacioni i Beogradit, më 15.01.2025.

    Me 13.01.2025, i dërguari i veçantë i Bashkimit Europian për Dialogun Kosovë-Serbi dhe Ballkanin Perëndimor, Miroslav Lajçak kishte thënë se gjatë kësaj jave në Bruksel fokusi kryesor është te takimi i parë i Komisionit të Përbashkët për Personat e Zhdukur.

    Së fundmi, në dhjetor të vitit 2024, Kosova dhe Serbia përmes përfaqësuesve të tyre në Dialog janë pajtuar për zbatim të plotë të Deklaratës për Personat e Zhdukur.

    Kjo Deklaratë e Përbashkët në mes të dyja shteteve ishte miratuar në maj të vitit 2023, në kuadër të Dialogut dhe përmbante zotime, si: qasje të plotë në informacione të besueshme, mes tyre edhe ato me status të klasifikuar; vënie në dispozicion të të gjitha dokumenteve me rëndësi për përcaktimin e fatit të personave të zhdukur, si dhe punë të përbashkët përmes një Komisioni të kryesuar nga Bashkimi Europian.

    https://kallxo.com/lajm/lajcak-thote-se-fokusi-i-javes-ne-bruksel-eshte-tek-takimi-i-pare-i-komisionit-te-perbashket-per-personat-e-zhdukur/

  • Takimi i parë Kosovë-Serbi në Bruksel i Komisionit të Përbashkët për të Pagjeturit

    Në Bruksel sot, më 15.01.2025, zhvillohet takimi i parë i Komisionit të Përbashkët të Kosovës dhe Serbisë për të Pagjeturit.

    Ngritja e këtij Komisioni është bërë në bazë të një marrëveshjeje të arritur vitin e kaluar, në kuadër të Dialogut për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian, për zbatimin e Deklaratës për Personat e Zhdukur.

    Sipas Kryqit të Kuq, në Kosovë janë ende 1.612 persona të pagjetur nga lufta. Se kush janë, mund të lexoni këtu.

    Në takim, delegacioni i Kosovës do të udhëhiqet nga Halil Cenaj – bëri të ditur kryetari i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur, Andin Hoti.

    Ndërkaq, para takimit Serbia nuk bëri të ditur se kush do të udhëheqë delegacionin e saj.

    Sipas burimeve në BE, në këtë takim nuk pritet ndonjë veprim konkret, por do të jetë më shumë i karakterit simbolik dhe ceremonial, duke qenë se do të jetë takimi i parë i këtij Komisioni. Po ashtu, fakti që Kosova është në periudhë të fushatës zgjedhore, ndikon që ky të jetë vetëm një takim simbolik.

    Burimet në Bruksel thanë se takimi do të jetë rast që palët të paraqesin prioritetet e tyre dhe të merren vesh për datat e takimeve të ardhshme, në të cilat priten rezultate konkrete.

    Kryetari i Komisionit Qeveritar të Kosovës për Personat e Zhdukur, Andin Hoti shkroi në Facebook se në Bruksel do të përcaktohen Plani i punës dhe takimet e radhës.

    Ai u shpreh se në këtë drejtim, delegacioni i Kosovës do të prezantojë disa kërkesa kyçe, që ndërlidhen kryesisht me monitorimin e zbatimit të Deklaratës për Personat e Zhdukur, “me fokus të veçantë në shkresën për arkivat, të cilën e kemi adresuar te Vuçiqi dhe çështje të tjera të rëndësishme në këtë fushë”.

    “Ky takim është një hap i rëndësishëm drejt zbatimit të Marrëveshjes ekzistuese – Deklaratës për Persona të Zhdukur, e miratuar më 02.05.2023.” – tha ai.

    Në dhjetor të vitit të kaluar, Kosova dhe Serbia u pajtuan që të formonin këtë Komision të Përbashkët për të zbatuar Deklaratën dhe BE-ja e kishte cilësuar si një nga rezultatet më të rëndësishme të Dialogut vitin e kaluar.

    Deklarata politike ishte arritur në maj të vitit 2023, mes kryeministrit të Kosovës Albin Kurti dhe presidentit të Serbisë Aleksandër Vuçiq.

    Megjithatë, deri më tani nuk është bërë ndonjë veprim konkret për zbatimin e saj, teksa familjarët e më shumë se 1.600 persona të pagjetur – kryesisht shqiptarë – me ankth presin të dinë për fatin e më të dashurve të tyre.

    Një nga ta është edhe Fitim Dubovci, i cili kërkon babanë e tij të zhdukur në luftën e fundit në Kosovë, më 1998-1999.

    “Babanë e kanë marrë të gjallë, por sot vetëm 1% besoj se mund të jetë i gjallë diku.” – tha ai për REL-in, në prill të vitit 2024.

    Fitimi nga Çikatova e Drenasit, përveç babait ka edhe pesë familjarë të tjerë të zhdukur.

    “Sa e sa familjarë të personave të zhdukur tashmë kanë vdekur ‘me sy hapur’, sepse nuk e kanë ditur ku i kanë më të dashurit e tyre.” – tha ai.

    BE-ja ka thënë më herët se për zbatimin e Deklaratës për Personat e Zhdukur duhet funksionalizimi i Komisionit të Përbashkët.

    Megjithatë, në të kaluarën palët kishin akuzuar njëra-tjetrën për mungesë të gatishmërisë, për të dhënë informacione për të pagjeturit, si dhe qasje në dokumente relevante e arkiva ushtarake të rëndësishme për zbardhjen e fatit të personave të pagjetur.

    Në Deklaratën për Personat e Zhdukur thuhet se palët angazhohen për identifikimin e vendeve të varrimit dhe më pas që në to të gërmohet.

    Aty po ashtu palët pajtohen që të ofrojnë qasje të plotë në informacione të besueshme dhe të sakta që do të ndihmonin në gjetjen dhe identifikimin e personave të zhdukur, në periudhën 01.01.1998 – 31.12.2000.

    “Kjo përfshin të gjitha materialet, shënimet, urdhrat, dokumentet, videot, audio-incizimet dhe çdo dokument tjetër – përfshirë edhe ato që kanë statusin e klasifikuar, nën posedimin e institucioneve të të dyja palëve, që janë të rëndësishme për këtë kontekst.” – thuhet në Deklaratë.

    Në këtë Deklaratë nuk përmenden arkivat ushtarake apo policore, që Kosova ka kërkuar që Serbia t’i hapë pasi thotë se në to janë edhe informacionet për të zhdukurit.

    Megjithatë, aty përmenden dokumentet me status të klasifikuar, që sipas njohësve iu referohet dokumenteve konfidenciale apo arkivave shtetërore ushtarake e policore, të cilat sipas tyre do të ndihmonin në gjetjen e personave të pagjetur.

    Kosova ka kryer gërmime në lokacione të ndryshme ku dyshohen për mbetje mortore të personave të vrarë gjatë luftës. Por, autoritetet shpesh kanë thënë se problemi qëndron në lokacionet në Serbi, ku dyshohet se janë varrosur viktimat e luftës në Kosovë.

    Në rajon, nga konfliktet në Kroaci dhe Bosnjë e Hercegovinë zbardhja e fatit të personave të zhdukur është po ashtu pjesë e punës së Komisioneve të Përbashkëta mes këtyre shteteve./REL

  • Takimi në Bruksel për personat e pagjetur – reagon Andin Hoti

    Kryetari i Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur, Andin Hoti ka dhënë detaje rreth takimit në Bruksel për personat e pagjetur.

    I dërguari i veçantë i Bashkimit Europian për Dialogun Kosovë-Serbi dhe Ballkanin Perëndimor, Miroslav Lajçak ka njoftuar se gjatë kësaj jave në Bruksel fokusi kryesor është te takimi i parë i Komisionit të Përbashkët për Personat e Zhdukur.

    Përmes një postimi në Facebook, Hoti ka thënë se takimi që do të mbahet më 15.01.2025 në Bruksel, do të jetë takimi i parë inaugurues i Komisionit të Përbashkët.

    “Në këtë takim, Halil Cenaj është caktuar si përfaqësues Delegacionit të Republikës së Kosovës.” – ka bërë të ditur Hoti.

    Sipas tij, takimi ka për qëllim përcaktimin e Planit të punës për seancat e ardhshme, si dhe adresimin e çështjeve të rëndësishme, sipas Hotit, për çështjen e personave të zhdukur.

    “Në këtë kontekst, delegacioni ynë do të prezantojë disa kërkesa kyçe, që ndërlidhen kryesisht me monitorimin e zbatimit të Deklaratës për Personat e Zhdukur, me fokus të veçantë në shkresën për arkivat, të cilën e kemi adresuar te Vuçiq dhe çështje të tjera të rëndësishme në këtë fushë.” – ka shkruar në fund Hoti.

    Së fundmi, në dhjetor të vitit 2024, Kosova dhe Serbia përmes përfaqësuesve të tyre në Dialog janë pajtuar për zbatim të plotë të Deklaratës për Personat e Zhdukur.

    Kjo Deklaratë e përbashkët në mes të dyja shteteve ishte miratuar në maj të vitit 2023, në kuadër të Dialogut dhe përmbante zotime si: qasje të plotë në informacione të besueshme, mes tyre edhe ato me status të klasifikuar; vënie në dispozicion të të gjitha dokumenteve me rëndësi për përcaktimin e fatit të personave të zhdukur, si dhe punë të përbashkët përmes një Komisioni të kryesuar nga Bashkimi Europian.

    https://kallxo.com/lajm/lajcak-thote-se-fokusi-i-javes-ne-bruksel-eshte-tek-takimi-i-pare-i-komisionit-te-perbashket-per-personat-e-zhdukur/