Ballina

Kategori: Rajon

  • Shkupi e dënon deklaratën e deputetit bullgar për bashkimin e Maqedonisë së Veriut me Bullgarinë

    Zyrtarët e Maqedonisë së Veriut e kanë dënuar ashpër një deklaratë të liderit të ekstremit të djathtë në Bullgari, i cili bëri thirrje që Maqedonia e Veriut dhe Bullgaria të bashkohet në një shtet të vetëm bazuar në një ide të shprehur rishtazi nga presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, për bashkimin e SHBA-së me Kanadanë.

    Lideri i partisë politike të ekstremit të djathtë në Bullgari, Rilindja (Prerodbas), Kostadin Kostadinov, tha të enjten se “nuk ka asgjë më logjike se dy shtete me histori të përbashkët, origjinë të përbashkët, gjuhë të përbashkët dhe popull të përbashkët, si Bullgaria dhe Maqedonia, që të bëhen një shtet i vetëm”.

    Kjo deklaratë u dënua si “e turpshme dhe e pandershme” nga presidentja e Maqedonisë së Veriut, Gordana Silanovska-Davkova.

    “Përkundrazi, synimi për ta shprehur në mënyrë të njëanshme në këtë mënyrë në fakt do të thotë mosrespektim, do të thotë mosnjohje”, tha Gordana Silanovska-Davkova.

    Ministria për Punë dhe Tregti të Jashtme e Maqedonisë së Veriut e dënoi ashpër deklaratën e Kostadinovit, i cili është gjithashtu deputet aktual në Kuvendin Popullor të Bullgarisë, duke thënë se kjo deklaratë “shpreh pretendime të qarta territoriale ndaj Maqedonisë së Veriut”.

    “Deklarata të tilla dashakeqe të zyrtarëve të skenës politike bullgare janë sulm i drejtpërdrejtë ndaj sovranitetit, integritetit dhe pavarësisë së vendit tonë dhe në të njëjtën kohë janë në kundërshtim të drejtpërdrejtë me rregullat dhe parimet e së drejtës ndërkombëtare, mosndërhyrjen e shteteve në punët e tyre të brendshme dhe politika e ndërtimit të marrëdhënieve të mira fqinjësore”, thuhet në reagim.

    Në anën tjetër, Venko Filipçe, deputet dhe lider i Lidhjes Socialdemokrate (LSDM) në opozitë, kërkoi që Sofja të reagojë dhe të distancohet qartë dhe pa mëdyshje nga deklaratat e Kostadinovit, ndërsa Bashkimi Evropian, siç tha ai, (BE) të dënojë deklaratën e tij.

    “I bëj thirrje Bashkimit Evropian që të dënojë qartë këtë qëndrim, i cili cenon të drejtat universale të njeriut dhe vlerat evropiane, dhe të tregojë se deklarata të tilla nuk kanë vend në BE”, shkroi të enjten Filipçe, në profilin e tij zyrtarë në Facebook.

    Çfarë tha Kostadinov?

     Kostadinov shkroi se nuk ka asgjë “më logjike dhe më normale sesa dy vende me histori, origjinë, gjuhë dhe popull të përbashkët, si SHBA dhe Kanadaja, të bëhen një shtet i vetëm”.

    “E njëjta situatë është edhe me Maqedoninë (e Veriut). Nuk ka asgjë më logjike se dy shtete me histori të përbashkët, origjinë të përbashkët, gjuhë të përbashkët dhe popull të përbashkët, si Bullgaria dhe Maqedonia, që të bëhen një shtet i vetëm”, shtoi Kostadinov.

    Në të njëjtin kontekst, ai mbështeti gjithashtu pretendimet e Trumpit për kthimin e kontrollit mbi Kanalin e Panamasë, duke theksuar se SHBA-ja ishte pronarja e parë e asaj zone, “të cilët e ndërtuan dhe e kontrolluan deri në vitin 1979”.

    Ky qëndrim i Kostadinov vjen në një periudhë marrëdhëniesh të ndjeshme mes Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë, që lidhen me historinë, identitetin dhe gjuhën, çka kanë ndikuar edhe në bllokadën nga ana e Bullgarisë ndaj procesit të anëtarësimit të vendit në Bashkimin Evropian (BE).

    Bullgaria kërkon që Maqedonia e Veriut ta njohë pakicën bullgare si pakicë kombëtare. Për ta bërë këtë, nevojiten ndryshime kushtetuese.

    Ndërkohë, Qeveria në Shkup, e udhëhequr nga kryeministri Hristijan Mickoski, kërkon zgjidhje afatgjate. Mickoski ka propozuar që, nëse miratohen, ndryshimet të kenë një zbatim të shtyrë, një ide që është kundërshtuar nga BE-ja.

    Këshilli i Çështjeve të Përgjithshme i BE-së, më 19 dhjetor 2024, në Samitin Be-Ballkani, miratoi konkluzionet për zgjerim, për vendet e Ballkanit Perëndimor. Në lidhje me Maqedoninë e Veriut, u theksua nevoja për të përshpejtuar dhe përfunduar ndryshimet kushtetuese, të cilat përfshijnë përfshirjen e minoritetit bullgar në preambulën e Kushtetutës së vendit.

    “Zbatimi i marrëveshjeve dypalëshe në mirëbesim dhe me rezultate të prekshme, përfshirë Marrëveshjen e Prespës me Greqinë dhe Traktatin e Miqësisë, Fqinjësisë së Mirë dhe Bashkëpunimit me Bullgarinë mbeten me rëndësi thelbësore”, thuhet në deklaratë.

    Marrëveshja e Prespës me Greqinë, e arritur me ndërmjetësim ndërkombëtar, i mundësoi Maqedonisë së Veriut anëtarësimin e saj në NATO, kurse Traktati i Miqësisë dhe Fqinjësisë së Mirë me Bullgarinë, i nënshkruar në 2017, ka për qëllim forcimin e bashkëpunimit dhe zgjidhjen e çështjeve të mbetura mes dy vendeve (Maqedonie Veriut – Bullgari), që burojnë nga dokumenti i njohur si “Propozimi francez”.

    Për të realizuar ndryshimet kushtetuese, nevojitet një shumicë prej dy të tretash. Shumica parlamentare në Maqedoninë e Veriut aktualisht përbëhet nga 78 deputetë nga gjithsej 120 sa numëron Parlamenti./REL

  • Presidentja maqedonase përdor veton ndaj Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve

    Presidentja e Maqedonisë së Veriut, Gordana Silanovska-Davkova e ka ushtruar veton e saj të parë, prej se u zgjodh në maj të vitit të kaluar – duke mos e dekretuar Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijëve, i cili, ndër të tjera, parashikonte që licensat për kujdestarët e çerdheve të jenë edhe në gjuhën shqipe, përveç gjuhës maqedonase.

    Në një deklaratë për media, të martën, ajo theksoi se vendimi për veton nuk synon “të fyejë asnjë gjuhë, apo të ndjekë këshilla partiake”, por, siç tha, të inkurajojë rishikimin e disa dispozitave të Ligjit të lartpërmendur, veçanërisht të Neneve 9 dhe 10.

    Me këto dy Nene, Ligji parashikon, që përveç gjuhës maqedonase, në licenca të përfshihet edhe gjuha që flasin 20% e qytetarëve.

    Silanovska në sqarimin e saj thotë se Nenet e kontestuara 9 dhe 10 të këtij Ligji duhet të rishqyrtohen në prizmin e Amendamentit të Pestë të Kushtetutës dhe Ligjit ekzistues për Përdorimin e Gjuhëve, i cili aktualisht është i kontestuar në Gjykatën Kushtetuese.

    “Vetëm bëra thirrje që Nenet 9 dhe 10 të rishqyrtohen edhe një herë dhe të rishikohet nëse kjo mënyrë e marrjes dhe pajisjes me licensë nuk do të sjellë hapësirë për autorizim diskrecional. Unë nuk jam e njëanshme, por partitë që kërkojnë kualifikime janë.” – tha Siljanovska-Davkova.

    Kryeministri Hristijan Mickoski, në anën tjetër, siguroi se dispozitat e kontestuara nga Presidentja do të korrigjohen dhe të njëjtat do të rikthehen për procedurë në Kuvend.

    “Mendoj se është rutinë dhe formalitet. Do të korrigjohen dhe do të jenë në përputhje me Kushtetutën dhe Ligjin për Gjuhët, do të kthehen përsëri në procedurë parlamentare dhe pres miratimin e suksesshëm të këtij Ligji.” – tha Mickoski të martën.

    Mickoski rikujtoi se gjuha zyrtare në të gjithë territorin e shtetit është gjuha maqedonase, duke shtuar se ata që dëshirojnë që Formularët për provimin dhe licensën të lëshohen edhe në gjuhën shqipe, do të kenë këtë të drejtë.

    Çka është Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve?

    Me këtë Ligj, i kaluar së voni në Kuvend, rregullohet sistemi dhe organizimi i mbrojtjes së fëmijëve dhe realizohet përmes sigurimit të të drejtave të caktuara, mjeteve dhe formave për mbrojtjen e fëmijëve.

    Ndryshimet në Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijëve u miratua më 24 dhjetor të vitit të kaluar, me shumicë të dyfishtë. 63 deputetë votuan “për” dhe 14 “kundër”.

    Për veton e Presidentes ndaj këtij Ligji, opinioni e mësoi përmes reagimeve të opozitës, konkretisht LSDM-së dhe partisë shqiptare, Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI).

    Të parët e mirëpritën vendimin, ndërsa të dytët e vlerësuan si sulm të hapur ndaj gjuhës shqipe.

    “E mirëpresim mosnënshkrimin e Dekretit nga presidentja e vendit Gordana Siljanovska Davkova. Kërkojmë nga Qeveria të tërhiqet nga synimet e saj, për shkak të dispozitave kontradiktore. Neni 9 dhe Neni 10 i Projektligjit për ndryshime të propozuara nga Qeveria nënkuptojnë futjen e licensave dygjuhëshe në fushën e mbrojtjes së fëmijëve. Është e diskutueshme që ky segment të rregullohet me një Ligj tjetër, i cili rregullon përdorimin e gjuhëve, si dhe me Kushtetutën e vendit.” – thanë të dielën nëpërmjet një komunikate nga LSDM.

    Por, BDI-ja tha se dënon “ashpër veton skandaloze” të presidentes Gordana Silanovska-Davkova ndaj dygjuhësisë.

    “Ky nuk është një veprim i izoluar, por një strategji qartësisht e koordinuar. Fillimisht, lideri i VLEN-it, Afrim Gashi doli me një deklaratë për të përgatitur opinionin kundër gjuhës shqipe dhe për të krijuar një alibi për këtë lëvizje, e menjëherë pas kësaj nacionalizmi i tërbuar antishqiptar u aktivizua për të mohuar dhe sulmuar gjithçka shqiptare.” – thanë nga BDI-ja.

    Presidentja Gordana Silanovska-Davkova, më 31 dhjetor, i kishte dërguar njoftim kryetarit të Kuvendit, Afrim Gashi se nuk do ta nënshkruajë Dekretin për Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijëve, pasi sipas saj Amendamentet e votuara përmbajnë disa dispozita kontroverse.

    Kjo i referohet Amendamenteve për licensat në dy gjuhë.

    Davkova kishte thënë se Nenet e parashikuara të Ligjit duhet të rishqyrtohen në prizmin e Amendamentit 5 të Kushtetutës dhe Ligjit ekzistues për Përdorimin e Gjuhëve.

    “Ju rikujtoj se mënyra e përdorimit të gjuhës maqedonase e shkrimit të saj cirilik dhe gjuha që flasin së paku 20% e qytetarëve e shkrimi i saj tashmë janë të rregulluara me Ligj.” – thuhet në sqarimin e Silanovskës.

    Nga koalicioni i partive shqiptare, VLEN – pjesë e Qeverisë – nuk kanë dalë ende me një qëndrim të përbashkët për çështjen e ndryshimeve në Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijëve.

    Megjithatë, zëvendëskryeministri Arben Fetai, përfaqësues i VLEN-it, në një deklaratë, të dhënë të hënën, siguroi se licensat “do të jenë edhe në gjuhën shqipe”.

    Sipas Ligjit, nëse Presidentja vendos të mos ta nënshkruajë Dekretin për shpalljen e Ligjit, Kuvendi e rishqyrton Ligjin në përputhje me Rregulloren e Punës – brenda 30 ditëve nga data e miratimit të tij.

    Gjatë rishqyrtimit të Ligjit Amendamentet mund të sillen vetëm në lidhje me nënshkrimin e Presidentit të shtetit.

    Nëse gjatë rishqyrtimit Kuvendi e miraton Ligjin me së paku 61 vota, kryetarja Silanovska-Davkova është e obliguar ta nënshkruajë Dekretin për shpalljen e tij.

    Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve pritet tani të përpunohet dhe t’i dorëzohet përsëri Kuvendit./ REL

  • Vrasja në Shkodër, arrestohen dy të dyshuar – Pamje

    Një 33-vjeçar dyshohet të jetë vrarë në fshatin Dragoç të Shkodrës, më 05.01.2025.

    E vëllai i autorit të vrasjes dyshohet se ndihmoi për të kryer aktin dhe për ta fshehur armën e krimit.

    Policia e Shtetit njoftoi se arrestoi dy vëllezërit gjithashtu në vendbanimin e tyre gjeti dhe sekuestroi armën me të cilën dyshohet se është kryer vrasja.

    Organet e rendit sjellin pamje nga operacioni i koduar “Profili i rremë”, për zbardhjen e ngjarjes së ndodhur më datë 05.01.2025, në fshatin Dragoç, ku u vra me armë zjarri 33-vjeçari.

  • Serbia shqyrton mundësi për furnizimet me naftë e gaz pas sanksioneve të supozuara amerikane

    Qeveria e Serbisë e ka miratuar një vendim për themelim të një trupi koordinues për t’i garantuar furnizimet me gaz dhe naftë, pas vendosjes së sanksioneve potenciale amerikane në Industrinë e Naftës së Serbisë (NIS), për shkak të pronësisë ruse.

    Në deklaratë është thënë se ky trup do të drejtojë dhe koordinojë punën dhe aktivitetet e grupeve punuese – njërit që vëzhgon aktivitetet e Thesarit amerikan, dhe tjetrit për negociata dhe marrëveshje për furnizimin e Serbisë me gaz natyror të Rusisë.

    Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq i ka thënë Televizionit publik të Serbisë, RTS se pret që SHBA-ja t’i vendosë sanksione NIS-it më 10 apo 13 janar.

    Kompania shtetërore ruse, Gazprom Neft dhe kompania e saj amë, Gazprom kanë shumicën e aksioneve të NIS-it, 56.15 për qind, prej vitit 2008, ndërsa 29.87 për qind e kompanisë është nën pronësi të shtetit të Serbisë.

    Më 4 janar, Vuçiq ka thënë se nënsekretari amerikan për Rritje Ekonomike, Energji dhe Ambient, Jose Fernanez, i ka konfirmuar që SHBA-ja do t’i vendosë sanksionet NIS-it.

    Departamenti amerikan i Shtetit i ka thënë Radios Evropa e Lirë më 16 dhjetor se nuk konfirmon sanksionet, por “është i përkushtuar të pengojë gjenerimin e të hyrave të Rusisë, si dhe rrjetet e financimit që përdor Rusia për të mbështetur luftën kundër Ukrainës”.

    Ambasadori amerikan në Serbi, Christopher Hill ka thënë për RTS-në më 23 dhjetor se nuk është në dijeni për vendosje sanksionesh.

    Megjithatë, sipas tij, “ekzistojnë shqetësime” nëse NIS-i në duart ruse është duke ndihmuar disi në financim të luftës së Moskës në Ukrainë, dhe që këto çështje duhet të analizohen me kujdes.

    Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara e kanë futur Gazprom Neftin në listë të zezë më 2014, pasi Rusia pati aneksuar Gadishullin ukrainas të Krimesë.

    Gazprom, ndërkaq, nuk është në listën e sanksioneve të Perëndimit.

    Pavarësisht përpjekjeve për t’i diversifikuar burimet e funrizimit – pas nisjes së luftës në Ukrainë – Serbia vazhdon të varet në masë të madhe nga burimet ruse të energjisë, dhe kjo varësi ka qenë një prej argumenteve kryesore të Beogradit zyrtar për të mos vendosur sanksione ndaj Moskës, me gjithë insistimin e Perëndimit./REL

  • Mal i Zi, homazhe për 12 viktimat e sulmit me armë ditën e Vitit të Ri

    Në Cetinjë të Malit të Zi u mbajtën më 04.01.2025 homazhe për 12 personat që u vranë gjatë një sulmi në ditën e Vitit të Ri.

    Në bashkinë e qytetit ishin vendosur fotografi të viktimave të sulmit, ndërsa në homazhe morën pjesë të afërm të tyre dhe zyrtarë të Malit të Zi.

    Të premten (03.01.2025), kryeministri malezez Milojko Spajiq njoftoi një projektligj të ri që ashpërson masat për mbajtjen e armëve.

    Spajiq njoftoi se individët që kanë armë me leje do t’i nënshtrohen një kontrolli të së shkuarës së tyre dhe gjendjes psikologjike ndërsa paralajmëroi për një ndëshkim tejet të ashpër për ata që mbajnë armë në mënyrë të paligjshme.

    Viktimat e sulmit në qytetin perëndimor të Cetinjës ishin 7 burra, tre gra dhe dy fëmijë, të lindur në 2011 dhe 2016.

    Policia tha se autori, i identifikuar si Aco Martinoviq, ka të ngjarë të ketë qëlluar veten në kokë dhe humbi jetën.

    4 persona të tjerë që u plagosën rëndë vazhdojnë të marrin trajtim spitalore.

    Mali i Zi ka një kulturë të rrënjosur thellë të mbajtjes së armëve.

    Televizioni shtetëror RTCG raportoi se Mali i Zi është vendi i 6-të në botë për sa i përket numrit të armëve të paligjshme për frymë./VoA