Ballina

Kategori: Rajon

  • Shqipëri: Raste të reja të gripit të shpendëve në Parkun Kombëtar Divjakë-Karavasta

    Organizatat mjedisore shprehën shqetësimin se përhapja e gripit të shpendëve përbën rrezik serioz për shpendët e egër në Shqipëri, pas rasteve të reja të zbuluara në Parkun Kombëtar Divjakë-Karavasta.

    Organizata e Ornitologëve shqiptarë, AOS tha përmes një deklarate për mediat se nga mostrat e marra, shpendët e egër që u gjetën të ngordhur më 8 Janar 2025 në zonën e Parkut Kombëtar Divjakë-Karavasta, konfirmohet se janë prekur nga gripi i shpendëve H5N1.

    Sipas organizatës, në bashkëpunim me Administratën Rajonale të Zonave të Mbrojtura Fier janë realizuar më 8 Janar monitorime në zonën e Parkut Kombëtar ku u gjetën brenda një dite nëntë raste shpendësh të ngordhur.

    Rastet iu raportuan autoriteteve veterinere, që kryen analizat, të cilat dolën pozitive me gripin e shpendëve.

    Sipas organizatës mjedisore zona Divjakë-Karavasta është zona me numrin më të lartë të shpendëve të egër në Shqipëri dhe e vetmja zonë folezimi e pelikanit kaçurrel, një specie tepër e rrezikuar.

    “Sipas monitorimve të deritanishme infektimet me gripin e shpendëve përfshijnë pulëbardhat dhe dallëndyshet e detit, gjë që tregon për praninë e një epidemie që prek pak a shumë individë të së njëjtës specie”, tha organizata AOS.

    Gripi i shpendëve njihet si një sëmundje infektive me virulencë të lartë që prek kryesisht shpendët dhe në raste të rralla edhe gjitarët, përfshirë njeriun. Shenjat klinike janë vështirësi në frymëmarrje dhe ngrordhje të menjëhershme.

    Në vitin 2022, varianti H5N1 preku popullatën e Pelikanit kaçurrel duke shkaktuar rreth 2500 individë të ngordhur, shumica e të cilave në Prespën e Vogël, kolonia më e rëndësishme botërore e kësaj specie.

    Tre individë të Pelikanit kaçurrel, te prekur nga gripi i shpendëve u gjetën të ngordhur në vitin 2022 edhe në koloninë që jeton në Parkun Kombëtar Divjakë-Karavasta.

    Organizata e Ornitologëve shqiptarë u bëri thirrje autoriteteve dhe shoqatave të specializuara për monitorim në vijueshmëri për shkak se në janar të çdo viti fillon dhe folezimi në koloninë e Pelikanit dhe mundësitë për transmetim të gripit nga një individ tek tjetri janë shumë të larta.

    “I njëjti shqetësim vlen për të gjithë shpendët, sidomos ata që formojnë grupime të mëdha të përbashkëta, përfshirë fjetore dhe koloni folezuese”, tha organizata më e madhe mjedisore shqiptare për mbrojtjen e shpendëve AOS./VoA

  • NIS-i në listën e sanksioneve të SHBA-së, Vuçiq thotë se kërkohet largimi i plotë i Rusisë nga pronësia

    Shtetet e Bashkuara kanë vendosur sanksione ndaj industrisë së naftës të Rusisë, sanksione që kanë shënjestruar edhe kompaninë serbe, Industria e Naftës së Serbisë, NIS.

    Thesari amerikan tha se ka sanksionuar kompaninë shtetërore ruse, Gazprom Neft dhe Surgutneftegas, me seli në Rusi.

    Kompania NIS u sanksionua për shkak të ashtuquajturit “rrezik sekondar”, do të thotë për shkak të lidhjes me Gazpromin rus.

    Këtyre sanksioneve u është bashkuar edhe Britania.

    Thesari tha se ka ndërmarrë masa gjithëpërfshirëse për të përmbushur angazhimin e G7-ës për të ulur të ardhurat energjetike të Rusisë që përdoren për luftën kundër Ukrainës.

    Administrata në largim amerikane e demokratit Joe Biden, i cilësoi sanksionet e fundit si më të rëndësishmet deri më tani ndaj sektorëve të naftës dhe gazit të lëngshëm natyror të Moskës, që forcojnë ekonominë ruse.

    Vuçiq: Sanksione të rënda dhe serioze

    Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, njoftoi në një konferencë për shtyp më 10 janar, pas këtij publikimi nga Departamenti amerikan i Thesarit, se bëhet fjalë për “sanksione të rënda dhe serioze” dhe se kërkohet “largimi i plotë i Rusisë nga pronësia e NIS-it”.

    “Ata nuk lejojnë mundësinë e 49 për qind ose më pak kapital rus”, tha presidenti Vuçiq.

    Ai shtoi se Serbisë i janë vendosur afate për të kryer transformimin e pronësisë së NIS-it. Presidenti serb theksoi se NIS-i do të mund të vazhdojë të funksionojë vetëm “në mënyrë të rregullt”, ndërsa transformimi i pronësisë duhet të fillojë menjëherë.

    Vuçiq tha se SHBA-ja ka paralajmëruar mundësinë e konsultimeve me Serbinë lidhur me sanksionet, “gjë që ne do ta shfrytëzojmë që nesër”.

    “Plani për transformimin e pronësisë duhet të miratohet nga OFAC (Zyra e Kontrollit të Aseteve të Huaja), brenda Departamentit amerikan të Thesarit”, tha Vuçiq.

    Gazprom Neft ka aksione në NIS, që nga viti 2022. Aksione ka edhe kompania e saj mëmë Gazprom.

    Sipas të dhënave të NIS-it, kompania Gazprom Neft zotëron sot 50 për qind të kapitalit aksionar të NIS-it, Republika e Serbisë zotëron 29.87 për qind të aksioneve, ndërsa kompania Gazprom zotëron 6.15 për qind të aksioneve.

    Pjesa tjetër u takon qytetarëve, punonjësve, ish-punonjësve dhe aksionarëve të tjerë më të vegjël.

    Gazprom Neft është nën sanksionet evropiane dhe amerikane që nga viti 2014, për shkak të aneksimit të Gadishullit ukrainas të Krimesë nga Rusia, dhe kompanisë i është ndaluar qasja në tregjet e BE-së dhe SHBA-së.

    NIS-i, përndryshe, zotëron më shumë se 400 pika karburanti në Serbi dhe në vendet e rajonit: Bosnje dhe Hercegovinë, Rumani dhe Bullgari.

    Sekretari i përgjithshëm i Shoqatës së Kompanive të Naftës në Serbi, Tomisllav Miqoviq, ka thënë më herët se sanksionet eventuale do të ndikonin në tregun serb të derivateve të naftës, por shtoi se për të gjitha pengesat që mund të dalin, ka zgjidhje dhe se furnizimet nuk do të ndërpriten.

    “Unë jam i bindur se ato sanksione – çfarëdo qofshin ato, nëse miratohen – nuk janë të drejtuara kundër Serbisë. Ndaj, besoj se do të gjendet një zgjidhje për të garantuar furnizim të sigurt të tregut vendas”, thotë Miqoviq për Radion Evropa e Lirë.

    Nafta në Serbi importohet kryesisht përmes një tubacioni me të cilin operon kompania JANAF në Kroaci. Përmes tij, nafta dërgohet në Kroaci, Hungari, Sllovaki dhe Serbi.

    SHBA: Sanksionet godasin burimin kryesor të financimit të luftës së Rusisë kundër Ukrainës

    Zyrtarët amerikanë thanë se sanksionet, që shënjestrojnë entitetet që bëjnë biznes me rusët, kanë potencialin që t’i ofrojnë ekonomisë ruse miliarda dollarë në muaj.

    Më shumë se 180 anije, transportuese të naftës, që dyshohet se janë pjesë e një flote në hije, që përdoret nga Kremlini për të shmangur sanksionet ndaj sektorit të naftës, tregtarët, firmat e shërbimit të fushës së naftës dhe zyrtarë rusë të energjisë janë po ashtu pjesë e sanksioneve të reja.

    Zyrtarët e Thesarit thanë po ashtu se disa anije që janë sanksionuar dyshohet se kanë transportuar naftën iraniane, që po ashtu është nën sanksione.

    Sanksionet e reja po ashtu godasin një projekt të madh të gazit të lëngshëm natyror të Rusisë në Arktik, por edhe zyrtarë të lartë të Rosatomit, që është agjenci për ndërtimin e termocentraleve me energji bërthamore.

    “SHBA-ja po ndërmerr veprime gjithëpërfshirëse kundër burimit kryesor të të ardhurave të Rusisë për financimin e luftës së saj brutale dhe të paligjshme kundër Ukrainës”, tha përmes një deklarate sekretarja e Thesarit, Janet Yellen.

    “Me veprimet e sotme, ne po rrisim rrezikun e sanksioneve të lidhura me tregtinë e naftës ruse, përfshirë transportin dhe lehtësimin financiar për të mbështetur eksportet e naftës ruse”, shtoi Yellen.

    SHBA-ja dhe shtetet evropiane i vendosën sanksione Rusisë disa ditë pas Moska nisi pushtimin e Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Megjithatë, Perëndimi pati një qasje më të kujdesshme ndaj sektorit të energjisë së Rusisë, pas shqetësimeve për ndikimin që do të kishte në çmimet globale të energjisë.

    Çmimet e naftës dhe gazit natyror fillimisht u rritën për shkak të frikës se do të ketë ndërprerje të furnizimeve, por disa muaj më vonë u rikthyen në nivelet që kishin qenë para se të niste pushtimi rus i Ukrainës.

    Në përpjekje që furnizimet me naftë ruse të vazhdonin, por njëkohësisht të prekeshin të ardhurat e Moskës, në dhjetor të vitit 2022 SHBA-ja dhe Evropa vendosën një çmim tavan prej 60 dollarësh për fuçi të naftës ruse. Perëndimi kërcënoi se do të sanksiononte çdo kompani transportuese që nuk do të respektonte këtë vendim.

    Por, duke u përpjekur që të shmangte këtë çmim tavan, Rusia përdori qindra cisterna nafte në tregjet ndërkombëtare që zakonisht njihen me termin “flotë në hije”.

    Pavarësisht sanksioneve, Rusia vazhdoi të kishte miliarda dollarë të ardhura nga sektori i saj i energjisë, duke shtyrë Ukrainën që t’i kërkonte administratës Biden që Moskës t’i vendoseshin sanksione më të ashpra dhe zbatimi i tyre të ishte po ashtu më rigoroz./REL

  • Shkup, interpelancë ndaj një deputeteje dhe katër anëtarëve të qeverisë

    Parlamenti i Maqedonisë së Veriut e filloi sot seancën lidhur me pesë interpelanca; katër të ngritura nga partitë shqiptare të Frontit Evropian ndaj tre ministrave dhe një zëvendës-ministri dhe një interpelancë ndaj deputetes Ilire Dauti të Frontit Evropian, të ngritur nga partia “E Majta”.

    Parlamenti me shumicë prej 61 votash e shkarkoi ligjvënësen Ilire Dauti nga pozita e drejtueses së Komisionit parlamentar për Çështje sociale, demografi dhe të rinj për shkak se ajo për javë të tëra nuk pranoi ta vërë në rend dite propozimin e Lidhjes Social Demokrate për ngritjen e statusit dhe pagave për ish-pjesëtarët e forcave ushtarake dhe policore maqedonase gjatë konfliktit të vitit 2001 dhe më pas.

    Zonja Dauti dhe deputetët e Frontit Evropian e cilësuan interpelancën si një nismë kundër barazisë etnike dhe propozim-ligjin si diskriminues.

    Partitë shiqptare të opozitës e mbështetën ligjvënësen Dauti, e cila ngulte këmbë që nëse miratohej një ligj për ish-pejsëtarët e forcave maqedonase, atëherë ligji të ishte i përbashkët dhe të përfshinte edhe ish-pjesëtarët e ish-Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare.

    Partite maqedonase e quajtën shkelje të rregullave; rregullores së punës së parlamentit nga zonja Dauti mosvënien për debat të propozim-ligjit në komisionin përkatës.

    Deputetët e Lidhjes Social Demokrate u larguan nga seanca duke thënë se interpelancat kishin të bënin me truqe politike mbi baza etnike dhe ata nuk morën pjesë në debat e as në votim.

    Menjëherë më pas, parlamenti filloi interpelancat ndaj Zëvendës-kryeministrit Izet Mexhiti, Ministrit të Punëve të Brendshme, Pançe Toshkovski dhe zëdvendës-ministrit të Brendshëm Astrit Iseni, si dhe ndaj ministrit për Marrëdhënie ndëretike, Ivan Stoilkoviç.

    Fronti Evropian i akuzon këta pjesëtarë të qeverisë për keqmenaxhimin e situatës me rastin e Ditës së Flamurit shqiptar kur u shkatuan incidente në Shkup dhe qytete të tjera, ose për përpjekjet për shkeljen e Marrëveshjes së Ohrit që avancoi të drejtat e shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut, apo në rastin e ministrit Stoilkoviç – për veprimtarinë e tij në shërbim të një shteti fqinj, sipas Frontit Evropain, duke aluduar në dhënien e informatave nga ana e ministrit, shërbimeve serbe dhe ruse të zbulimit.

    Por, Fronti Evropian ka vetëm tetëmbëdhjetë vota në parlamentin prej 120 vendesh dhe interpelancat pritet të dështojnë./VoA

  • Vdes një nga të plagosurit në sulmin në Cetinjë, shkon në 13 numri i viktimave

    Një nga katër të plagosurit në sulmin e një janarit në Cetinë, vdiq të enjten në Qendrën Klinike të Malit të Zi. Dejan Kokotoviç, është viktima e trembëdhjetë e vrasjes masive të kryer nga Aco Martinoviç.

    Më 1 janar, Kokotoviç u transferua në spital ku iu nënshtrua një operacioni urgjent. Më pas mjekët njoftuan se ai kishte një plagë me armë zjarri në kokë dhe ishte në gjendje kritike.

    Qendra Klinike tha të enjten se 48 orë më parë Kokotoviç po shfaqte shenja të përmirësimit të lehtë, por gjendja e tij papritur u përkeqësua dhe ai vdiq.

    Dymbëdhjetë veta u vranë në sulmin e një janarit që nxiti protesta në Podgoricë dhe Cetinë kundër, siç u tha, mungesës së veprimeve të autoriteteve për ta parandaluar vrasjen e shumëfishtë.

    Ambasada amerikane tha të enjten se e “mbështet fuqimisht të drejtën për tubime paqësore, jo të dhunshme dhe lirinë e shprehjes, si vlera themelore të një shoqërie demokratike”.

    Ambasada amerikane, vuri në dukje, se qytetarët nuk duhet të vuajnë pasojat për ushtrimin e të drejtës së tyre për tubim paqësor dhe shprehje të mendimit.

    “U bëjmë thirrje të gjithë aktorëve politikë, shoqërisë civile dhe mediave që të tregojnë respekt për viktimat e ngjarjeve tragjike në Cetinë dhe familjet e tyre, të përqendrohen në rimëkëmbjen e komunitetit dhe të punojmë së bashku për të mësuar nga kjo tragjedi dhe për të garantuar siguri më të madhe për qytetarët”, thuhet në një reagim të ambasadës amerikane në Podgoricë.

    Mbi 100 profesorë të universitetit dhe asistentë mësimdhënës dërguan një letër mbështetjeje për studentët që themeluan grupin joformal studentor “Kamo Sutra” (Kah Nesër).

    Ata shprehim mbështetje për organizatën joformale studentore “Kamo śutra” dhe kërkesave të tyre për të sqaruar plotësisht përgjegjësinë për vrasjet masive në Cetinë.

    “Është koha e fundit që të gjithë ne të shqetësohemi për sigurinë e qytetarëve në Mal të Zi dhe, si bashkësi shoqërore, të kërkojmë llogari nga drejtuesit e institucioneve shtetërore përgjegjës për sigurinë e qytetarëve”, thuhet në letrën e profesorëve.

    Një letër të ngjashme dërguan edhe artistët dhe shkrimtarët nga Mali i Zi, të cilët mbështesin kërkesat e studentëve.

    “Me integritetin tonë profesional dhe personal, ne e vendosim veten në mbrojtjen e tyre, sepse studentët janë e ardhmja dhe perspektiva e çdo shoqërie përparimtare. Studentët përbëjnë rrezik dhe kërcënim vetëm për totalitarizmin dhe autokracinë!”, thuhet në reagimin e tyre.

    Vrasjet e një janarit paraqesin vrasjen e dytë në masë brenda më pak se tre vitesh në Cetinë, që gjendet 38 kilometra në perëndim të Podgoricës. Në gusht të vitit 2022, një persona i armatosur vrau 10 persona.

    Shumë banorë të Malit të Zi janë të zemëruar me ato që i konsiderojnë reforma të ngadalshme të policisë, e cila ka mungesë punonjësish dhe fondesh./VOA

  • Republika Sërpska e shënon ditën e saj jokushtetuese, pavarësisht paralajmërimeve nga SHBA dhe BE

    Republika Sërpska, entiteti serb i Bosnje e Hercegovinës, e ka shënuar të enjten me një paradë në rrugët e Banjallukës 9 Janarin, ditën e saj, të cilën Gjykata Kushtetuese e Bosnjës e ka shpallur tri herë jokushtetuese. Paraprakisht, komuniteti ndërkombëtar kishte bërë thirrje për hetim të çdo shkeljeje të ligjit lidhur me shënimin e ditës jokushtetuese.

    Prokuroria e Bosnje e Hercegovinës nuk i është përgjigjur pyetjeve së Radios Evropa e Lirë nëse është nisur ndonjë hetim në lidhje me shënimin e kësaj dite këtë vit, dhe nëse është bërë ndonjë gjë në lidhje me shënimin e saj vitin e kaluar, kur siç thuhet, ajo kishte vëzhguar aktivitetet e saj.

    Në paradën e së enjtes morën pjesë, ndër të tjera, përfaqësues të njësive publike dhe të shërbimeve të shpëtimit, anëtarë të çmobilizuar të Ushtrisë së Republikës Sërpska dhe studentë.

    Në mesin e zyrtarëve që morën pjesë, ishin edhe kryeministri i Republikës Sërpska, Radovan Vishkoviq dhe presidenti i Asamblesë Kombëtare të Republikës Sërpska, Nenad Stevandiq.

    Presidenti i Republikës Sërpska, Millorad Dodik, nuk mori pjesë, pasi është duke shëruar nga një operacion të cilit iu nënshtrua në fillim të dhjetorit.

    Në emër të tij foli ministri i Punëve të Brendshme i Republikës Sërpska Sinisha Karan.

    Në fjalimin e tij, ai e përmendi edhe Marrëveshjen e Dejtonit, duke vlerësuar se pas përfundimit të procedurës në Gjykatën e Bosnjës kundër Millorad Dodikut “do të dihet nëse Marrëveshja e Dejtonit dhe Bosnja e Hercegovina do të mbijetojnë”.

    Dodik po gjykohet për mosbindje ndaj vendimeve të përfaqësuesit të lartë të bashkësisë ndërkombëtare, Christian Schmidt.

    Në festimin e 9 Janarit morën pjesë edhe përfaqësues të Qeverisë së Serbisë

     Në Banjallukë ka mbërritur edhe një delegacion i Qeverisë së Serbisë. Mes tyre ishte edhe ministri i Mbrojtjes i Serbisë, Bratisllav Gashiq.

    Në Banjallukë mbërriti edhe Aleksandar Vulin, ministër në Qeverinë e Serbisë, i cili është në listën e zezë të Shteteve të Bashkuara.

    Ai tha se “R është festë për çdo serb dhe se është festë për të gjithë serbët”.

    “Prandaj po e rrënojnë, po e sulmojnë çdo vlerë serbe. Po kërkojnë të përcaktojnë se çfarë do të festojmë ne, si do të festojmë ne, prandaj po kërkojnë të përcaktohet flamuri ynë. Ata duan të sundojnë në vendin tonë. Po kërkojnë që Dodiku të gjykohet si hakmarrje, siç e gjykuan popullin tonë në Hagë. Për ta rrëzuar të parin mes nesh, Aleksandar Vuçiqin, dhe atë në rrugë, jo në zgjedhje”, tha Vulin.

    Në mesin e pjesëmarrësve ishin përfaqësues të Ujqërve të Natës, një degë e klubit rus të motoçikletave të kryesuar nga Alexander Zaldostanov, i cili është i afërt me Kremlinin dhe presidentin rus Vladimir Putin.

    Më herët gjatë ditës, Bashkimi Evropian dhe Ambasada e SHBA-së në Sarajevë dhe Përfaqësuesi i Lartë në Bosnje dhe Hercegovinë, Christian Schmidt, bënë thirrje për hetim të çdo shkeljeje të ligjit lidhur me shënimin e ditës jokushtetuese të Republikës Sërpska më 9 janar.

    Shtetet e Bashkuara të Amerikës presin që organet e zbatimit të ligjit dhe ato gjyqësore në Bosnje dhe Hercegovinë të ndërmarrin hapa të shpejtë dhe vendimtarë për të hetuar çdo shkelje ligjore në lidhje me kremtimin e ditës antikushtetuese të Republikës Sërpska më 9 janar, njoftoi Ambasada amerikane përmes një postimi në X.

    Nga Ambasada amerikane kanë thënë gjithashtu se vendimet e Gjykatës Kushtetuese bazohen në ligj, jo në opinion.

    “Të gjitha entitetet janë të detyruara t’i përmbahen plotësisht vendimeve të institucioneve të Bosnjës dhe Hercegovinës, përfshirë vendimet përfundimtare dhe detyruese të Gjykatës Kushtetuese. Mosrespektimi i këtyre vendimeve përbën vepër penale sipas Kodit Penal të Bosnjës dhe Hercegovinës”, u tha në reagim.

    Delegacioni i Bashkimit Evropian në Bosnje dhe Hercegovinë, u bëri thirrje liderëve politikë të këtij entiteti të refuzojnë retorikën provokuese, përfshirë sfidimin e sovranitetit, integritetit territorial dhe tërësisë së vendit.

    “BE thekson detyrimin për të respektuar sovranitetin, integritetin territorial, rendin kushtetues, përfshirë vendimet e Gjykatës Kushtetuese, si dhe subjektivitetin ndërkombëtar të Bosnjës dhe Hercegovinës”, u tha në deklaratën e delegacionit të BE-së në Bosnje e Hercegovinë.

    Përfaqësuesi i Lartë në Bosnje dhe Hercegovinë, Christian Schmidt, kujtoi se kremtimi i 9 janarit si Dita e Republikës Sërpska është një shkelje e qartë dhe e drejtpërdrejtë e zbatimit të vendimeve përfundimtare dhe detyruese të Gjykatës Kushtetuese të Bosnjës dhe Hercegovinës, si dhe vendimeve të përfaqësuesit të lartë të 1 korrikut të vitit 2023.

    Ai paralajmëroi se mosrespektimi i vendimeve të Gjykatës Kushtetuese mund të përbëjë vepër penale, sipas Kodit Penal të Bosnjës dhe Hercegovinës.

    Pse është kontrovers festimi i kësaj dite?

     Autoritetet e entitetit të Republikës Sërpska festojnë 9 janarin, datën kur, në vitin 1992, në Sarajevë, Kuvendi i atëhershëm i popullit Serb së Bosnjës dhe Hercegovinës miratoi Deklaratën për shpalljen e Republikës së Popullit Serb të Bosnjës dhe Hercegovinës si një entitet i pavarur brenda Bosnjës dhe Hercegovinës.

    Megjithatë, Gjykata Kushtetuese e Bosnjës dhe Hercegovinës ka vendosur tri herë që kremtimi i 9 janarit si Dita e Republikës Sërpska është antikushtetues.

    Qëllimi i asaj kohe ishte që ky territor i Bosnjës dhe Hercegovinës të bashkohej me Jugosllavinë, e cila po shpërbëhej.

    Në krye të republikës së vetëshpallur ishin Radovan Karaxhiq, Bilana Pllavshiq dhe Momçilo Krajishnik, të cilët janë dënuar për krime lufte nga Tribunali i Hagës. Në miratimin e deklaratës nuk kishin marrë pjesë përfaqësuesit e boshnjakëve dhe kroatëve.

    Këta dy popuj e shohin 9 janarin si fillimin e luftës në Bosnje dhe Hercegovinë, si dhe si fillimin e pastrimit etnik, krimeve të luftës dhe gjenocidit ndaj popullsisë joserbe në territorin e Republikës Sërpska./REL