Ballina

Kategori: Rajon

  • Reagime pasi Serbia dëbon 13 aktivistë të shoqërisë civile, përfshirë shqiptarë

    Serbia ka dëbuar 13 shtetas të huaj, të cilët po merrnin pjesë në punëtori për organizatat joqeveritare nga nëntë shtete të ndryshme. Autoritetet në Beograd i kanë ndaluar dhe më pas dëbuar ata në natën mes 21 dhe 22 janarit, duke cilësuar se ata paraqisnin “kërcënim për sigurinë”.

    Në mesin e tyre ishin edhe dy shtetas të Shqipërisë.

    Nga Ministria e Punëve të Brendshme të Serbisë, ajo e Jashtme, e as nga Agjencia e Informacionit dhe Sigurisë, nuk u janë përgjigjur pyetjeve të Radios Evropa e Lirë se konkretisht çfarë kërcënimi përbënin personat e dëbuar.

    Fondacioni Erste, i cili është ndër organizatorët e punëtorisë, në një përgjigje për Radion Evropa e Lirë tha se më 21 janar, vonë në mbrëmje, autoritetet serbe kanë marrë në pyetje 13 pjesëmarrës nga nëntë vende, pas së cilës atyre iu ndalua hyrja në Serbi për një vit.

    Nga ky fondacion theksuan se as ata, as Akademia për Organizatat Joqeveritare e Universitetit të Vjenës për Ekonomi dhe Biznes nuk janë informuar për arsyet e dëbimit.

    “Ky incident është jashtëzakonisht shqetësues. Së bashku me partnerët tanë po vazhdojmë të ndjekim me kujdes situatën. Thellësisht na vjen keq që pjesëmarrësit e punëtorive tona u desh të kalonin nëpër një përvojë të tillë dhe ritheksojmë përkushtimin tonë ndaj shoqërisë civile në Evropën Qendrore dhe Lindore”, u tha në njoftimin e Fondacionit Erste.

    Nga ky fondacion thanë se programet e tyre organizohen që nga viti 2013, disa prej tyre kanë qenë në Beograd dhe janë mbajtur pa asnjë problem.

    Reagime nga BE-ja, Shqipëria dhe vendet e rajonit

    Bashkimi Evropian ka shprehur shqetësim për këtë ngjarje, duke e ftuar Serbinë që të respektojë të drejtat e njeriut, sipas standardeve evropiane dhe ndërkombëtare.

    “Ne jemi të shqetësuar për arrestimin dhe dëbimin nga Serbia të aktivistëve paqësorë të shoqërisë civile që vijnë nga vendet anëtare të BE-së dhe rajoni i Ballkanit Perëndimor, me pretendimin se paraqesin kërcënim për sigurinë. Shoqëria civile luan një rol të rëndësishëm në ndërtimin e një shoqërie të shëndoshë demokratike. Këto janë vlera në themele jo vetëm të BE-së, por janë edhe kyçë për të ardhmen e Serbisë si një vend kandidat dhe për qytetarët e sajë”, ka thënë një zëdhënës i Komisionit Evropian në Bruksel.

    Blloku evropian porositi Serbinë se masat që ndërmerr në interes të sigurisë kombëtare duhet të jenë në përputhje me kornizën ligjore vendëse dhe evropiane.

    “Masat e tilla nuk duhet të rezultojnë me kufizimin e lirive individuale, përfshirë edhe të qytetarëve të huaj”, u tha nga BE-ja.

    Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë ka konfirmuar se dy shtetas shqiptarë, përfaqësues të shoqërisë civile që po merrnin pjesë në ngjarjen në Beograd, u ndaluan dhe më pas u dëbuan nga Serbia.

    Për këtë ngjarje, kjo ministri ka ftuar në bisedë ambasadorin e Serbisë në Tiranë, Sllobodan Vukçeviq.

    Gjatë takimit është shprehur shqetësimi serioz për dëbimin e dy shtetasve shqiptarë, tha Ministria e Jashtme shqiptare.

    “Ky veprim nuk konsiderohet në përputhje me dëshirën dhe përpjekjet tona për të ruajtur marrëdhënie të mira fqinjësore, si dhe ka ndikim negativ në lëvizjen e lirë të shtetasve tanë. MEPJ kërkoi sqarime lidhur me këtë rast dhe theksoi nevojën që autoritetet serbe të rishikojnë dhe të marrin në konsideratë apelimin e vendimeve të marra. U kërkua gjithashtu që të mos lejohet përsëritja e ngjarjeve të tilla në të ardhmen”, u tha në reagimin e ministrisë shqiptare.

    Dy të rinjtë, përfaqësues të dy organizatave në Tiranë, thanë për mediat në Shqipëri se u ndaluan nga policia serbe në momentin kur po ktheheshin në hotelin ku kishin qëndruar gjatë punëtorisë. Ata thanë se u shoqëruan në stacion policor ku u është dhënë një dokument, i shkruar në gjuhën serbe, dhe janë njoftuar se duhet të largohen menjëherë nga vendi dhe nuk mund të hyjnë në Serbi për një vit.

    Edhe Kroacia ka reaguar për këtë ngjarje, duke thënë se pesë qytetarët e saj u dëbuan nga Serbia. Zagrebi ka thënë se ata ishin në shënjestër të sulmeve nga përfaqësuesit e pushtetit në Serbi dhe mediave të afërta me të, që akuzojnë studentët, gazetarët dhe aktivistët nga Kroacia për organizim të protestave në Serbi.

    Kroacia i ka dërguar notë proteste Serbisë dhe ka këshilluar shtetasit e saj të shmangin udhëtimet drejt këtij shteti.

    Por, Ministria e Punëve të Jashtme të Serbisë ka akuzuar autoritetet kroate për një reagim “të papërshtatshëm”, duke deklaruar se shtetasit kroatë janë trajtuar “në përputhje me procedurat ligjore dhe praktikën e zakonshme ndërkombëtare”.

    Ana Kovaçiq nga Kroacia ishte një nga pjesëmarrëset në ngjarjen në Beograd, që u dëbua nga Serbia.

    Në një bisedë me Radion Evropa e Lirë ajo tha se rreth mesnatës të 21 janarit, në hollin e hotelit iu afruan policë.

    “Ishin me rroba civile, na treguan distinktivët. Thanë diçka, nëse e mbaj mend mirë, në kuptimin që janë policia për të huajt, dhe na kërkuan që të prisnim për pak kohë në holl. Pastaj na morën tre nga tre, me një makinë pa shenja, dhe na dërguan në stacionin e policisë Novi Beograd”, tregoi ajo.

    Reagime për dëbime nga pasur edhe nga Rumania. Ministria e Jashtme rumune po ashtu tha se një shtetas i saj, pjesëtar i shoqërisë civile, u dëbua nga Serbia, pasi mori pjesë në ngjarjen në Beograd. Kjo ministri tha se autoritetet serbe nuk kanë dhënë shpjegim për këtë ngjarje.

    Ndërkaq, një grup i organizatave joqeveritare në Serbi, përmes një deklarate të përbashkët, kërkoi që shteti t’iu kërkojë familje përfaqësuesve të shoqërisë civile që u arrestuan dhe dëbuan “dhe menjëherë të shfuqizohet vendimi i turpshëm” i Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë

    “Trajtimi frikacak, i paligjshëm dhe i poshtër ndaj kolegëve nga sektori civil nga vendet fqinje është një përpjekje e rrezikshme për të forcuar narrativin e agjentëve të huaj, mercenarëve dhe shërbimeve të fshehta, me qëllim frikësimin e qytetarëve të Serbisë”, u tha në deklaratë.

    Dëbimet e shtetasve të huaj nga Serbia ndodhën në kohën kur ky vend po përballet me protesta masive antiqeveritare, të udhëhequra nga studentët, të cilët kanë bllokuar më shumë se 60 universitete shtetërore.

    Zyrtarë të lartë shtetërorë, pa ofruar dëshmi, kanë pretenduar se bllokadat nga studentët dhe protestat, po organizohet nën ndikimin e shërbimeve perëndimore të inteligjencës, me qëllimin për të rrëzuar nga pushteti presidentin serb, Aleksandar Vuçiq.

    Studentët protestues vazhdimisht kanë mohuar këto pretendime./REL

  • Shkup, Gjykata Penale liron të akuzuarit për ngjarjet e dhunshme të vitit 2017 në parlament

    Gjykata Penale në Shkup i liroi të enjten katër të akuzuarit për organizimin e ngjarjeve të dhunshme në parlamentin e vendit në vitin 2017, pasi prokuroria dhe Gjykata e Apelit kërkuan që ata të përfshiheshin në Ligjin e Amnistisë.

    Ngjarja ishte cilësuar atëherë si përpjekje terroriste për rrënimin e rendit shtetëror, ndërsa katër të akuzuarit, njëkohësisht zyrtarë të lartë të kohës së VMRO-DPMNE-së, sipas akuzës kishin mobilizuar persona për t’u futur me forcë në parlament dhe për të ushtruar dhunë.

    Katër të akuzuarit kryesorë për organizimin e ngjarjeve të dhunshme në parlamentin e Maqedonisë së Veriut më 27 prill të vitit 2017, ish-Kryetari i Parlamentit, Trajko Veljanovski, ish-ministrat Spiro Ristevski dhe Mile Janakievski dhe ish-drejtori i shërbimit sekret, Vladimir Atanasovski u lanë të lirë sot nga Gjykata Penale.

    Rasti i tyre përfshihet në Ligjin e Amnistisë të miratuar në vitin 2018, ndonëse ata akuzoheshin për veprën “rrezikim terrorist ndaj rendit shtetëror”.

    Procesi gjyqësor zgjati gjashtë vjet; në gjykimin e parë të vitit 2021 Trajko Veljanovski u dënua me 6 vjet e gjysmë heqje lirie dhe tre të tjerët me nga gjashtë vjet burg, por Gjykata e Apelit vitin e kaluar e ktheu rastin për rigjykim në shkallën e parë.

    Gjykatësi Ilija Tërpkov tha se “shkatërrimi i Parlamentit paraqet shkatërrimin e shtetit”. “Personalisht por dhe si juri e gjykatës vlerësojmë se qëllimi i ligjvënësve me Ligjin për Amnistinë nuk ishte bërë për të falur organizatorët, por gjithnjë ka një ‘por’ dhe Prokuroria e Përgjithshme si dhe Gjykata e Apelit vendosën që tre të akuzuarit nuk kanë vepruar në kundërshti me autorizimin e tyre”, u shpreh gjykatësi Tërpkov.

    “Mund të shkoni. Jeni të lirë!”- iu drejtua gjykatësi të akuzuarve, ndërsa shtoi se “shkatërrimi i parlamentit dhe rrahja e deputetëve nuk është një akt patriotizmi”. Në një mesazh për të akuzuarit tjerë gjykatësi u shpreh: “Uleni kokën dhe kërkoni falje nga shteti, siç bënë këta këtu dhe mos lejoni që dikush t’ju manipulojë”.

    Katër të akuzuarit, njëkohësisht zyrtarë të lartë të kohës së VMRO-DPMNE-së akuzoheshin se më 27 prill të vitit 2017 kishin organizuar hyrjen e grupeve në parlament dhe se angazhonin persona për të ushtruar dhunë. “Nga selia e VMRO-së, Janakievski dhe Ristovski vazhdimisht mobilizonin anëtarë të partisë nga Shkupi dhe qytete ë tjera për t’u futur me forcë në parlament”, sipas akuzës.

    Njëri nga mbrojtësit e të akuzuarve theksoi se bëhej fjalë për një proces të montuar politik me qëllim të lirimit të organizatorëve të vërtetë të ngjarjeve.

    “Edhe më parë, por edhe tani i bëjmë thirrje prokurorit të përgjithshëm që të hetojë se kush janë organizatorët e vërtetë”, tha avokati Jordan Apostollski.

    Megjithatë, edhe avokatët pajtohen se ligji nuk amniston organizatorët e vërtetë të ngjarjeve të dhunshme në parlament.

    Grupet dhe individët e dhunshëm sulmuan fizikisht deputetët e Lidhjes Social Demokrate dhe Ziadin Selën e Aleancës për Shqiptarët, teksa ky i fundit e pësoi më rëndë.

    Ngjarjeve iu parapriu revolta e nxitur në parlament nga ligjvënësit e VMRO-DPMNE-së, kur Talat Xhaferi i Bashkimit Demokatik për Integrim u zgjodh për kryetar të parlamentit.

    Aleanca për Shqiptarët ka theksuar më parë se me ardhjen e VMRO-së në pushtet, u inkurajuan të gjitha elementet antishqiptare brenda shtetit, në gjyqësor dhe prokurori. “Falja e pjesëmarësve të kësaj ngjarjeje është vetëm inkurajim për ata që cënuan rendin kushtetues të shtetit; ushqen nacionalizmin dhe legalizon terrorizmin si formë të veprimit”, qenë shprehur para pak javësh përfaqësuesit e lartë të Aleancës për Shqiptarët./VOA

  • Tetë të vdekur nga zjarri në një Shtëpi të pleqve në Serbi

    Tetë njerëz kanë humbur jetën dhe shtatë të tjerë janë lënduar të hënën, si pasojë e zjarrit në një Shtëpi të pleqve, në periferi të kryeqytetit të Serbisë, Beograd – raportoi Radiotelevizioni i Serbisë (RTS).

    Zjarri shpërtheu të hënën, rreth orës 3:30, në Komunën e Barajevës, në jug të Beogradit.

    Ministri i Punës, Veteranëve dhe Çështjeve Sociale i Serbisë, Nemanja Staroviq tha se 13 njerëz janë evakuuar nga ndërtesa, si pasojë e zjarrit.

    Staroviq tha për RTS-në se, sipas të dhënave fillestare, ka shenja se bëhet fjalë për zjarrëvënie të qëllimshme.

    Ai shtoi se Shtëpia e pleqve ka licensë të vlefshme pune dhe se plotësonte kërkesat për mbrojtje nga zjarri. Ai tha gjithashtu se për të evakuuarit është siguruar strehim i menjëhershëm.

    Luka Qaushiq, ushtrues detyre i shefit të Departamentit për Situata Emergjente të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë, i tha RTS-së se në shtëpi ndodhshin 30 njerëz.

    Shtatë të lënduar, shtoi ai, janë marrë nga autoambulanca dhe janë dërguar në Akademinë Mjekësore Ushtarake dhe në Qendrën Emergjente.

    Një numër i madh i zjarrfikësve dhe makinave zjarrfikëse kanë ndihmuar në shuarjen e zjarrit.

    “Ata janë ende duke kërkuar nëse mund të ketë një burim të mbetur, që mund të shkaktojë ndonjë zjarr të ri, ndërsa shkaku do të përcaktohet në orët në vijim.” – tha Qaushiq.

    Ai shtoi se Shtëpia e pleqve ndodhet larg rrugëve të frekuentuara, por zjarrfikësit kanë mbërritur me shpejtësi në vendngjarje dhe të lënduarve u është ofruar ndihmë sa më parë.

    Barajeva është një nga 17 Komunat e Beogradit dhe ndodhet 30 kilometra në jugperëndim të qendrës së Kryeqytetit./REL

  • Qindra miliona euro dëm në buxhetin e Maqedonisë V. – Konfiskim minimal i pasurisë

    Në dhjetë vjetët e fundit, buxheti i Maqedonisë së Veriut është dëmtuar për më shumë se 244 milionë euro, tregon analiza e Radios Evropa e Lirë që përfshin 30 raste të profilit të lartë të gjyqësorit. Prokurorët kanë kërkuar nga gjykata të konfiskojë pronën e dhjetëra të akuzuarve në vlerë prej 62 milionë eurosh, ndërsa gjykata ka miratuar konfiskimin në 5 çështje me vlerë 49 milionë euro. Apartamentet e ish-kryeministrit, Nikolla Gruevski, ende presin vendimin e Qeverisë.

    Gati 62 milionë euro do të mund të “peshojë në letër” Agjencia për Pronën e Konfiskuar, nëse gjykata do t’i pranonte kërkesat e prokurorëve për sekuestrimin e pronës së fituar përmes krimit, për 30 raste gjyqësore me profil të lartë gjatë 10 vjetëve të fundit.

    Sipas lëndëve të analizuara, Gjykata në pesë nga 30 rastet gjyqësore ka vendosur që nga 62 milionë euro të kërkuara, të konfiskohen prona me vlerë prej 49 milionë eurosh. Nëse deri tani këto para do të ishin mbledhur, shteti mund t’i përdorte, për shembull, për të paguar interesin e kredisë hungareze për tre vjetët e parë, ose për të ndërtuar të paktën 30 shkolla të reja.

    Bëhet fjalë për aktgjykime me konfiskim që, edhe pas disa vjetësh nga hyrja në fuqi, ende nuk janë plotësisht të realizuara dhe të paguara. Këto vendime janë në rastet si “Perandoria” në të cilin janë dënuar ish-shefi i Drejtorisë për Kundërzbulim (DSK) Sasho Mijallkov dhe biznesmeni që është në listën e zezë amerikane Jordan Kamçev, ish-kryeministri Nikolla Gruevski për “Parcelat në Vodno”, biznesmeni Sead Koçan në rastin “Trusti”, ish-agjentët e zbulimit që janë në arrati – Nikolla Boshkoski, Toni Jakomoski dhe Goran Grujevski – si dhe pronarja e kompanisë Vera Ivanova në rastin “Diamed”.

    Mirëpo, në realitet, llogaria bankare e Agjencisë është shumë më “e hollë”.

    Gjithsej 11.3 milionë euro u depozituan në llogarinë buxhetore nga Mijallkovi dhe Kamçevi në vitin 2022. Më pas duhej të shiteshin pronat e patundshme dhe aksionet bankare që ishin pjesë e konfiskimit. Por, dy vjet më vonë, një pjesë e madhe e tyre ende nuk është shitur. Një pjesë pret vendimin e Qeverisë për realizimin e një ankandi.

    Mijallkovit iu konfiskua pasuri me vlerë prej 15 milionë eurosh. Shteti, edhe pse shpresonte se me shitjen e pronës do të mblidhte 21 milionë euro, kjo nuk ndodhi dhe shuma totale e mbledhur është shumë më e ulët se sa pritej.

    Cilat prona të Mijallkovit janë në ankand deri më 23 gusht?

    Për një pjesë të pasurisë së sekuestruar të ish-shefit të inteligjencës maqedonase, ankandi do të mbahet në mënyrë elektronike më 25 gusht, sipas njoftimit të Agjencisë për Administrimin e Pasurive të Sekuestruara.

    – Apartament në Ohër, 65 metra katrorë, vlera 5.775.234 denarë (rreth 92 mijë euro)

    – Apartament në Ohër, 114 metra katrorë, vlera 9.032.505 denarë (rreth 146 mijë euro)

    – Tokë bujqësore afër fshatit Maran, 56.818 metra katrorë, vlera fillestare 17.045.421 denarë (mbi 276 mijë euro)

    – Parcelë në Kozhuf prej 321.81 metrash katrorë, vlera 29.686 denarë (rreth 47 mijë euro)
    *Pasuri e sekuestruar në rastin “Perandoria”.

    Burimi: Agjencia e Konfiskimit të Pasurive

    Agjencia për Konfiskimin e Pronave në vitin 2023 pati ankesa në publik se mbi ta po ushtrohen presione nga Mijallkovët që të mos i shesin apartamentet e konfiskuara. Tri apartamente, të cilat Byroja e Ekspertizës i vlerësoi me 330.200 euro, në ankandin publik u blenë nga kompania “Best Way Investment”, e cila është në pronësi të djalit të tij, Jordan Mijallkov.

    Këto apartamente, të cilat ndodhen në Vodno, në rrugën Sllavejko Arsov, pranë shtëpisë së Sasho Mijallkovit, u konfiskuan në rastin “Perandoria”.

    Nga e gjithë pasuria e konfiskuar e Mijallkovit, deri më tani janë shitur dy apartamente në Ohër dhe një tokë ndërtimi në fshatin Radnjë (midis Demir Kapisë dhe Kavadarit) me vlerë prej 250 mijë eurosh, tri apartamente dhe një garazh në shumën prej 332 mijë eurosh. Në total, nga shitja në buxhet janë kthyer pothuajse 600 mijë euro.

    Apartamentet e ish-kryeministrit Gruevski ende nuk janë ofruar në tregun e pasurive të paluajtshme. As Qeveria e mëparshme, e as aktualja nuk kanë dhënë pëlqimin për shitjen e tyre, ndonëse vendimi është bërë i plotfuqishëm tash e një vit. Vlera e tyre e përllogaritur arrin në 1.9 milion euro.

    Një tjetër pronë, të cilën Gruevski e ndante me kushëririn e tij Mijallkov, parcelat në Vodno, ende është në pronësi të shtetit. Sipas hulumtimit të “BIRN Prizma”, Komuna Qendër në Shkup kërkon të fshihen shenjat ndërtimore për haciendat, por Agjencia ka insistuar që ato të mbeten parcela ndërtimore.

    Konfiskimi më i madh i parashikuar me vendim gjyqësor prej 17 milionë eurosh në rastin “Trusti” ku u dënua biznesmeni Sead Koçan për tender të paligjshëm për mihjen e qymyrit në “KXE – Manastir” në vitin 2011, mbeti i bllokuar në procedurat ligjore. Procedura e falimentimit ia “shpëtoi” një pjesë të madhe të pronës së Koçanit, që për vite me radhë nuk mund të regjistrohej në pronësi të shtetit. Agjencia atëherë pohonte se ky konfiskim është i pazbatueshëm.

    Konfiskimi tjetër për nga madhësia, që pret një vendim të plotfuqishëm është për rastin “Diamed” ku, sipas aktakuzës, qëllimi i Ivanovës ishte të fitonte monopol në treg me një licencë 20-vjeçare dhe rritje të shumëfishtë të vlerës së aksioneve të saj, në vend të kryerjes së dializës.

    Vlera e këtij konfiskimi është mbi 11 milionë euro. Sipas vendimit të shkallës së parë, shteti duhet të konfiskojë nga Ivanova 3.2 milionë euro, ndërsa nga një person juridik i përfshirë në rast është caktuar konfiskimi prej 8.2 milionë eurosh.

    Vitin e kaluar Agjencia “inkasoi” 1.6 milion euro

    Vetëm vitin e kaluar Agjencia ia doli të “inkasojë” vetëm 1.6 milion euro nga shitja e pronës që me vendim të gjyqësorit ishte bërë pronë e shtetit.

    Më 13 shkurt 2024 u publikua shpallja e fundit për shitjen e pronës së konfiskuar nga Agjencia për Menaxhimin e Pronës së Sekuestruar. Atëherë për shitje ishin shpallur shtatë automjete. Që nga ajo kohë nuk ka pasur njoftime për ankande dhe shitje të pronave të luajtshme dhe të paluajtshme të sekuestruara me vendim gjyqësor.

    Arsyet pse vjet agjencia nuk zbatoi procedurë për shitje të pronës së paluajtshme janë objektive, thonë në përgjigjet e këtij institucioni për Radion Evropa e Lirë.

    “U miratua ligji i ri i Agjencisë, pasoi procesi zgjedhor, nuk kishte këshill funksional drejtues i cili u formua vetëm në tetor të vitit 2024 dhe tani jemi në fazën e miratimit të statutit të agjencisë, si dhe të rregulloreve të punës që janë kusht për fillimin e publikimit të shitjeve të reja, si dhe të menaxhimit të plotë të pasurisë së konfiskuar”, thonë nga Agjencia për Konfiskimin e Pronës.

    As Qeveria në gjashtë muajt e fundit nuk ka dhënë pëlqim për shitjen e pronës së konfiskuar me vendim gjyqësor, tregojnë të dhënat nga Gazeta Zyrtare. Sipas këtyre të dhënave, Agjencia u përmend vetëm dy herë në mbledhjet e Qeverisë, një herë gjatë ndërrimit të ish-drejtorit Driton Nebiu dhe herën e dytë gjatë ndryshimit të anëtarëve të bordit drejtues.

    Vendimi i fundit për pëlqim për shitjen e pronës së konfiskuar është nënshkruar nga ish-zëvendëskryeministri Artan Grubi më 13 shkurt të vitit të kaluar. Atëherë në rend dite ishte parcela e Mijallkovit në fshatin Maran, afër Komunës së Studeniçanit, vlera e së cilës u llogarit të jetë 200 mijë euro.

    Këto janë vetëm disa pjesë të lëndëve, për të cilat gjykata ka vendosur konfiskimin e pasurisë, pasi janë fituar nëpërmjet krimit. Sipas të dhënave statistikore të organizatës joqeveritare “Të gjithë për një gjykim të drejtë”, gjykatat në më pak se një të pestën e rasteve të analizuara vendosin për konfiskimin e pasurisë.

    Megjithatë, problemi nuk qëndron vetëm në numrin e vogël të vendimeve për konfiskimin e pasurisë. Një pjesë e madhe e rasteve, ku shteti është dëmtuar, nuk kanë marrë epilog gjyqësor.

    Për një dekadë, arka shtetërore është dëmtuar për 244 milionë euro

    Të dhënat për 30 rastet gjyqësore me profil të lartë që Radio Evropa e Lirë i ka analizuar tregojnë se gjatë dhjetë viteve të fundit, nga buxheti i Maqedonisë së Veriut në “xhepa privatë” kanë përfunduar të paktën 244 milionë euro.

    Këto para, nuk do të kthehen në buxhet, për shkak se gjysma e këtyre lëndëve janë vjetruar si vepra penale “bashkim kriminal” dhe “keqpërdorim i pozitës dhe autorizimeve zyrtare”.

    Për një pjesë të rasteve që nuk janë vjetruar, si pengesë dolën dy prokurorë nga Prokuroria e Lartë, duke i bllokuar procedurat.

    Sipas hetimit të deritashëm, siç thotë prokurori republikan Ljupço Kocevski, katër raste në të cilat dëmi për buxhetin është rreth 10 milionë euro, janë bllokuar në “sirtar” pas procedurës së ankimimit.

    Kundër prokurorit në Prokurorinë e Lartë, Jovan Cvetanoski, dhe shefit të tij Mustafa Hajrullahu, janë ngritur procedura disiplinore, por edhe hetim pasi nuk kanë ushtruar ankesë nga aktgjykimi ose kanë hequr dorë nga aktakuza.

    “Bëhet fjalë për lëndë që në të vërtetë përbëjnë shuma të mëdha. Njëri rast është për rreth 840.000 euro, dhe ankesa është tërhequr. Rasti i dytë është për një shumë-shumë më të madhe, bëhet fjalë për rreth tetë milionë euro. Rasti i tretë dhe i katërt, nëse mblidhen bashkë, mbase mund të kenë gjithsej rreth dhjetë milionë euro për të katërtat, ku ankesa është tërhequr ose padia është tërhequr. Duke marrë parasysh se bëhet fjalë për shuma shumë-shumë të larta, do të thotë se këtë e kanë bërë vetëm prokurori që është përpunuesi i rastit dhe prokurori i Lartë Publik”, deklaroi Kocevski në një intervistë për emisionin “360 gradë”.

    Kjo nuk është procedura e parë disiplinore kundër Jovan Cvetanovskit. Në vitin 2017, ndaj tij, si zëvendësprokuror i ish-shefes së Prokurorisë së Shkupit Gordana Geshkovska, u nis një tjetër procedurë disiplinore, për mosmarrjen e masave pas së “enjtes së përgjakshme” të 27 prillit, kur ndodhi sulmi i dhunshëm në Kuvend. Këshilli i Prokurorëve Publikë, pas pesë vjetësh “shqyrtimi të procedurës disiplinore” konstatoi se ajo ishte e vonuar.

    Lënda e madhe për të cilin flet Kocevski është “Banka Postare” në të cilën biznesmenët Tome Gllavçev dhe Ratko Dimitrovski u akuzuan për pastrim parash dhe keqpërdorim të pozitës zyrtare.

    Goditjen e parë në këtë rast e dha Kodi Penal i ndryshuar, duke bërë që vepra penale e shpërdorimit të detyrës zyrtare të skadojë. Prokurori e ndryshoi akuzën vetëm në pastrim parash, por gjykatësja e vlerësoi se meqë është përfshirë shpërdorimi, nuk mund të ndiqet për veprën penale “pastrim parash”.

    Dënimin me vdekje të kësaj lënde ia përshkroi prokurorit të Prokurorisë së Lartë, i cili e tërhoqi ankesën ndaj aktvendimit gjyqësor.

    Ky është një nga rastet e hapura nga ish-Prokuroria Speciale Publike (PSP), dhe më pas e mori Prokuroria Publike.

    Lënda e dytë e madhe për të cilën po zhvillohet procedurë disiplinore kundër Cvetkoskit është “Talir 2” ku është ngrirë prona e VMRO DPMNE-së, përfshirë edhe selinë në Pallatin e Bardhë në Shkup, si dhe rreth tridhjetë shtabe partiake të blera me fonde të ndaluara financiare.

    Nga Gjykata e Apelit, si organ gjyqësor i shkallës së dytë ku prokurorët e lartë marrin masa, nuk iu përgjigjën pyetjeve të Radios Evropa e Lirë, në lidhje me numrin e rasteve të tjera kur është tërhequr ankesa ose është ndërprerë procedura me vendim të prokurorit të Lartë.

    “Gjykata e Apelit në Shkup nuk mban evidencë të veçantë dhe as nuk disponon të dhëna statistikore për rastet që kanë dalë nga afera e përgjimit të jashtëligjshëm dhe që kanë kaluar në prokuroritë e rregullta”, thonë nga Gjykata e Apelit.

    Arsyet kur shteti mund të konfiskojë pasurinë

    Në raportin e Bashkimit Evropian (BE) për përparimin e vendit, theksohet se mekanizmi – konfiskimi i pasurisë së arritur përmes aktiviteteve kriminale, shumë pak zbatohet në praktikë.

    Sipas ligjeve maqedonase, shteti mund të konfiskojë pasuri për katër arsye:

    – Konfiskimi në procedurë penale
    – Konfiskim i zgjeruar
    – Në procedurë tatimore
    – Në procedurë civile.

    Procedura e fundit është sipas ligjit të ri që është në fuqi që nga shtatori i vitit të kaluar. Për zbatimin e tij, pra për prejardhjen e pasurisë, është përgjegjëse Drejtoria e Policisë Financiare. Drejtori i saj, Slobodan Ivanovski, në një intervistë për Radio Evropa e Lirë tha se planifikon këtë vit krijimin e ekipeve në dy departamente të specializuara që do të punojnë për këtë problematikë.

    “Na kanë mbërritur dy nisma nga Prokuroria e Lartë Teknike. Ne po veprojmë sipas tyre, kryejmë kontrollet e para dhe përcaktojmë shumën neto të asaj prone që nuk mund të vërtetohet se është nga burime ligjore”, deklaroi ai.

    Nga katër llojet e konfiskimit, më së shumti aplikohet ai në procedurë penale, pra, kur shteti bëhet pronar i pronës së të dënuarit, për të cilën është vërtetuar se është fituar përmes veprës penale. Megjithatë, partnerët ndërkombëtarë dhe organizatat joqeveritare vendase janë të pakënaqura me zbatimin praktik të konfiskimit të pronës.

    Drejtori Ekzekutiv i Koalicionit “Të gjithë për gjykim të drejtë”, Darko Avramovski, thotë se dy faktorë kyç ndikojnë në rezultatet e dobëta gjatë konfiskimit të pronës në procedurën penale. I pari është korniza ligjore së bashku me të gjitha pasaktësitë dhe paqartësitë e saj, dhe kapaciteti i institucioneve për të kryer me kohë dhe në mënyrë efektive konfiskimin e më pas edhe shitjen e pronës së fituar përmes krimit.

    Ai shpjegon se, mungesa e definicionit të qartë në ligj se kush është përgjegjës për të kërkuar konfiskimin, lë hapësirë për “interpretim të lirë dhe hedhjen e topit” mes gjykatësve dhe prokurorëve.

    Kur është fjala për faktorin e dytë, kapacitetet institucionale, thotë ai, mungojnë para, aftësi dhe njerëz që mund ta kryejnë punën.

    “Prokuroritë publike kanë shumë pak hetues financiarë në dispozicion për të kryer hetime të pavarura. Njëherësh,në shtet nuk ka ekspertë që merren me të ashtuquajturin “kontabilitet forenzik”, të cilët mund të ndjekin rrjedhën e pronës së fituar në mënyrë të paligjshme, duke përfshirë edhe shumëfishimin e saj ligjshëm”, thotë Avramovski.

    Në listën e problemeve gjatë konfiskimit të pronës mund të shtohen dhe lëshimet në aktakuzë dhe mosshfrytëzimi i teknologjive moderne për qasje të shpejtë në informacion dhe reagim.

    “Shumë shpesh ndodh që prokurori publik në aktakuzë ose në kërkesën për konfiskim të mos e specifikojë pronën e saktë që korrespondon me vlerën e pronës së fituar në mënyrë të paligjshme për t’u sekuestruar. Si rezultat i kësaj, në vetë vendimin është e shënuar vetëm që duhet të konfiskohet pronë në një vlerë të caktuar, pa e specifikuar se cila është ajo pronë”, shpjegon Avramovski.

    Gjatë aktgjykimit të tillë, siç ishte edhe shembulli me lëndën “Trust” dhe kamionët e kompanisë Transmet, Agjencia për Konfiskimin e Pasurisë nuk mundi të kryente një hetim për të gjetur pronën e luajtshme të të dënuarit Koçan. Më pas, problemi u shfaq edhe me procedurën e falimentimit, kur prona u kërkua nga persona të tjerë privatë, për shkak të borxheve.

    Nga Ministria e Drejtësisë thonë se Kodi i ri Penal ka përfunduar dhe pret mendimin e Komisionit Evropian (KE), pas së cilës do të dorëzohet në procedurën qeveritare dhe parlamentare.

    Me të, siç është parashikuar, duhet të rikthehen ndryshimet në nenet e shfuqizuara, që hap mundësinë për hetime proaktive, vendime përfundimtare dhe kthimin e mjeteve, përfshirë konfiskimin e pasurisë së fituar përmes krimit, bazuar në një vlerë të saktë të caktuar, konfiskim të zgjeruar dhe konfiskim nga persona të tretë./ REL

  • Në Shkup vazhdojnë protestat e punonjësve të Administratës publike për rritje pagash

    Për të katërtën ditë radhazi, Sindikata e Punëtorëve të Administratës, Organeve të Drejtësisë dhe Shoqatave të Qytetarëve (AOGJSH), në Maqedoninë e Veriut vijon me protesta duke kërkuar nënshkrimin e Marrëveshjeve kolektive dhe rritjen e pagave me 30%, për nëpunësit e disa Ministrive dhe institucioneve shtetërore.

    Kryetari i Sindikatës, Trpe Deanoski, në protestën e së premtes përpara Ministrisë së Financave njoftoi se kanë dorëzuar një Kërkesë zyrtare për takim me kryeministrin e Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski.

    Ai theksoi se nëse nuk arrihet një Marrëveshje përfundimtare me Qeverinë do të fillojnë me protesta “më radikale, greva” dhe se do të shfrytëzojnë “çdo mundësi ligjore” deri në plotësimin e kërkesave të tyre.

    “Nëpunësit presin që Qeveria të tregojë mirëkuptim dhe ta pranojë këtë dorë ndihme nga Sindikata për të gjetur zgjidhje për kërkesat tona.” – tha Deanoski.

    Por, Qeveria shpreh dyshime se protestat janë të motivuara politikisht. Ajo e pranon se pagat nuk janë të larta, por arsyetohet se buxheti është i kufizuar.

    Aktualisht, paga mesatare e punonjësve në Ministrinë e Kulturës, Drejtësisë, Mjedisit, Ekonomisë dhe Punës, Transportit dhe Transformimit Digjital, si dhe Entin Shtetëror të Statistikave, është rreth 471 euro.

    Paga mesatare në nivel shtetëror në Maqedoninë e Veriut është 684 euro. Protestuesit kërkojnë një rritje prej 100 eurosh.

    “Nëse Sindikata (AOGJSH) vërtet kujdeset për pagat e punonjësve, i ftojmë për bisedime me qëllim të gjetjes së zgjidhjeve reale. Përndryshe, mbetet dyshimi se AOGJSH punon për interesa të partive të caktuara, që synojnë të fitojnë pikë politike në kurriz të qytetarëve.” – tha Qeveria në një reagim, më 15 janar.

    Por, Deanoski tha se “formalisht nuk kemi marrë ftesë për vazhdimin e dialogut” – duke nënvizuar se takimet nuk mund të zhvillohen përmes njoftimeve për media, por përmes kërkesave zyrtare për takim.

    Ai i ka bërë gjithashtu thirrje opozitës që të mos përfshihet në këto protesta – duke theksuar se këto parti kishin shtatë vjet në pushtet për ta zgjidhur problemin e pagave.

    Protestuesit akuzuan Ministrinë e Financave për Mosndërmarrjen e masave të nevojshme dhe për mosmiratimin e propozimeve të tyre.

    “Ne nuk e pranojmë diskriminimin dhe do të vazhdojmë të luftojmë për një rritje të drejtë pagash për të gjithë. Ne kërkojmë një shpërndarje të vërtetë dhe të drejtë të burimeve, që do t’u mundësojë të gjithë punëtorëve të jetojnë në mënyrë sa më dinjitoze.” – tha Zoran Gjorgjievski, anëtari i Sindikatës nga Ministria e Drejtësisë.

    Kjo është dita e katërt kur mbi 2.400 administratorë nga institucione të ndryshme publike të vendit kërkojnë rritjen e pagave.

    Ditë më parë, Sindikata raportoi se në disa Ministri kanë nisur edhe kërcënime ndaj punonjësve që të mos marrin pjesë në protestë./REL