Ballina

Kategori: Botë

  • Trumpi shton kërcënimet për marrjen e kontrollit mbi Grenlandën dhe Kanalin e Panamasë

    Presidenti i zgjedhur, Donald Trump nuk ka treguar shenja të heqjes dorë prej dëshirës së tij për marrjen e kontrollit amerikan të Grenlandës dhe Kanalit të Panamasë, duke i quajtur të dyja kritike për sigurinë kombëtare amerikane – ka raportuar transmetuesi britanik BBC.

    I pyetur nëse përjashton mundësinë e përdorimit të forcës ushtarake ose ekonomike, me qëllim të marrjes së territorit autonom danez ose të Kanalit, ai është përgjigjur: “Jo, nuk mund t’ju siguroj për asnjërën prej tyre”.

    “Por mund ta them këtë, ne na duhen ato për sigurinë ekonomike.” ka deklaruar ai para gazetarëve në një Konferencë të gjatë me shumë pyetje në pronën e tij në Mar-a-Lago në Floridë.

    Edhe Danimarka, edhe Panamaja kanë hedhur poshtë çfarëdo sugjerimi se mund të japin territor.

    Deklaratat e Trumpit erdhën në kohën kur i biri i tij, Donald Trump Jr po qëndronte në Grenlandë. Para se të arrinte në kryeqytetin Nuuk, Trump i Riu ka thënë se ishte në një “udhëtim personal” për të folur me vendasit dhe se nuk kishte asnjë takim të planifikuar me zyrtarë qeveritarë.

    Kur është pyetur për vizitën e të birit të presidentit të zgjedhur në Grenlandë, kryeministrja daneze Mette Frederiksen ka deklaruar për Televizionin Danez se “Grenlanda u përket grenlandezëve” dhe se vetëm vendasit mund ta përcaktojnë të ardhmen e tyre.

    Ndërkaq në një mesazh të regjistruar, më 23.12.2025, nga presidenti i Panamasë Mulino ka deklaruar se pavarësia e Panamasë është e panegociueshme dhe se Kina nuk ka asnjë ndikim në administrimin e Kanalit. Ai mbrojti, gjithashtu, tarifat e kalimit të ngarkuara nga Panama – raportonte Reuters.

    Kina nuk e kontrollon apo administron Kanalin, por një degë të “CK Hutchison Holdings”, me bazë në Hong-Kong, ka menaxhuar prej kohësh dy Porte të vendosura në hyrjet e Kanalit në Karaibe dhe në Paqësor.

    Shtetet e Bashkuara ndërtuan kryesisht Kanalin dhe administruan territorin përreth kalimit për dekada me radhë. Por, Shtetet e Bashkuara dhe Panamaja nënshkruan një mori Marrëveshjesh në 1977, që hapën rrugën për kthimin e Kanalit në kontrollin e plotë të Panamasë. Shtetet e Bashkuara dorëzuan kontrollin e kalimit më 1999, pas një periudhe administrimi të përbashkët.

    Trumpi është zotuar gjithashtu për të përdorur “forcën ekonomike” kur është pyetur nëse do të aneksonte Kanadanë dhe e ka quajtur kufirin e përbashkët “vijë të tërhequr artificialisht”.

    Kufiri është më i gjati në botë ndërmjet dy shteteve dhe ishte vendosur sipas Traktateve, që datojnë prej kohës së themelimit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në fund të viteve 1700.

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com

  • Zjarr në Kaliforninë Jugore në SHBA

    Një zjarr që ka kapluar malet e Palisades në Los Anxhelos të Kalifornisë është duke u rritur me një ritëm alarmues – raporton BBC.

    Zyrtarët thonë se zjarri u rrit nga 20 hektarë, në më shumë se 200 hektarë në rreth 20 minuta, pasi u raportua rreth orës 10:30 me orën lokale – duke i vendosur komunitetet nën evakuim pasi një tym i dendur dhe i rëndë ishte varur mbi rajon.

    Zjarrfikësit po përpiqen të ngadalësojnë flakët në malet e Palisades. Zyra e Guvernatorit të Kalifornisë ka sjellë burime shtesë përpara motit të sotëm – duke përfshirë 45 makina të tjera zjarrfikëse dhe pesë helikopterë.

    Zyrtarët në të gjithë rajonin kishin paralajmëruar banorët për kërcënimin nga zjarri dhe ekuipazhet e Emergjencës kanë vendosur pajisje dhe personel në të gjithë rajonin.

    Kapiteni i Departamentit të Zjarrfikësve të Los Anxhelosit, Erik Scott foli sot me transmetuesin lokal KCAL-TV, duke paralajmëruar se erërat mund të sjellin “sjellje shpërthyese të zjarrit plus rrëzimin e pemëve dhe telave të rrëzuara”.

    Ndërsa, Margaret Stewart, një zëdhënëse e Departamentit të Zjarrfikësve të Los Anxhelosit, i tha BBC-së se erërat me shpejtësi 50 milje në orë po ndezin zjarrin dhe po lëvizin prush me milje larg – gjë që po lejon zjarret në vend të fillojnë në të gjithë zonën.

    “Sfida me të cilën përballemi është se këto janë kodra të thella, të izoluara dhe ka një dendësi të lartë njerëzish në zonë.” – thotë ajo duke vazhduar se “Kjo është një situatë shumë e rëndë”.

    Përgatiti: Ilirjana Hoti/ KALLXO.com 

  • Gjykatësja bllokon përkohësisht publikimin e Raportit të prokurorit Smith për Trumpin

    Një gjykatëse federale bllokoi përkohësisht publikimin e Raportit të Prokurorit të Posaçëm Jack Smith mbi hetimet e tij ndaj Presidentit të zgjedhur Donald Trump, ndërkohë që Gjykata e Apelit po shqyrton kërkesën e avokatëve për të mos i publikuar ato.

    Gjykatësja Aileen Cannon e mori vendimin të martën, pas kërkesës urgjente të avokatëve të mbrojtjes për t’ia ndaluar Departamentit të Drejtësisë publikimin e Raportit – një hap që Prokurori Smith tha se mund të bëhej që të premten.

    Çështja po trajtohet në Gjykatën e Apelit në Atlanta.

    Zoti Trump reagoi duke thënë se “Raporti do të jetë i rremë, ashtu siç ishin edhe hetimet e tij”.

    Prokurori i Posaçëm Smith tha të martën se ekipi i tij po finalizonte Raportin mbi dy çështjet që ai hetoi rreth Presidentit të zgjedhur Donald Trump dhe të paktën njëri prej tyre mund të publikohej që të premten.

    Ai e bëri këtë deklaratë si përgjigje ndaj kërkesës së avokatëve të zotit Trump, që i kishin kërkuar Prokurorit të Përgjithshëm Merrick Garland të bllokonte paraprakisht Raportin para se ai të bëhej publik.

    Raporti pritet të përshkruajë gjetjet që çuan në ngritjen e akuzave nga Prokurori Smith për dy Aktpadi të veçanta: atë të marrjes së dokumenteve sekrete dhe dërgimin e tyre në pronën e zotit Trump në Mar-a-Lago, si dhe përpjekjet e ish-Presidentit për të përmbysur rezultatin e Zgjedhjeve presidenciale të vitit 2020 para trazirave të 6 janarit të vitit 2021 në Kapitol.

    Çështja e dokumenteve sekrete, për të cilën u akuzua zoti Trump dhe dy të pandehur të tjerë, u pushua në muajin korrik nga një Gjykatëse që ishte emëruar nga vetë zoti Trump kur ai ishte President. Gjykatësja e pushoi çështjen nën argumentin se emërimi i Prokurorit të Posaçëm Smith ishte bërë në shkelje të ligjit. Ndaj zotit Trump ishte ngritur edhe një Aktpadi tjetër për ndërhyrje në procesin zgjedhor, por akuzat në Aktpadi u kufizuan ndjeshëm pas Vendimit të Gjykatës së Lartë mbi imunitetin e gjerë që gëzojnë Presidentët.

    Ekipi i Prokurorit Smith vendosi t’i pushojë të dyja rastet në nëntor, pas fitores së zotit Trump, duke iu referuar një praktike të hershme të Departamentit të Drejtësisë, sipas së cilës Presidentët që janë duke ushtruar detyrën nuk mund të jenë subjekt i hetimeve federale.

    Avokatët mbrojtës të zotit Trump, përfshirë avokatin Todd Blanche, i cili është emëruar nga ai për të shërbyer si Zëvendësprokuror i Përgjithshëm në Administratën e re, i bënë thirrje Prokurorit të tanishëm të Përgjithshëm Garland përmes një letre, që u bë publike në orët e vona të hënën, që ta bllokonte publikimin e Raportit dhe ta largonte prokurorin Smith “menjëherë”, ose t’ia delegonte vendimin për publikimin e Raportit Prokurorit të ardhshëm të Përgjithshëm.

    Me një gjuhë të ngjashme me sulmet e zotit Trump ndaj prokurorit Smith dhe punës së tij, avokati Blanche i shkruante prokurorit Garland se “publikimi i një Raporti konfidencial, të përgatitur nga një qytetar privat, i cili ka dalë jashtë kontrollit dhe, që në shkelje të Kushtetutës, hiqet si Prokuror, do të ishte një veprim politik i jashtëligjshëm, që synon të dëmtojë presidentin Trump dhe të justifikojë paratë e taksapaguesve, të cilat zoti Smith i shpenzoi në kundërshtim me Kushtetutën për hetimet e tij të dështuara dhe të hedhura tashmë poshtë”.

    Si kundërpërgjigje ndaj kësaj kërkese, ekipi i prokurorit Smith tha të martën se do t’ia dorëzonte Raportin prokurorit Garland në orët e pasdites dhe se pjesa e parë, që ka të bëjë me hetimet mbi dokumentet sekrete, nuk do të bëhej publike para orës 10 të mëngjesit të ditës së premte. Pritshmëria është që të dyja pjesët e Raportit të prokurorit Smith të publikohen në të njëjtën kohë.

    Sipas Rregulloreve të Departamentit të Drejtësisë, prokurorët e posaçëm duhet të dorëzojnë një Raport konfidencial rreth gjetjeve të hetimeve të tyre te Prokurori i Përgjithshëm.

    Prokurori i Përgjithshëm Garland deri më tani i ka publikuar në tërësi Raportet e hartuara nga Prokurorët e Posaçëm të cilët kanë vepruar nën mbikëqyrjen e tij, përfshirë Raportin e prokurorit Robert Hur mbi hetimet për dokumentet sekrete nga koha kur ishte Nënpresident, që iu gjetën në mjediset private presidentit Joe Biden, si dhe Raportin e prokurorit John Durhman mbi hetimet e FBI-së për ndërhyrjet ruse në Zgjedhje./ VOA

  • SHBA sanksione për korrupsion bashkëpunëtorit më të afërt të kryeministrit hungarez Orban

    Shtetet e Bashkuara vendosën sanksione ndaj një zyrtari të lartë të Qeverisë hungareze për akuzat për korrupsion – njoftoi të martën Departamenti amerikan i Thesarit, një masë që Budapesti tha se do ta ankimojë kur të marrë detyrën presidenti i zgjedhur Donald Trump.

    Akuzat për korrupsion dhe nepotizëm e kanë shoqëruar kryeministrin Viktor Orban që kur erdhi në pushtet në vitin 2010, ndërsa marrëdhëniet e Budapestit me Uashingtonin janë përkeqësuar gjatë mandatit të presidentit Joe Biden, pjesërisht për shkak të marrëdhënieve të ngrohta të Budapestit me Moskën, pavarësisht luftës në Ukrainë.

    Kryeministri Orban i ka mohuar vazhdimisht akuzat për korrupsion.

    Sanksionet u vendosën ndaj Antal Roganit, një bashkëpunëtor i afërt i zotit Orban, i cili ka mbajtur detyrën si Shef kabineti që nga viti 2015.

    Zoti Rogan ka qenë një person i afërt me zotin Orban prej dekadash, duke drejtuar makinerinë mediatike të Qeverisë dhe duke ndihmuar për fushatat e tij zgjedhore. Ai mbikëqyr aktualisht edhe Shërbimet sekrete të Hungarisë – një vend anëtar i NATO-s.

    Departamenti amerikan i Thesarit e akuzon zotin Rogan se ka shfrytëzuar rolin e tij për të siguruar përfitime financiare për veten dhe aleatët politikë.

    “Personat e lidhur ngushtë me partinë politike në pushtet kanë përfituar një perandori të ardhurash.” – tha gjatë një Konference për shtypin ambasadori amerikan në Hungari, David Pressman. “Antal Rogani është arkitekt kryesor, zbatues dhe përfitues i këtij sistemi korrupsioni”.

    Ambasadori Pressman ka qenë një kritik i hapur i Qeverisë Orban gjatë mandatit të tij në Budapest – duke e kritikuar ashpër për forcimin e marrëdhënieve me Rusinë.

    Kabineti i zotit Orban, i drejtuar nga zoti Rogan, e hodhi poshtë vendimin duke e cilësuar si “hakmarrjen e fundit, të vockël të ambasadorit amerikan, të pasuksesshëm dhe në largim ”.

    “Pas 20 janarit, Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të kenë një Qeveri të re dhe një President të ri. Pas inaugurimit të tyre, do të ndërmarrim të gjitha hapat e nevojshme ligjore.” – thuhet në një deklaratë të Qeverisë hungareze, të dërguar nëpërmjet postës elektronike.

    Kryeministri Orban dhe partia e tij Fidesz kanë qenë ndër mbështetësit më të mëdhenj në Evropë të Presidentit të zgjedhur Trump, i cili do të rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, më 20 janar.

    Në vitin 2023, Shtetet e Bashkuara vendosën sanksione ndaj pesë zyrtarëve të Qeverisë bullgare me akuza për korrupsion./ VOA

  • Ekipet e shpëtimit në Tibet kërkojnë të mbijetuar të tërmetit në temperatura të ulëta

    Ekipet e shpëtimit po kërkojnë të mbijetuar pasi një tërmet i madh la të vdekur dhjetëra njerëz dhe dëmtoi më shumë se 1000 ndërtesa në një rajon të largët të Tibetit afër Everestit – raporton BBC.

    Të paktën 126 njerëz kanë vdekur dhe 188 të tjerë u plagosën, pasi tërmeti goditi ultësirat e Himalajeve rreth orës 09:00 më 07.01.2024 – sipas mediave shtetërore kineze.

    Një operacion i madh shpëtimi u nis me të mbijetuarit nën presion shtesë, pasi temperaturat u parashikuan të bien deri në -16 gradë Celsius gjatë natës.

    Tërmeti me magnitudë 7.1, i cili goditi në një thellësi prej 10 kilometrash – sipas të dhënave nga Shërbimi Gjeologjik i SHBA-së – u ndje edhe në Nepal dhe pjesë të Indisë, e cila është fqinje me Tibetin.

    Temperaturat në qarkun Tingri, pranë epiqendrës së tërmetit në ultësirat veriore të Himalajeve, ishin tashmë deri në -8C  përpara se të binte nata – sipas Administratës Meteorologjike të Kinës.

    Një banor i hotelit në Shigatse tha për median kineze Fengmian News se ai u zgjua nga një valë dridhjesh. Ai tha se kapi çorapet e tij dhe doli me nxitim në rrugë, ku pa helikopterë që rrotulloheshin në qiell.

    “Ndihej sikur edhe shtrati po ngrihej.” – tha ai, duke shtuar se ai e dinte menjëherë se ishte një tërmet sepse Tibeti së fundmi përjetoi tërmete të shumta, por më të vogla.

    Si energjia ashtu edhe uji në rajon janë ndërprerë. Pati më shumë se 40 pasgoditje në orët e para pas tërmetit.

    Mediat shtetërore kineze raportuan se tërmeti kishte një magnitudë pak më të vogël prej 6.8 ballë – duke shkaktuar lëkundje “të dukshme” dhe duke çuar në dëmtimin e më shumë se 1000 shtëpive.

    Forcat ajrore kineze kanë nisur përpjekjet e shpëtimit dhe dronët në zonën e prekur.

    Presidenti kinez Xi Jinping ka bërë gjithashtu thirrje për përpjekje të gjithanshme të kërkim-shpëtimit për të minimizuar viktimat dhe për të rivendosur banorët e prekur.

    Ndërsa lëkundjet e forta u ndjenë në Nepal, nuk u raportuan dëme të mëdha apo viktima – tha një zyrtar nga Qendra Kombëtare e Operacioneve të Emergjencave për BBC Newsday – vetëm “dëmtime të vogla dhe çarje në shtëpi”.

    Përgatiti: Ilirjana Hoti/ KALLXO.com