Ballina

Kategori: Botë

  • Kuba do të lirojë të burgosur, pas hapit të SHBA-së

    Qeveria kubane ka njoftuar lirimin e qindra të arrestuarve. Ky është një reagim i drejtpërdrejtë ndaj Vendimit të Qeverisë amerikane për ta hequr shtetin socialist nga lista e vendeve terroriste.

    Pas njoftimit të një përfaqësuesi të Qeverisë amerikane për heqjen e Kubës nga lista amerikane e vendeve terroriste, Havana ka folur për lirimin e qindra të burgosurve. Presidenti Miguel Diaz-Canel njoftoi një Vendim “për t’u dhënë liri 553 personave të dënuar siç duhet për krime të ndryshme” – tha Ministria e Jashtme Kubane.

    Sipas Ministrisë së Jashtme Kubane lirimi do të bëhet gradualisht. Për momentin nuk dihen emrat e të burgosurve kubanë të cilët do të lirohen.

    Havana e mirëpriti njoftimin e SHBA-së për heqjen e listës terroriste, si një hap në drejtimin e duhur. Megjithatë, bllokada e SHBA-së kundër vendit të tij mbetet në fuqi – tha ministri i Jashtëm Bruno Rodriguez, duke iu referuar embargos së madhe amerikane të vendosur ndaj shtetit komunist të Karaibeve, që nga viti 1962.

    Heqja nga lista amerikane e terrorizmit

    Sipas një zyrtari qeveritar, presidenti amerikan Joe Biden kishte vendosur më parë të hiqte Kubën nga lista amerikane e shteteve sponsorizuese të terrorizmit. Siç tha përfaqësuesi i Qeverisë në Uashington të martën, më 14.01.2025, ky “gjest i vullnetit të mirë” duhet të ndihmojë negociatat për lirimin e një “numri të konsiderueshëm të të burgosurve politikë”.

    Shpresohet se lirimi të ndodhë përpara se Donald Trump, Partia Republikane e të cilit tradicionalisht mban një linjë të ashpër kundër autoriteteve në Kubën komuniste të marrë detyrën të hënën e ardhshme, më 13.01.2025.

    Katër vjet më parë, Trump e vendosi Kubën në listën amerikane të vendeve që mbështesin terrorizmin, ku përfshihen edhe Siria, Irani dhe Koreja e Veriut. Pas marrjes së detyrës, ai mund ta ndryshojë menjëherë Vendimin e Biden-it.

    Dënime me burg për pjesëmarrje në protesta

    Vendimi për Lirimin e të burgosurve është pjesë e një Marrëveshjeje të ndërmjetësuar nga Kisha Katolike. Ai ka të bëjë kryesisht me personat e arrestuar gjatë protestave antiqeveritare të verës 2021 në Kubë.

    Sipas shifrave zyrtare, rreth 500 persona janë dënuar në Kubë me burgim deri në 25 vjet, për pjesëmarrjen e tyre në protestat e 11 – 12.07.2021. Këto ishin demonstratat më të mëdha kundër Qeverisë së Havanës, që nga Revolucioni Kuban i vitit 1959./DW

  • Armëpushimi në Gazë mbetet i paprekshëm, ndërsa negociatorët kërkojnë Marrëveshje

    Të mërkurën, më 15.01.2025, negociatorët po përpiqen të finalizojnë detajet e fundit të një marrëveshjeje të ndërlikuar armëpushimi në Gazë, pas bisedimeve maratone në Katar, të cilat synojnë t’i japin fund konfliktit që ka shkaktuar vdekje e shkatërrime masive dhe ka tronditur Lindjen e Mesme.

    Bisedimet e gjata, më shumë se tetë orëshe, kishin nxitur optimizëm në Doha të martën, më 14.01.2025. Zyrtarë nga Katari, Egjipti dhe SHBA-ja, si dhe nga Izraeli e Hamasi – organizatë e shpallur terroriste nga SHBA-ja dhe BE-ja – thanë se një Marrëveshje për një armëpushim në enklavën palestineze dhe për lirimin e pengjeve ishte më afër se kurrë.

    Por, një zyrtar i lartë i Hamasit i tha Reuters të martën vonë, më 14.01.2025, se grupi palestinez ende nuk kishte dorëzuar përgjigje, sepse po priste që Izraeli të dorëzonte hartat që tregojnë se si forcat e tij do të tërhiqeshin nga Gaza.

    Gjatë bisedimeve disamujore të ndërprera për të arritur një armëpushim në luftën tashmë 15-mujore, të dyja palët kanë thënë edhe më parë se ishin afër një Marrëveshjeje vetëm për të hasur në pengesa në minutën e fundit. Pikat e përgjithshme të Marrëveshjes aktuale janë vendosur, që në mes të vitit 2024.

    Nëse ka sukses, armëpushimi i planifikuar me faza mund të ndalojë luftimet që kanë shkatërruar Gazën, kanë vrarë dhjetëra-mijëra palestinezë, kanë zhvendosur pjesën më të madhe të popullsisë 2.3 milionëshe të paraluftës dhe vazhdojnë të vrasin dhjetëra njerëz çdo ditë.

    Kjo Marrëveshje, nga ana tjetër, mund të zbusë edhe tensionet në të gjithë Lindjen e Mesme, ku lufta ka nxitur konflikte në Bregun Perëndimor, Liban, Siri, Jemen e Irak dhe ka rritur frikën për një luftë të përgjithshme midis Izraelit dhe Iranit.

    Izraeli nisi sulmin e tij në Gazë, pasi luftëtarët e udhëhequr nga Hamasi kaluan kufijtë e tij më 07.10.2023, duke vrarë 1.200 njerëz dhe duke marrë më shumë se 250 pengje – sipas të dhënave izraelite.

    Që atëherë, forcat izraelite kanë vrarë më shumë se 46.700 palestinezë në Gazë – sipas zyrtarëve shëndetësorë të enklavës.

    Palestinezët shpresonin sërish që bisedimet e fundit të sillnin një lehtësim nga sulmet ajrore izraelite dhe të lehtësonin një krizë humanitare.

    “Po presim armëpushimin dhe Marrëveshjen. Zoti na ndihmoftë për ta përfunduar me të mira, na dhëntë paqe dhe na lejoftë të kthehemi në shtëpitë tona.” – tha Amal Saleh, 54 vjeç, një banore e Gazës e zhvendosur nga lufta.

    “Edhe nëse Shkollat janë bombarduar, shkatërruar dhe rrënuar, ne thjesht duam të dimë se më në fund po jetojmë në paqe.” – tha ajo.

    Sipas planit, Izraeli do të rikuperonte rreth 100 pengje dhe trupa të mbetura nga ata të kapur në sulmet e 7 tetorit 2023 nga Hamasi, që nxitën luftën. Në këmbim, Izraeli do të lironte të burgosurit palestinezë.

    Drafti i fundit është mjaft i ndërlikuar dhe përfshin shumë faza. Sipas kushteve të tij, hapat e parë do të përfshijnë një armëpushim fillestar gjashtëjavor.

    Plani përfshin gjithashtu një tërheqje graduale të forcave izraelite nga Gaza qendrore dhe kthimin e palestinezëve të zhvendosur në veri të Gazës.

    Marrëveshja do të kërkonte gjithashtu që Hamasi të lironte 33 pengje izraelite, së bashku me hapa të tjerë.

    Drafti parasheh që negociatat për një fazë të dytë të Marrëveshjes të fillojnë deri në ditën e 16-të të fazës së parë. Faza e dytë përfshin lirimin e të gjithë pengjeve të mbetura, një armëpushim të përhershëm dhe tërheqjen e plotë të ushtarëve izraelitë.

    Edhe nëse palët ndërluftuese bien dakord për Marrëveshjen në tryezë, ende do të ketë nevojë për negociata të mëtejshme përpara se të ketë një armëpushim përfundimtar dhe lirim të të gjitha pengjeve.

    Nëse gjithçka shkon pa probleme, palestinezët, shtetet arabe dhe Izraeli duhet gjithashtu të bien dakord për një vizion për Gazën pas luftës, në një detyrë masive që përfshin garanci sigurie për Izraelin dhe miliarda dollarë investime për rindërtimin e Gazës.

    Sulmet nga Izraeli

    Pavarësisht përpjekjeve për të arritur një armëpushim, Ushtria izraelite, Agjencia e Brendshme e Inteligjencës Shin Bet dhe forcat ajrore sulmuan rreth 50 objektiva në të gjithë Gazën, gjatë 24 orëve të fundit – tha Shin Bet dhe Ushtria në një deklaratë të mërkurën.

    Sulmet izraelite vranë të paktën 13 palestinezë në të gjithë enklavën. Këto përfshinin shtatë persona që ishin në një Shkollë që strehonte familje të zhvendosura në qytetin e Gazës dhe gjashtë të tjerë të vrarë në sulme të ndara ajrore mbi shtëpi në Deir Al-Balah – kampin Bureij dhe Rafah – thanë mjekët.

    Izraeli thotë se 98 pengje po mbahen në Gazë, rreth gjysma e të cilëve besohet se janë gjallë. Ata përfshijnë izraelitë dhe joizraelitë. Nga gjithsej, 94 u rrëmbyen në sulmin e udhëhequr nga Hamasi më 07.10.2023 mbi Izraelin dhe katër janë mbajtur në Gazë që nga viti 2014./REL

  • Këshilltarët e Trumpit e pranojnë se ujdia për paqe në Ukrainë është muaj larg

    Këshilltarët e presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump e pranojnë tani se lufta në Ukrainë do të marrë muaj, ose më shumë kohë për ta zgjedhur një pranim të një realiteti kokëfort, për premtimin e tij më të madh të politikës së jashtme – duke pasur parasysh se kishte premtuar se në ditën e parë të Presidencës do të jetësonte një Marrëveshje të Paqes pas kthimit në Shtëpinë e Bardhë – raporton të mërkurën, më 15.01.2025, Agjencia e lajmeve Reuters.

    Dy njerëz të afërt të Trumpit, të cilët kanë folur për luftën me presidentin e zgjedhur për luftën në Ukrainë, i kanë thënë Reutersit se presin të ketë një afat kohor prej muajsh për ta zgjidhur konfliktin – duke i përshkruar premtimet e Ditës së Parë si kombinim të rrëmbimit të fushatës dhe mungesës së njohjes së drejtpërdrejtë të rrjedhave të luftës. Ata kanë thënë gjithashtu se stafit të Administratës së re do t’i duhet më shumë kohë për të ndërmarrë veprime konkrete.

    Këto vlerësime përputhen me komentet e të dërguarit të ardhshëm të Trumpit për Rusi-Ukrainë, gjenerallejtënant në pension Keith Kellogg, i cili ka deklaruar në një intervistë me Fox News javën e kaluar se do të dëshironte të kishte një “zgjidhje” për luftën brenda 100 ditëve – larg afatit kohor të premtuar prej Presidentit të zgjedhur.

    Megjithatë, edhe afati i zgjatur i Kelloggut ishte “tepër optimist”, ka deklaruar John Herbst, ish-ambasador amerikan në Ukrainë, i cili tani është pjesë e Institutit të Mendimit të Këshillit Atlantik në Uashington.

    “Që kjo të funksionojë, Trump duhet të bindë (presidentin rus, Vladimir) Putin se ka anën e vet negative që të ndryshojë përnjëherë mendimin.” – ka theksuar Herbst.

    Në prag të fitores së tij në Zgjedhjet e 5 nëntorit, Trumpi ka deklaruar dhjetëra herë se do të kishte një Marrëveshje midis Ukrainës dhe Rusisë në ditën e tij të parë në detyrë – nëse jo edhe më parë.

    Në fund të tetorit, megjithatë, ai bëri një ndryshim të kujdesshëm në retorikën e tij dhe filloi të thoshte se mund ta zgjidhte luftën “shumë shpejt”.

    Që nga Zgjedhjet, Trumpi e ka zbutur më tej retorikën, shpesh duke thënë thjesht se do ta “zgjidhte” konfliktin – pa ofruar një afat kohor. Dhe, Presidenti i zgjedhur ka thënë se përfundimi i luftës në Ukrainë do të jetë më i vështirë sesa arritja e një armëpushimi në Gazë.

     

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com

  • Shqipëria nënshkruan Marrëveshje njëmiliardëshe me Italinë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe

    Shqipëria, Italia dhe Emiratet e Bashkuara Arabe nënshkruan të mërkurën, më 15.01.2025, një Marrëveshje me vlerë prej të paktën një miliard eurosh, për të ndërtuar një lidhje nëndetare për importim të energjisë së ripërtëritshme përmes Detit Adriatik.

    Plani do të forcojë lidhjet ekzistuese të energjisë elektrike, “të shtrira përgjatë 430 kilometrave në fund të Detit Adriatik, duke lidhur Italinë me Malin e Zi dhe rajone të tjera të Ballkanit… për t’i bërë ato më efikase dhe konkurruese.” – tha kryeministrja e Italisë, Giorgia Meloni, në Samitin Botëror të së Ardhmes së Energjisë në Abu Dhabi.

    “Ky partneritet shënon një hap të rëndësishëm drejt përmirësimit të sigurisë energjetike, promovimit të zhvillimit të qëndrueshëm dhe përshpejtimit të tranzicionit drejt energjisë së pastër në rajonin e Mesdheut.” – thuhet në deklaratën e të tria vendeve.

    Marrëveshja me Shqipërinë – aleate e ngushtë politike e Qeverisë së krahut të djathtë të Melonit – vjen si shtesë ndaj një projekti për ndërtimin e një lidhjeje elektrike midis Italisë dhe Tunizisë, për të rritur kapacitetin e transferimit të energjisë në rajonin e Mesdheut.

    Partneriteti trepalësh do të përfshijë operatorin italian Terna dhe Kompaninë Kombëtare të Energjisë të Emirateve të Bashkuara Arabe – tha kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.

    Ai shtoi se infrastruktura do ta lidhte portin shqiptar të Vlorës me rajonin jugor italian të Pulias – pika më e afërt midis dy vendeve dhe shtoi se kjo pritet të jetë funksionale brenda një maksimumi prej tre vjetësh.

    Projekti do t’i mundësojë Shqipërisë të shesë energji të ripërtëritshme të prodhuar në vend, në një kohë kur vendi po punon drejt diversifikimit të energjisë së saj të ripërtëritshme, duke rritur kapacitetin e saj me rreth 500 megavat gjatë dy vjetëve të fundit – tha për Reuters zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku.

    “Duke shfrytëzuar ekspertizën botërore të Emirateve të Bashkuara Arabe në energjinë e ripërtëritshme, burimet e pasura natyrore të Shqipërisë dhe tregun e sofistikuar të energjisë në Itali, ne po lidhim kombet në një bashkëpunim largpamës.” – tha Sultan Al Jaber, ministër i Industrisë dhe Teknologjisë së Avancuar të Emirateve të Bashkuara Arabe./REL

  • Obezitetit i duhet një përkufizim i ri – thotë Raporti botëror

    Ekziston rreziku që shumë njerëz të diagnostifikohen si obezë kur nevojitet një përkufizim “më i saktë” dhe “i nuancuar” – thotë një Raport nga ekspertët globalë – shkruan BBC.

    Mjekët duhet të marrin në konsideratë shëndetin e përgjithshëm të pacientëve me yndyrë të tepërt, në vend që të matin vetëm Indeksin e Masës Trupore të tyre (BMI) – thotë Raporti.

    Ata me sëmundje kronike të shkaktuara nga pesha e tyre duhet të diagnostifikohen me “obezitet klinik”, por ata që nuk kanë probleme shëndetësore duhet të diagnostifikohen me “obezitet paraklinik”.

    Më shumë se një miliard njerëz vlerësohet se jetojnë me obezitet në mbarë botën dhe ilaçet për humbje peshe me recetë janë shumë të kërkuara.

    Raporti, i publikuar në revistën “The Lancet Diabetes & Endocrinology”, mbështetet nga më shumë se 50 ekspertë mjekësorë në mbarë botën.

    Ripërkufizimi

    “Obeziteti është një spektër.” – ka theksuar profesori Francesco Rubino, nga “King’s College” në Londër, i cili kryesoi grupin.

    “Disa e kanë dhe arrijnë të bëjnë një jetë normale, të funksionojnë normalisht. Të tjerët nuk mund të ecin mirë ose të marrin frymë mirë, ose janë të lidhur me karrige me rrota me probleme të rëndësishme shëndetësore.” – ka theksuar ai.

    Raporti bën thirrje për një “riformulim” të obezitetit që të bëhet dallimi midis pacientëve me një sëmundje dhe atyre që mbeten të shëndetshëm, por në rrezik të sëmundjes në të ardhmen.

    Aktualisht, në shumë vende, obeziteti përkufizohet si të kesh një BMI mbi 30 – një matje që vlerëson yndyrën e trupit bazuar në gjatësinë dhe peshën.

    Qasja në barna për humbje peshe si “Wegovy” dhe “Mounjaro” është shpesh e kufizuar për pacientët e kësaj kategorie.

    Në shumë pjesë të Mbretërisë së Bashkuar, Shërbimi Kombëtar i Shëndetësisë (NHS) kërkon gjithashtu që njerëzit të kenë një gjendje shëndetësore të lidhur me peshën.

    Por BMI-ja nuk zbulon asgjë në lidhje me shëndetin e përgjithshëm të pacientit, thuhet në Raport dhe nuk arrin të bëjë dallimin midis muskujve dhe yndyrës së trupit ose të llogarisë yndyrën më të rrezikshme rreth belit dhe organeve.

    Ekspertët argumentojnë për një model të ri që shikon shenjat e obezitetit që prekin organet në trup, të tilla si: sëmundjet e zemrës, gulçimi, diabeti i tipit 2 ose dhimbjet e kyçeve dhe ndikimin e tyre të dëmshëm në jetën e përditshme.

    Kjo tregon se obeziteti është bërë një sëmundje klinike dhe ka nevojë për trajtim medikamentoz.

    Megjithatë, njerëzve me “obezitet paraklinik”, në vend të ilaçeve dhe kirurgjisë, duhet t’u ofrohen këshilla për humbje peshe, këshillim dhe monitorim për të zvogëluar shanset e zhvillimit të problemeve shëndetësore. Edhe trajtimi mund të jetë i nevojshëm.

    “Trajtimi i panevojshëm”

    “Obeziteti është një rrezik për shëndetin, ndryshimi është se është gjithashtu sëmundje për disa njerëz.” – ka theksuar profesori Rubino.

    Ripërcaktimi i tij është i arsyeshëm, shtoi ai, që të kuptohet niveli i rrezikut në një popullsi të madhe, në vend të “pasqyrës së paqartë të obezitetit”.

    Raporti thotë se gjatësia e belit ose matja e drejtpërdrejtë e yndyrës, së bashku me një histori të detajuar mjekësore, mund të krijojnë pasqyrë shumë më të qartë se BMI-ja.

    Ekspertja e obezitetit të fëmijëve, profesoresha Louise Baur, nga Universiteti i Sidneit, e cila kontribuoi në Raport, ka theksuar se qasja e re do t’i lejojë të rriturit dhe fëmijët me obezitet “të kenë kujdesin më të duhur” – duke reduktuar numrin e mbidiagnostifikuar dhe trajtimin e panevojshëm.

    Në një kohë kur medikamentet që ulin peshën trupore deri në 20% po përshkruhen në shkallë të gjerë, Raporti shkruan se ky “riformulim” i obezitetit “është edhe më i rëndësishëm”, sepse “përmirëson saktësinë e diagnozës”.

    “Financim i kufizuar” 

    Kolegji Mbretëror i Mjekëve ka vlerësuar se Raporti ka vendosur një bazë të fortë “për trajtimin e obezitetit me të njëjtën ashpërsi mjekësore dhe dhembshuri si sëmundjet e tjera kronike”.

    Dallimi midis obezitetit paraklinik dhe atij klinik do të ishte “një hap jetik përpara” dhe “theksoi nevojën për të identifikuar dhe ndërhyrë herët” – duke ofruar kujdesin e duhur për pacientët, shëndeti i të cilëve tashmë është prekur rëndë, vlerëson Kolegji.

    Por, ka shqetësime se presioni mbi buxhetet e Shëndetësisë mund të nënkuptojë më pak para për ata në kategorinë “para-obezë”.

    Profesori Jim Mann, bashkëdrejtor i Qendrës Kërkimore të Diabetit dhe Obezitetit Edgar, në Otago, në Zelandën e Re, ka theksuar se theksi ka të ngjarë të jetë “në nevojat e atyre që përcaktohen si klinikisht të trashë” dhe financimi i kufizuar “ka shumë gjasa” që të përqendrohet për ta.

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com