Ballina

Autor: Rexhep Maloku

  • Trump i fal 1,500 të akuzuar për sulmin e 6 janarit në Kapitol

    Donald Trump ka falur rreth 1,500 prej mbështetësve të tij që sulmuan Kapitolin e SHBA-së katër vjet më parë, ndërsa nisi me shpejtësi të imponojë vullnetin e tij mbi Qeverinë amerikane vetëm disa orë pasi të hënën u rikthye në Shtëpinë e Bardhë – raporton Reuters.

    Pas Ceremonisë Trumpi ka nënshkruar një mori veprimesh ekzekutive, që të frenojë emigracionin dhe që të tërheqë Rregulloret mjedisore dhe nismat e diversitetit racor e gjinor. Ai nuk ndërmori veprime të menjëhershme që të rrisë tarifat – premtim kyç i fushatës, por u zotua se mund të vendoste tarifa prej 25% ndaj Kanadasë dhe Meksikës nga 1 shkurti.

    Vendimi i tij për të falur mbështetësit që sulmuan Kapitolin më 6 janar 2021, sigurisht që do të zemërojë Policinë, ligjvënësit dhe të tjerët – jetët e të cilëve u rrezikuan gjatë një episodi të paprecedentë në historinë moderne amerikane – raporton Reuters.

    Rreth 140 oficerë policie u sulmuan gjatë sulmit, me disa syresh të spërkatur me irritues kimikë dhe të tjerë të goditur me tuba, shtylla dhe armë të tjera. Katër persona vdiqën gjatë kaosit – duke përfshirë një mbështetës të Trumpit, i cili u qëllua për vdekje nga Policia.

    Trump ka urdhëruar 14 liderë të grupeve militante të ekstremit të djathtë “Oath Keepers” dhe “Proud Boys”, të cilët po vuanin dënime të gjata me burg, të lirohen para kohe nga burgu, por ata nuk i ndryshuan bindjet e tyre.

    Më herët gjatë ditës, Trump, 78 vjeç, u betua në Kapitol, ku një turmë mbështetësish të tij ishin tërbuar më 6 janar në përpjekjen e pasuksesshme për të përmbytur humbjen e tij në 2020 ndaj Joe Bidenit.

    Në Ceremoni Trump e portretizoi veten si shpëtimtar të zgjedhur nga Zoti për të shpëtuar një komb të lëkundur. Inaugurimi i tij përbën një kthim triumfues për një përçarës politik, i cili i mbijetoi dy tentativave për vrasje dhe fitoi Zgjedhjet, pavarësisht një dënimi penal dhe një ndjekjeje penale që buron nga rrekjet e tij për të përmbysur humbjen në Zgjedhjet e vitit 2020.

    “Unë u shpëtova nga Zoti për t’ia kthyer Amerikës përsëri madhështinë.” – ka deklaruar ai.

    Trump është Presidenti i parë që qe më shumë se një shekull fiton një mandat të dytë pas humbjes së Shtëpisë së Bardhë dhe i shpalluri i parë fajtor i parë që fiton Shtëpinë e Bardhë. Presidenti më i vjetër që është betuar ndonjëherë, ai mbështetet nga shumica republikane në të dy Dhomat e Kongresit.

    Trump ndërmori menjëherë hapa për të shtypur emigracionin e paligjshëm – çështje e tij dalluese qëkur iu përvol për herë të parë politikës më 2015.

    Menjëherë pas betimit, autoritetet kufitare amerikane shuan Programin që lejonte qindra-mijëra emigrantë të hynin legalisht në SHBA – duke caktuar një seancë gjyqësore përmes një telefoni inteligjent.

    Gati 1.660 afganëve të cilët ishin lejuar nga Qeveria amerikane të zhvendoseshin në SHBA, duke përfshirë anëtarët e familjeve të personelit ushtarak amerikan në detyrë aktive, iu anuluan fluturimet sipas një urdhri të Trumpit për pezullimin e Programeve të refugjatëve të SHBA-së.

     

    Shpallet emergjenca kufitare, tërhiqet nga Marrëveshja klimatike

    Në Shtëpinë e Bardhë Trump nënshkroi urdhrin që shpall emergjencë kombëtare në kufirin SHBA-Meksikë, i cili do të zhbllokonte fondet dhe do ta lejonte të dërgonte trupa atje. Ai nënshkroi një urdhër që do t’i jepte fund një politike, që u jep shtetësinë atyre që janë lindur në Shtetet e Bashkuara – gjë që me siguri do të shkaktojë luftë të gjatë gjyqësore. Një urdhër tjetër ekzekutiv i cilëson kartelet meksikane të drogës si organizata terroriste.

    Trump ka tërhequr edhe njëherë Shtetet e Bashkuara nga Marrëveshja e Klimës e Parisit – duke hequr emetuesin më të madh historik në botë nga përpjekjet globale për luftimin e ndryshimeve klimatike për herë të dytë brenda një dekade.

    “Ne po shpëtojmë nga i gjithë kanceri… i shkaktuar nga Administrata Biden.” – ka deklaruar Trump, ndërsa nënshkroi një mori urdhrash ekzekutivë në Zyrën Ovale.

    Urdhra të tjerë revokuan politikat e Administratës së Bidenit që rregullonin inteligjencën artificiale dhe automjetet elektrike. Ai vendosi gjithashtu moratorium për punësimin federal dhe urdhëroi punonjësit e Qeverisë të kthehen në punë, në vend që të punonin nga shtëpia. Ai nënshkroi gjithashtu dokumentet për krijimin e “Departamentit të Efikasitetit të Qeverisë”, një Bord këshillues i jashtëm i kryesuar nga miliarderi Elon Musk, që synon shkurtimin e një hiseje të madhe të shpenzimeve qeveritare.

    Në Departamentin e Shtetit, një duzine të madhe diplomatësh të lartë jopartiakë iu kërkua të jepnin dorëheqjen si pjesë e një plani më të gjerë, për zëvendësimin e nëpunësve civilë jopartiakë me besnikë politikë.

    Trump ka deklaruar gjithashtu se do të nxirrte urdhra për pezullimin e Programeve federale të diversitetit dhe do t’i kërkojë Qeverisë të njohë vetëm gjinitë e caktuara në lindje.

    Ndërsa Trump gjatë fjalimit prej gjysmëore u rrek të portretizonte veten si paqebërës dhe unifikues, tonin shpesh e kishte ashpërsisht partizan. Ai përsëriti pretendime të rreme nga fushata se vendet e tjera po zbrazin burgjet e tyre në Amerikë dhe shprehu ankesa të njohura për ndjekjet e tij penale.

    Me Biden të ulur pranë, Trump pati akuza therëse për politikat e paraardhësit nga imigracioni, deri te punët e jashtme.

    “Ne kemi një Qeveri që ka dhënë fonde të pakufizuara për mbrojtjen e kufijve të huaj, por refuzon të mbrojë kufijtë amerikanë, ose më e rëndësishmja, njerëzit e saj.” – ka deklaruar Trump.

    Drejtues të shumtë të teknologjisë që kanë kërkuar të fitojnë favore me Administratën e ardhshme – duke përfshirë tre njerëzit më të pasur në botë: shefi ekzekutiv i Teslas dhe SpaceX, Elon Musk; themeluesi i Amazonit, Jeff Bezos dhe shefi ekzekutiv i Meta-s, Mark Zuckerberg kishin vende të spikatura në skenë, pranë kandidatëve të Kabinetit dhe anëtarëve të familjes Trump.

    Trump ka deklaruar se do të dërgojë  astronautë në Mars – duke bërë që Musk, i cili ka folur prej kohësh për kolonizimin e planetit, të ngrejë duart në shenjë aprovimi.

    Trump u zotua të ndryshojë emrin e Gjirit të Meksikës në Gjirin e Amerikës dhe përsëriti synimin për të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, një nga disa deklarime lidhur me politikën e jashtme që kanë shkaktuar shqetësim mes aleatëve të SHBA-së.

     

    Kthimi në pushtet

    Trump u betua për të “ruajtur dhe mbrojtur” Kushtetutën e SHBA-së, nën administrim të shefit të tij të Drejtësisë, John Roberts. Nënkryetari i tij, JD Vance u betua pak para tij.

    Zëvendëspresidentja në largim, Kamala Harris, e cila humbi nga Trump në Nëntor, ishte ulur pranë Bidenit në një seksion me ish-presidentët: Barack Obama, George Ë. Bush dhe Bill Clinton. Ish-sekretarja e Shtetit, Hillary Clinton, e cila humbi nga Trump në vitin 2016, ishte ulur me bashkëshortin e saj Bill. Gruaja e Obamës, Michelle, ndau mendjen të mos merrte pjesë.

    Ceremonia u zhvendos në ambiente të mbyllura për shkak të të ftohtit ekstrem, që pushtoi pjesën më të madhe të vendit.

    Trumpi anashkaloi inaugurimin e Bidenit më 2021 dhe ka vazhduar të pretendojë rrejshëm se Zgjedhjet e vitit 2020 që i humbi ndaj Bidenit ishin të manipuluara.

    Bideni, në një nga veprimet e tij të fundit zyrtare, fali disa njerëz të cilët Trumpi i ka kërcënuar me hakmarrje, duke përfshirë gjeneralin Mark Milley, ish-kryetar i Shefave të Përbashkët të Shtabit, të cilin Trumpi kishte sugjeruar se duhej të ekzekutoheshin për mbajtjen e bisedimeve në kanalin e dytë me Kinën. Portreti i Milleyt u hoq nga Pentagoni menjëherë pas inaugurimit të Trumpit.

    Bideni fali gjithashtu pesë anëtarë të familjes disa minuta para se të largohej nga detyra – duke spikatur frikën se Trumpi do t’i shënjestronte edhe ata.

     

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com

  • Trumpi zotohet ta shpëtojë Amerikën nga “rënia”, paralajmëron mësymje ndaj emigrantëve

    Donald Trump i trimëruar ka deklaruar me të bërë betimin se “rënia e Amerikës ka marrë fund”, duke premtuar goditje ndaj emigracionit të paligjshëm dhe duke e portretizuar veten si shpëtimtar të zgjedhur nga Zoti për të shpëtuar kombin e lëkundur amerikan, raporton agjencia e lajmeve Reuters.

    “Për qytetarët amerikanë, 20 janari 2025 është Dita e Çlirimit”, ka deklaruar Trump, 78-vjeç, brenda Rotondës së Kapitolit amerikan, simboli i demokracisë amerikane që u pushtua më 6 janar 2021 nga një turmë e mbështetësve të Trumpit pas humbjes së tij në zgjedhjet e vitit 2020 përballë demokratit Joe Biden.

    Inaugurimi kulmoi me kthimin triumfues të një përçarësi politik, i cili u fajësua dy herë, u mbijetoi dy tentativave për vrasje, u dënua në një gjyq penal dhe u përball me akuza për përpjekje për të përmbysur humbjen e tij në zgjedhjet e vitit 2020.

    Ai është presidenti i parë qe më shumë se një shekull që fiton një mandat të dytë pas humbjes së presidencës së Shtëpisë së Bardhë dhe i gjykuari i parë me fajtor që merr timonin e Shtëpisë së Bardhë.

    “Më shpëtoi Zoti për t’ia kthyer Amerikës madhështinë”

    “Unë u shpëtova nga Zoti për t’ia kthyer Amerikës madhështinë” – ka deklaruar Trumpi të hënën, duke iu referuar plumbit të atentatorit që ia gërvishti veshin në korrik 2024.

    Trumpi ka përshkruar një seri urdhrash gjithëpërfshirës ekzekutivë që ai planifikon të nënshkruajë menjëherë që të frenojë emigracionin, për të rritur prodhimin e karburanteve fosile dhe për të rikthyer rregulloret mjedisore, hapat e parë në miratimin e një agjende me ndikim të gjerë që do të riformësonte qeverinë ndërsa teston kufijtë e autoritetit presidencial.

    Ai ka theksuar se do të shpallë emergjencë kombëtare në kufirin jugor me Meksikën, do të dërgojë trupa atje dhe do të rikthejë një politikë që i detyron emigrantët azilkërkues të presin në Meksikë për seancat e tyre gjyqësore në SHBA – e gjithë kjo si një prelud i asaj që e përshkroi si një operacion të paprecedentë për të dëbuar miliona emigrantë.

    “Të gjitha hyrjet e paligjshme do të ndalen menjëherë dhe ne do të fillojmë procesin e kthimit të miliona e miliona të huajve kriminelë në vendet nga kanë ardhur” – ka deklaruar ai, ndërsa kolegët republikanë duartrokitën dhe demokratëve u ndryshoi çehrja.

    Menjëherë pas inaugurimit, autoritetet kufitare amerikane njoftuan se i dhanë fund një programi të Bidenit që lejonte qindra mijëra emigrantë të hynin legalisht në SHBA duke caktuar një seancë gjyqësore.

    Zbutja e fjalëve

    Fjalimi gjysmë ore u bëri jehonë disa temave që i rrahu në inaugurimin e tij të parë më 2017, kur foli për “kërdinë amerikane” që ai tha se kishte shkatërruar vendin.

    Ndërsa Trump u përpoq ta portretizonte veten si paqebërës dhe unifikues, fjalimi i tij shpesh ishte ashpërsisht partizan, shkruan Reuters. Ai përsëriti pretendimet e rreme nga fushata e tij se vendet e tjera po zbrazin burgjet e tyre në Amerikë dhe shprehu ankesa të njohura dhe të pabaza për hetimet penale ndaj tij.

    Me Bidenin të ulur aty pranë, duke shprehur një buzëqeshje të lehtë, Trump pati ​​akuza për politikat e paraardhësit të tij nga emigracioni deri te punët e jashtme.

    “Ne kemi një qeveri që ka dhënë fonde të pakufizuara për mbrojtjen e kufijve të huaj, por refuzon të mbrojë kufijtë amerikanë, ose më e rëndësishmja, njerëzit e saj” – ka deklaruar Trump.

    Drejtues të shumtë të teknologjisë që kanë kërkuar të fitojnë favore me administratën e ardhshme – duke përfshirë tre njerëzit më të pasur në botë, shefi ekzekutiv i Teslas dhe SpaceX, Elon Musk, ai i Amazon, Jeff Bezos dhe i Meta-s, Mark Zuckerberg – kishin vende të spikatura në skenë, pranë kandidatëve të kabinetit qeveritar dhe anëtarëve të familjes së Trumpit.

    Trump ka thënë se do të dërgonte astronautë në Mars, duke bërë që Musk – i cili ka folur prej kohësh për kolonizimin e planetit – të ngrejë grushtet me emocione në skenë.

    Donald Trump u zotua të ndryshojë emrin e Gjirit të Meksikës në Gjirin e Amerikës dhe përsëriti synimin e tij për të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, një nga disa deklarata të politikës së jashtme që kanë shkaktuar shqetësim mes aleatëve të SHBA-së.

    Trump nuk do të vendosë menjëherë tarifa të reja ndaj Kanadasë, Kinës dhe Meksikës, siç është zotuar të bëjë, ka theksuar një zyrtar i Trumpit, shkruan Reuters. Disa nga urdhrat ekzekutivë ka të ngjarë të përballen me sfida ligjore./Reuters

    Përgatiti: Rexhep Maloku / Kallxo.com

  • Në Bibaj të Ferizajit Trumpi ‘inaugurohet’ President para betimit në Uashington

    Në prag të betimit të presidentit të zgjedhur të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, një fshat i Kosovës ka shënuar në mënyrë simbolike inaugurimin e Presidentit të 47 të SHBA-së.

    Dhjetëra nxënës me veshje të zgjedhura kastile e flamuj në duar kanë marshuar përgjatë shtegut, anash të cilit janë vendosur 47 flamuj të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në oborrin e shkollës “Muharrem Shemsedini” në fshatin Bibaj të Ferizajit.

    Ata kanë dalë nga shkolla, në ballë të së cilës ishin vendosur posterët e mëdhenj me fotografinë e presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump – disa orë para Ceremonisë zyrtare të Inaugurimit të tij, që po zhvillohet në SHBA, më 20.01.2025.

    Bibaj, Ferizaj | 20.01.2025
    Foto: Rexhep Maloku/ KALLXO.com

    “Faleminderit Amerikë (dhe) Trump”

    “Faleminderit Amerikë dhe Trump” shkruan poshtë fotografisë portret të Presidentit të 47 të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që pritet të betohet të hënën.

    “Unë jam krenar që Shkolla jonë e manifeston inaugurimin e presidentit amerikan, Donald Trump.” – ka thënë njëri nga filloristët, shoqëruar nga Drejtori i Shkollës e mësimdhënësit.

    Ceremoninë simbolike inauguruese e ka quajtur edhe aktivisti i fshatit, Faton Haxhisalihu – duke falënderuar Shkollën që mbështeti nismën e Këshillit të Bibajve.

    Fshati Bibaj dhe Shkolla “Muharrem Shemsedini” e kishin organizuar një Ceremoni të ngjashme edhe në 20 janarin e vitit 2021, kur demokrati Joe Biden do të betohej si Shef i ri i Shtëpisë së Bardhë, pasi e kishte mposhtur republikanin Trump atë botë.

    “Dhe ne bashkë me ta (amerikanët) ndajmë kënaqësinë.” – ka thënë Haxhisalihu.

    100 flamuj amerikanë, kuq e zi dhe të Kosovës janë vendosur në rrethojat e Shkollës përgjatë rrugës që mban emrin e të birit të ndjerë të presidentit të deritanishëm amerikan, Joe Bidenit: “Joseph Beau” – Biden i Tretë.

    Gazmend Fazliu, drejtor i Shkollës Fillore dhe të Mesme të Ulët “Muharrem Shemsedini” ka thënë se Shkolla e ka mbështetur propozimin e fshatit, për të shprehur falënderim për ndihmën kritike amerikane – jo vetëm për çlirimin e Kosovës, por edhe për shtetndërtimin e Republikës më të re europiane.

    “Padyshim se e kam ofruar mbështetjen time: qoftë logjistike, qoftë në aspektin e nxënësve, që ta përkrahim e ta mbjellim këtë ndjenjë, për këta miq tanë që i kemi me shumë vite, që na përkrahin si shtetin e Kosovës, po ashtu edhe të gjithë shqiptarët.” – ka thënë Fazliu në oborrin e Shkollës, derisa fëmijët po valonin flamujt në temperatura të acarta.

    Bibaj, Ferizaj | Më 20.01.2025; Foto: Rexhep Maloku/ KALLXO.com

    Fshati Bibaj shtrihet në dalje të Ferizajit dhe kufizohet me Sojevën – fshati ku ndodhet kampi amerikan, “Bondsteel”.

    Si Sojeva, edhe fshati Bibaj ka përfituar mjaft shumë prej pasluftës prej punësimit të banorëve të tij në këtë kamp dhe në misione të ndryshme amerikane në Lindje të Mesme e gjetiu, por nëpërmjet edhe bizneseve përgjatë rrugës, pasi frekuentoheshin prej punëtorëve të “Bondsteelit”, ku tani ka rënë dukshëm numri i të punësuarve.

    “Bojkoti amerikan”, mesazh për pushtetin?

    Por ndryshe nga inaugurimi simbolik i 20 janarit 2021, kësaj here nuk kanë marrë pjesë përfaqësuesit amerikanë të Misionit Paqeruajtës të NATO-s në Kosovë – KFOR.

    Banori i fshatit, Faton Haxhisalihu beson se amerikanët nuk iu përgjigjën ftesës për shkak të kohës së fushatës zgjedhore në Kosovë.

    Gjatë aktivitetit të sotëm në oborrin e Shkollës ishte një kandidate për Deputete.

    Ai thotë se mospërfaqësimi i KFOR-it e ka zbehur pak aktivitetin falënderues. Por është zotuar se fshati Bibaj edhe në të ardhmen do të organizojë “Ceremoni të ngjashme Inaugurimi”, sa herë Presidenti betohet fituesi i Zgjedhjeve amerikane.

    Për aktivistin e shoqërisë civile, Kenan Gashi, nga AVONET, mosprania e amerikanëve është mesazh për politikën kosovare, sidomos për pushtetin qendror sherri i mospajtimeve të Kosovës me aleatët perëndimorë.

    “Për mua është brengë dhe shqetësim pse asnjë zyrtar amerikan e asnjë pjesëtar i Ushtrisë amerikane nuk është në një aktivitet të tillë.” – ka theksuar Gashi.

    “Pavarësisht asaj, ne si qytetarë dhe si aktivistë, jemi shumë të kënaqur që Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë segment kryesor në shtetndërtimin tonë, në ngritjen e kapaciteteve të shoqërisë sonë dhe në mbështetjen e vazhdueshme për qytetarët e Republikës së Kosovës.” – theksoi ai.

    Drejtori Fazliu thotë se është e rëndësishme që populli i Kosovës t’ia dëshmojë edhe më këtë Ceremoni aleatëve amerikanë, se do të jetë krah tyre pavarësisht se kush është në krye të Shtëpisë së Bardhë.

    “Ne nuk kemi mundësi të tjera për të dëshmu, por dëshminë e kemi vetëm morale dhe përkrahjen ndaj tyre, sidomos në këto orë që bëhet betimi i presidentit Trump.” – ka thënë Fazliu.

    Përderisa një tjetër nxënës mbante në dorë edhe një flamur të Kosovës, në sfond dëgjoheshin këngët e Ilir Shaqirit dhe Shkurte Fejzës për dëshmorët e lirisë.

  • Trump rikthehet me një mal vendimesh ekzekutive në ditën e parë

    Donald Trump do të zhvillojë një nga demonstrimet më intensive dhe më gjithëpërfshirëse të pushtetit presidencial në ditën e parë të ndonjë Administrate – duke u rrekur të ndryshojë rrënjësisht kursin e Amerikës ende pa rënë terri, në ditën e tij të parë të mandatit – vlerëson televizioni amerikan CNN.

    Në një ditë të ftohtë që detyroi zhvillimin e Ceremonisë së betimit të tij si Presidenti i 47, në mjedis të mbyllur, Trumpi planifikon një stuhi veprimesh ekzekutive të linjës së ashpër mbi emigracionin, prodhimin e energjisë, atletët transgjinorë dhe faljen e rebelëve të 6 janarit 2021.

    Shfaqja e tij inauguruese e forcës do të përcaktojë tonin e mandatit të dytë të Trumpit dhe vizionin e një Presidence të plotfuqishme, që synon të shkaktojë përçarje intensive brenda dhe jashtë vendit.

    Por, përpara se të merrte detyrën, presidenti në largim, Joe Biden përdori pushtetin e tij të jashtëzakonshëm që pasqyroi një moment të pasigurt kombëtar – duke falur nëpunës publikë që konsideroheshin objektiva të mundshme të zotimeve të Trumpit për hakmarrje kundër kundërshtarëve të tij.

    Lista përfshin ish-kryetarin e Shefave të Përbashkët të Shtabit, Mark Milley, ish-specialistin më të lartë të sëmundjeve infektive të vendit, Dr. Anthony Fauci dhe anëtarë të Kongresit dhe stafit që shërbyen në komitetin, që hetonte trazirat e 6 janarit 2021 në Kapitol.

    Faljet, të cilat Biden theksoi se nuk përbënin shpërdorim detyre, prekën edhe oficerët e Policisë që dëshmuan para Panelit.

    Informaliteti i tij nënvizoi se si ish-magnati i pasurive të paluajtshme, njeriu i tabloideve dhe ylli i realitetit televiziv është bërë një figurë kulturore mes miliona admiruesve të tij.

    Kjo mistikë e MAGA-s është gjithashtu e rrënjosur në qëndrueshmërinë e tij, pasi u mbijetoi dy tentativave për vrasje, një mali akuzash, katër padive penale dhe një dënimi. Kthimi i tij në pushtet, duke përdorur të njëjtin proces demokratik që u përpoq të shtypte për të shmangur largimin nga detyra pas Zgjedhjeve të 2020, do të thotë se rikthimi është ndër mandatet e dyta më mahnitëse në historinë amerikane. Është gjithashtu një ogur i errët se si një President imperialist mund të përpiqet të përdorë pushtetin e tij të ri.

    Trump nuk është më një lajthitje populiste, nacionaliste në një linjë të gjatë të Presidentëve pas Luftës së Dytë Botërore, të cilët të gjithë vepruan me supozime të ngjashme për rolin e amerikanëve në botë. Fitorja e tij në Nëntor, duke e kthyer atë vetëm në Presidentin e dytë që fiton mandate jo të njëpasnjëshme, do të thotë se ai është një figurë historike e rëndësishme – çfarëdo që të ndodhë gjatë katër vjetëve të ardhshme.

    Dhe Trumpi shënoi dy fitore të mëdha, edhe para se të merrte detyrën. Së pari, tri pengje u liruan të dielën në Izrael nga “Hamasi” – si pjesë e një Marrëveshjeje armëpushimi në Gazë, që i atribuohet ardhjes së tij të afërt në detyrë. Më pas, Trumpi, të paktën tani për tani, shpëtoi TikTok-un, i cili u mbyll për një kohë të shkurtër për të respektuar një ndalim federal të vendosur nga frika se faqja e mediave sociale mund të manipulohej nga Kina.

    Çdo Raport tregoi dhuntinë e Trumpit për mjeshtërinë e një shoumeni dhe preferencën e tij për përdorimin personal dhe improvizues të pushtetit presidencial. Që nga fitorja e Zgjedhjeve të nëntorit, ai ka ndryshuar dinamikën politike të brendshme dhe globale pas muajsh të të cilit një Bideni i plakur po zhdukej nga skena.

    Por në rastet e TikTok-ut dhe Lindjes së Mesme, “fitimet” fillestare të Trumpit të së dielës, së shpejti do të testohen në negociata dhe vendime shumë më komplekse, që do të kërkojnë angazhim intensiv presidencial dhe mençuri strategjike largpamëse, që ai nuk e ka shfaqur gjithmonë në mandatin e tij të parë – vlerëson CNN.

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com

  • Reuters: Trumpi triumfues rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, duke nisur një epokë të re trazimi

    Donaldi Trump do të betohet sot, më 20.01.2025, si president i Shteteve të Bashkuara – duke nisur një mandat tjetër të trazuar katërvjeçar me premtime që t’i shtyjë kufijtë e pushtetit ekzekutiv, t’i dëbojë miliona emigrantë, të sigurojë ndëshkime kundër armiqve të tij politikë dhe të transformojë rolin e SHBA-së në skenën botërore – vlerëson Agjencia e lajmeve Reuters, në një analizë të gjatë në ditën kur në SHBA bëhet bartja e pushtetit presidencial.

    Inaugurimi i Trumpit kulmon me rikthimin triumfues të një përçarësi politik, i cili u mbijetoi dy gjyqeve të fajësimit, një dënimi për krime, dy tentativave për vrasje dhe një Aktakuze për përpjekjen për të përmbysur humbjen e tij në Zgjedhjet e vitit 2020.

    Ceremonia do të zhvillohet në mesditë brenda perimetrit të Kapitolit amerikan, katër vjet pasi një turmë mbështetësish të Trumpit sulmuan simbolin e demokracisë amerikane në përpjekjen e pasuksesshme që të parandalonin humbjen e republikanit Trump në vitin 2020, ndaj demokratit Joe Biden. Betimi u zhvendos në ambiente të mbyllura për herë të parë, pas 40 vjetësh për shkak të të ftohtit ekstrem.

    Trumpi, presidenti i parë i SHBA-së që nga shekulli i 19, që fitoi një mandat të dytë pas humbjes së Shtëpisë së Bardhë, ka thënë se që “në ditën e parë” se do të falë shumë nga më shumë se 1,500 personat e akuzuar në lidhje me sulmin e 6 janarit 2021.

    Ky premtim është njëri prej një mori veprimesh ekzekutive në lidhje me imigracionin, energjinë dhe tarifat që Trumpi synon të nënshkruajë me të marrë pushtetin të hënën, pasi të bëjë betimin. Në një tubim të stilit të fushatës të dielën në Uashington, Trumpi u zotua të vendosë kufizime të ashpra të imigracionit në ditën e tij të parë.

    Ashtu siç bëri në vitin 2017, Trumpi merr detyrën si një forcë kaotike dhe përçarëse – duke u zotuar të ribëjë Qeverinë federale dhe duke shprehur skepticizëm të thellë për aleancat e udhëhequra nga SHBA-ja, që kanë formësuar politikën globale pas Luftës së Dytë Botërore.

    Ish-presidenti kthehet në Uashington guximshëm pasi mori votën popullore kombëtare ndaj zëvendëspresidentes Kamala Harris, me më shumë se 2 milionë vota falë frustrimit të madh të votuesve ndaj inflacionit të vazhdueshëm. Megjithëse, ai ende nuk kishte shumicën prej 50%. Në vitin 2016, Trumpi fitoi Kolegjin Zgjedhor dhe Presidencën – pavarësisht se mori gati 3 milionë vota më pak se Hillary Clinton.

    Jeremi Suri, historian presidencial në Universitetin e Teksasit në Austin, e krahasoi epokën e sotme me fundin e shekullit të 19, kur Grover Cleveland u bë i vetmi President tjetër që fitoi mandate jo të njëpasnjëshme. Ashtu si tani, ka theksuar ai, edhe ajo epokë ishte kohë trazirash, pasi përparimet industriale transformuan ekonominë; pabarazia e pasurisë shpërtheu dhe përqindja e emigrantëve amerikanë arriti kulmin historik.

    “Ajo për të cilën ne po flasim në të vërtetë është një ekonomi qenësisht e ndryshme, një vend thelbësisht i ndryshëm sa i përket përbërjes së tij racore, gjinore e sociale dhe ne si një vend po luftojmë të kuptojmë se çfarë do të thotë kjo.” – ka thënë ai. “Është një moment ekzistencial”.

    Trumpi do ta gëzojë shumicën republikane në të dy dhomat e Kongresit, të cilat janë spastruar pothuajse tërësisht nga çdo kundërshtar brendapartiak. Këshilltarët e tij kanë përshkruar planet për të zëvendësuar burokratët jopartiakë me besnikë të zgjedhur.

    Edhe para marrjes së detyrës, Trumpi krijoi një qendër fuqie rivale në javët pas fitores së tij në Zgjedhje – duke takuar liderët botërorë dhe duke shkaktuar hutim kur foli zëshëm për kapjen e Kanalit të Panamasë, marrjen e kontrollin e Grenlandës – territor i aleates amerikane të NATO-s, Danimarkës dhe vendosjen e tarifave ndaj partnerëve më mëdhenj tregtarë të SHBA-së.

    Ndikimi i tij është ndjerë tashmë në njoftimin e javës së kaluar për Marrëveshjen e armëpushimit ndërmjet Izraelit dhe “Hamasit”. Trump, i dërguari i të cilit iu bashkua negociatave në Katar, kishte paralajmëruar “hakmarrje ferri” – nëse “Hamasi” nuk do t’i lironte pengjet para inaugurimit.

    Trumpi pretendoi gjatë fushatës se do t’i jepte fund luftës Rusi-Ukrainë në ditën e tij të parë, por këshilltarët e tij kanë pranuar se çdo Marrëveshje paqeje do të marrë muaj të tërë.

    Ndryshe nga viti 2017, kur ai mbushi shumë poste të larta me institucionalistë, kësaj here Trumpi i ka dhënë përparësi besnikërisë ndaj përvojës në emërimin e një grupi të të zgjedhurve të diskutueshëm – disa prej të cilëve janë kritikë të hapur të Agjencive që janë caktuar për të udhëhequr.

    Ai ka gjithashtu mbështetjen e njeriut më të pasur në botë, Elon Musk, i cili shpenzoi më shumë se 250 milionë dollarë për të ndihmuar zgjedhjen e Trumpit. Liderë të tjerë, miliarderë të teknologjisë që janë munduar të fitojnë favorin e Administratës së ardhshme, si Jeff Bezos i Amazonit, Mark Zuckerberg i Metas, Sundar Pichai i Alphabetit dhe Tim Cook i Applet do t’i bashkohen Musk në ceremoninë e së hënës – sipas Reutersit dhe mediave të tjera.

    Trumpi ka deklaruar të dielën se do të udhëtojë në Kaliforni të premten, për të vizituar kontenë e Los Anxhelosit të shkatërruar nga zjarri.

     

    “Kërdia amerikane”

    Inaugurimi do të zhvillohet me masa të larta sigurie pas një fushate me rritje të theksuar të dhunës politike, që përfshinte dy tentativa për vrasje kundër Trumpit: njëri plumb ia gërvishti veshin.

    Autoritetet federale janë gjithashtu në gjendje gatishmërie pas sulmit të Vitit të Ri në New Orleans, kur hetuesit thonë se një veteran i ushtrisë amerikane i frymëzuar nga “Shteti Islamik”, mësyu një kamionçinë në një turmë njerëzish, duke vrarë 14 persona. Javën e kaluar, FBI-ja paralajmëroi për sulme të ngjashme.

    Tetë vjet më parë, Trumpi mbajti një fjalim të zymtë inaugurues, duke u zotuar se do t’i jepte fund “kasaphanës amerikane”. Në ato që ai tha se ishin qytete të vërshuara nga krimet dhe kufijtë e dobët – një devijim nga toni i optimizmit që kanë mbajtur shumica e Presidentëve të porsazgjedhur.

    Qeveritë e huaja do të shqyrtojnë me kujdes fjalimin e Trumpit të hënën, pasi ai zhvilloi një fushatë plot me retorikë nxitëse.

    Parada tradicionale poshtë “Pennsylvania Avenues” pranë Shtëpisë së Bardhë do të zhvillohet tani në ambientet e mbyllura në “Capital One Arena”, ku Trumpi mbajti mitingun e tij të fitores të dielën. Trump do të marrë pjesë gjithashtu në tri ballo inauguruese në mbrëmje.

    Mes madhështisë së ditës, Trumpi do të fillojë të nënshkruajë të parin nga ato që mund të jenë dhjetëra urdhëra ekzekutivë.

    Disa veprime do të fillojnë shtrëngimin e rregullave të imigracionit, duke kërkuar klasifikimin e karteleve të drogës si “organizata të huaja terroriste” dhe shpalljen e një emergjence në kufirin SHBA-Meksikë. Ndër të tjera ka deklaruar një burim i kyçur me rrjedhat. Urdhëra të tjerë mund të synojnë heqjen e Rregulloreve mjedisore të Bidenit dhe tërheqjen amerikane nga Marrëveshja e Parisit për klimën – kanë treguar burimet, raporton Reuters.

    Shumë prej urdhrave ekzekutivë ka të ngjarë të sfidohen në Gjykata.

    Trump do të jetë njeriu i parë që pushton Shtëpinë e Bardhë, pasi një juri e Nju Jorkut e shpalli fajtor për falsifikimin e të dhënave të biznesit që të mbulonte paratë për ta paguar një yll pornografie për heshtje. Ai i shpëtoi dënimit në dënimin e tij, pjesërisht sepse gjykatësi pranoi pamundësinë e zbatimit të dënimeve një Presidenti të ardhshëm.

    Fitorja e Zgjedhjeve gjithashtu e shkarkoi Trumpin nga dy Aktakuza federale: për komplot për përmbysjen e Zgjedhjeve të vitit 2020 dhe për mbajtjen e dokumenteve të klasifikuara – falë një politike të Departamentit të Drejtësisë që Presidentët nuk mund të ndiqen penalisht gjatë kohës që janë në detyrë.

    Në një Raport të publikuar javën e kaluar, prokurori i posaçëm, Jack Smith deklaroi se kishte mbledhur prova të mjaftueshme për të dënuar Trumpin në rastin e Zgjedhjeve – nëse Trump do të nxirrej para Drejtësisë.

     

    Përgatiti: Rexhep Maloku – Kallxo.com